Πρωτοβουλία για την ολοκλήρωση της «κτιριακής ανασυγκρότησης» της μονής του Αγίου Ιωάννου στο Λιβάδι Λευκάδας έχει αναλάβει η τοπική μητρόπολη. Σε μήνυμά το προς τους πιστούς ο Μητροπολίτης Λευκάδος κ. Θεόφιλος καλεί όσους έχουν τη δυνατότητα, να βοηθήσουν στην αποπεράτωση του έργου.
Το ιστορικό της Ιεράς Μονής
Ως χρονολογία ίδρυσης της Μονής αναφέρεται το 1605 και ως κτίτορας ο ιερομόναχος Ιερεμίας Αραβανής, ο οποίος χτίζει στο σημείο εκείνο ένα μικρό ναό προς τιμήν του Τιμίου Προδρόμου και μικρό κτίσμα δίπλα σ` αυτόν.
Το 1622 ενταφιάζεται στο κέντρο του Καθολικού ο Σίμων Μπούας Γρίβας. Η σχετική παράδοση τον θέλει ληστή, που έφτασε με αρπακτικές διαθέσεις στο μοναστήρι, όμως νικήθηκε από την αγάπη των Πατέρων και «εξεμέτρησε το ζην» ως αδελφός της Μονής.
Στο διάστημα της Ενετοκρατίας διακόνησαν στη Μονή ως ηγούμενοι σπουδαίες μορφές, όπως οι: Άνθιμος και Ευγένιος Μαρίνος (μετέπειτα Αρχιεπίσκοποι Λευκάδος), Θεοφάνης Σταύρακας, Ναθαναήλ Κατωπόδης κ.ά. Σε απογραφή του 1760 το προσωπικό της Μονής ανέρχεται στους 60.
Μέχρι το 1805 το μοναστήρι κατέχει με τα μετόχια του 567 χωράφια, 1386 μεροδούλια αμπέλια και 909 ρίζες ελιές στην πεδιάδα της Αμαξικής και σε δεκατρία χωριά. Ως μετόχια της Μονής αναφέρονται τα μονύδρια Οδηγήτριας στην Απόλπαινα, Αγ. Νικολάου στην Εγκλουβή, Παναγίας στο Λιθάρι στο Σύβρο και Αγ. Νικολάου στο Νικολή κ.ά.
Η περιουσία της Μονής δημεύεται το 1804 για την συντήρηση δημόσιου σχολείου. Τότε προσωρινά η Μονή διαλύεται. Επί Αγγλοκρατίας το μοναστήρι συντηρεί το «Λύκειο» στην πόλη της Λευκάδας, υπό τη διεύθυνση του διδασκάλου του Γένους Αθανασίου Ψαλλίδα.
Μαθητής του Λυκείου και αδελφός της Μονής υπήρξε και η κορυφαία εκκλησιαστική και εθνική προσωπικότητα του νησιού, Μητροπολίτης Λευκάδας και Αγίας Μαύρας Γρηγόριος Αραβανής. Ο Γρηγόριος υπήρξε φωτισμένος ηγέτης και βοήθησε ποικιλοτρόπως στη μετάβαση του νησιού από την αγγλική κατοχή στην Ένωση με τη Μητέρα Ελλάδα και τον ελεύθερο βίο.
Σε όλο το διάστημα της λειτουργίας της, η Ι. Μονή υπήρξε σημαντικό πνευματικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής. Διακρίθηκε ακόμη στο πεδίο της κοινωνικής προσφοράς, καταβάλλοντας γενναία χρηματικά ποσά για την ενίσχυση αναξιοπαθούντων και για άλλους κοινωφελείς σκοπούς.
Ο κεντρικός ναός της Μονής είναι κατάγραφος, με αξιόλογες αγιογραφίες που διαρθρώνονται σε τρεις σειρές. Στην πρώτη ζώνη από το δάπεδο εικονίζονται ολόσωμοι άγιοι –μεγαλομάρτυρες και ασκητές. Στη δεύτερη ζώνη υπάρχουν άγιοι σε στηθάρια και στην τρίτη ζώνη είναι αγιογραφημένοι οι είκοσι τέσσερις οίκοι του Ακαθίστου Ύμνου. Οι περίτεχνες δεσποτικές εικόνες του τέμπλου ήταν έργα του κορυφαίου μεταβυζαντινού αγιογράφου της Λευκάδας, Τομάζο Τζεν.
Με τη δήμευση της περιουσίας της, το 1925, η Μονή διαλύθηκε και οι αδελφοί εγκαταβίωσαν έκτοτε στην Ι. Μονή Φανερωμένης. Μετά το 1966 εγκαταλείφθηκε και ο ναός. Το 1996 χάρη στην ευσέβεια των κατοίκων της γύρω περιοχής ξαναλειτούργησε η Μονή. Το 1999 το Καθολικό αναστηλώθηκε, με την οικονομική ενίσχυση του ΥΠ.ΠΟ.
Το μοναστήρι πανηγυρίζει κάθε χρόνο στις 24 Ιουνίου (Γενέσιο του Προδρόμου), ενώ τελούνται συχνές ιερές ακολουθίες.
Με Πράξη του Μητροπολίτου κ. Θεοφίλου ιδρύθηκε εκ νέου η Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννου στο Λιβάδι Καρυάς Λευκάδος και βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη η νόμιμη διαδικασία για την έγκριση της Ιεράς Συνόδου και την έκδοση του προβλεπόμενου Π.Δ.
Πρόσφατα, διορίσθηκε πενταμελές Ηγουμενοσουμβούλιο –Διοικούσα Επιτροπή της Ι. Μονής, υπό την προεδρία του εφημερίου Καρυάς, π. Πανογιώργου Κτενά.
Σε μήνυμά του προς τους πιστούς ο Μητροπολίτης Λευκάδος και Ιθάκης κ. Θεόφιλος αναφέρει:
«Η Ιερά Μητρόπολίς μας δε μένει αδιάφορη και για την τύχη των παλαίφατων και ιστορικών Ιερών Μονών, που ήκμασαν άλλοτε στο νησί μας ως καταφύγια φιλόθεων υπάρξεων και ως παιδευτήρια του ξενοκρατούμενου λαού μας. Μια εξ αυτών και η σημαντική, παλαίφατη και ιστορική, Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννου στο Λιβάδι Καρυάς.
Μετά τη στερέωση του Καθολικού και την εκπόνηση της απαραίτητης μελέτης, ξεκινήσαμε προ διετίας την εφαρμογή της για την ολοκλήρωση της κτιριακής ανασυγκρότησης και την επαναλειτουργία της Ι. Μονής.
Χάρη στη βοήθεια πολλών ευσεβών Χριστιανών, ολοκληρώθηκε η αποκατάσταση μέρους της ΝΔ πτέρυγας των κελιών, ώστε να μπορέσει να εγκατασταθεί μόνιμα σε αυτήν μοναστική αδελφότητα.
Προκειμένου να καταστεί δυνατή και η φιλοξενία των προσκυνητών, που ήδη έχουν αρχίσει να προσέρχονται στην Ι. Μονή, και η περαιτέρω ανάδειξή της και πάλι σε τόπο πνευματικής ανάπαυσης των «κοπιώντων και πεφορτισμένων», αρχίζουν σύντομα –συν Θεώ- οι εργασίες αποκατάστασης της δυτικής πτέρυγας της Ιεράς Μονής, η οποία θα περιλαμβάνει το Αρχονταρίκι και την Τράπεζα (τραπεζαρία).
Οι κάτοικοι των γύρω χωριών συνεισφέρουν το κατά δύναμιν. Πλην όμως το απαιτούμενο ποσό είναι μεγάλο και η ενδοχώρα του νησιού μας ερημωμένη σχεδόν. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται στις 130.000 ευρώ (με ΦΠΑ).
Απευθυνόμαστε, λοιπόν, δια της παρούσης και στην αγάπη Σας, για να ζητήσουμε την οικονομική σας αρωγή για το σπουδαίο αυτό τόλμημα, επικαλούμενοι εφ` Υμάς τις πρεσβείες του Τιμίου Προδρόμου».
Ο λογαριασμός της Μονής είναι στην Τράπεζα Πειραιώς (αρ.: 5454-038829-865). Όποιος καταθέτει πρέπει να επικοινωνεί στη συνέχεια με τα τηλέφωνα 26450 41155, 6936422172 ή 6981892413 για την αποστολή της νόμιμης απόδειξης.
