Η "σύγκρουση" ορθοδόξων -μουσουλμάνων  μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας απλώθηκε παντού με τραγικές συνέπειες.Τότε χώρες όπως η Σαουδική Αραβία και το Κατάρ προσπάθησαν να κτίζουν τζαμιά , να δημιουργήσουν ιερατικές σχολές αλλά και διάφορα ιδρύματα τα οποία με υποτροφίες επιχείρησαν να στηρίξουν παιδιά φτωχών οικογενειών ,σε Αλβανία ,Κόσσοβο,κλπ. Τότε πολλοί ήταν εκείνοι που  μιλούσαν για τη δημιουργία του μουσουλμανικού τόξου που θα ξεκινούσε από την Αλβανία και θα έφτανε μέσω της Νότιας Βουλγαρίας ως την Τουρκία.

Τα πρώτα χρόνια της διάλυσης η Τουρκία δεν είχε μεγάλη επιρροή. Βήμα - βήμα όμως άρχισε να δημιουργεί ένα περιβάλλον ευνοϊκό γι΄αυτήν. Από το 1999 που το ΝΑΤΟ βομβάρδισε την Γιουγκοσλαβία και τη διαλυσή της  όλα  άλλαξαν  στο γεωπολιτικό πεδίο.

Εκτός των πολιτικών και στρατιωτικών διαφορών  από το 2000 και μετά οι θρησκευτικές διαφορές είναι αυτές που καθορίζουν τις σχέσεις μεταξύ των λαών. Η πνευματική κυριαρχία της σερβικής Εκκλησίας, σε Σκόπια, Μαυροβούνιο , Κόσσοβο έχει  πυροδότησε και συνεχίζει να πυροδοτεί  αντιδράσεις που δεν πρόκειται να υποχωρήσουν το επόμενο διάστημα.

Οι ορθόδοξοι που πρόσκεινται στη Σερβία αυτή τη περίοδο διώκονται  και στις τρείς περιοχές. Ωστόσο, το μεγάλο δράμα το ζούν στο Μαυροβούνιο το οποίο από το 2006 είναι ανεξάρτητο κράτος , όπου η τοπική κυβέρνηση θέλει να μειώσει την επιρροή των Σέρβων και να  αποκτήσει αυτοκεφαλία στα πρότυπα της Ουκρανίας.

Το τελευταίο διάστημα ανάλογα φαινόμενα παρατηρούνται και το Κοσσυφοπέδιο το οποίο  θέλει να απαλλαχτεί από τους Σέρβους παρά τη συμφωνία που έγινε με τη μεσολάβηση της Ε.Ε για μερική αυτονομία των περιοχών που συνορεύουν με τη Σερβία.

Αυτή τη στιγμή στο Κόσσοβο,  περίπου  το 45 % είναι Κοσσοβάροι, το 24%  Σέρβοι , ενώ μειοψηφίες είναι Βόσνιοι, οι Αλβανοί, οι ρομά και οι Κροάτες. Μετά την ανεξαρτητοποίησή του 2008 προσπαθεί να μπεί στο ΝΑΤΟ και την Ε.Ε.Οι Αμερικακοί θέλουν πάση θυσία την ένταξή τους , όπως και την ένταξη της Ερζεγοβίνης και της Σερβίας.Τα Σκόπια μετά τη συμφωνία με την Ελλάδα εντάχθηκε στο σύμφωνο κάτι που της έδωσε προσωρινά κάποιες προοπτικές. Όλα αυτά έχουν δρομολογηθεί και μοιραία η Εκκλησία έχει να παίξει ρόλο το επόμενο διάστημα ,καθώς η πολιτική των ΗΠΑ έρχεται σε σύγκρουση με αυτή της Ρωσίας.

Οι Ρώσοι σε καμία περίπτωση δεν επιθυμούν τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ στα Βαλκάνια και εδώ είναι που υπεισέρχεται  για μια ακόμη φορά και ο εκκλησιαστικός παράγοντας.Το Φανάρι ως Μητέρα Εκκλησία δε έχει καμία δυνατότητα να ελέγξει την κατάσταση. Η Μόσχα λόγω των καλών σχέσεων με τους Σλαβόφωνους , της αυξημένης επιρροής της πολιτικά   σε πολλές  χώρες των Βαλκανίων  επιχειρεί να κυριαρχήσει στις ορθόδοξες κοινότητες.Αλλωστε , όπως έχει γραφτεί ,και στην περίπτωση των Σκοπίων στήριζε τις κινητοποιήσεις στην Ελλάδα κατά της συμφωνίας.

   Αυτή την περίοδο και  η Αμερική δεν στηρίζει τις αποσχιστικές τάσεις στους κόλπους του Πατριαρχείου της Σερβίας για Μαυροβούνιο και Κόσσοβο και λιγότερο για τα Σκόπια γιατί δεν επιθυμεί σύγκρουση με τη Σερβία την οποία θέλει στο ΝΑΤΟ και την Ε.Ε για να την αποσπάσει από τη Ρωσία.

Οι Βαλκανικές χώρες και ειδικά αυτές με ...κομμουνιστικό παρελθόν έχουν στραφεί προς τις ΗΠΑ και την Ε.Ε οπότε αυτό που μένει  είναι η συνοχή των ορθοδόξων  κάτι που όμως δεν είναι εύκολο.

Η αυτοκεφαλία της Ουκρανίας άνοιξε την όρεξη σε Μαυροβούνιο και Σκόπια  και έτσι οδηγούμαστε και αναταράξεις μη ελεγχόμενες . Το Φανάρι δεν θέλει νέο ουκρανικό , ενώ οι άλλες Εκκλησίες μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα δεν μπορούν να παρέμβουν  με εξαίρεση την Ρωσική η οποία όμως λειτουργεί ως το μακρύ χέρι του Πόυτιν.

Η εργαλειοποίηση της Εκκλησίας στα Βαλκάνια είναι πασιφανής και επικίνδυνη.Και, γίνεται ακόμη πιο επικίνδυνη καθώς η Τουρκία δεν θέλει να μείνει εκτός των εξελίξεων.Παρέχει στήριξη στου μουσουλμάνους και δεν εγκαταλείπει την ιδέα του τόξου που θα πιέσει ακόμη περισσότερο την Ελλάδα.

Το Βαλκανικό "κακάβι" ( το καζάνι που χωράνε όλα τα λάχανα) βράζει και βράζει επικίνδυνα τα τελευταία χρόνια στα εκκλησιαστικά.Το θέμα είναι κατά πόσο οι άλλες ορθόδοξες Εκκλησίες θέλουν να αποκτήσουν ρόλο  ή να αφήσουν το πεδίο ελεύθερο στη Ρωσία ήτις ΗΠΑ  που δεν θέλουν να τα "χαλάσουν"  και με τηνΤουρκία...