Toυ Δρ. Σωτηρίου Μπαλατσούκα,

Καθηγητού Αγιολογίας

Τα Αγια Μετέωρα είναι ένα Μοναστικό Κέντρο -Μοναστηριούπολη της Ορθοδόξου Εκκλησίας, εγκαθιδρυμένη από δέκα ήδη αιώνες επάνω σ’ ένα μοναδικού κάλλους τοπιακό σκηνικό, δηλαδή σε θεόρατους βράχους που συναποτελούν τη λεγόμενη Λιθόπολη των Σταγών.

Τόσο τα ασκητήρια στις σπηλιές των βράχων, όσο και τα Μοναστηριακά συγκροτήματα στις κορυφές γιγαντόσωμων φυσικών στύλων, αληθινά κάστρα με επιβλητική προκαλούσα δέος αρχιτεκτονική, έδωσαν το στίγμα στο Πέτρινο δάσος, έτσι ώστε όταν λέμε Μετέωρα, εννοούμε και τα κτίσματα και το δίκτυ και την ανεμόσκαλα και τα ξυλόφρακτα προσυχάδια και όλο το βάρος ενός χιλιόχρονου πολιτισμού που κουβαλούν επάνω τους.

Στα Αγια Μετέωρα, η φύση, η τέχνη και ο ορθόδοξος ασκητισμός βρίσκονται σε μία διαρκή και διαχρονική άμιλλα και αλληλοπεριχώρηση. Και γι’ αυτούς ακόμη τους μοναχούς, που δεν έφτασαν στη θέωση, η ισόβια εγκαρτέρησή τους στους αχλόητους βράχους, εν μέσω τουρκικής κατοχής πεντακοσίων χρόνων και με τις διαρκείς απειλές και επιδρομές Αρβανιτών, ήταν αληθινά ένας ηρωισμός, που προκαλεί τον παγκόσμιο θαυμασμό.

Αλλά και η σημερινή παρουσία τόσων πτυχιούχων νέων επάνω στην ελληνορθόδοξη ακρόπολη των Αγίων Μετεώρων, που βιώνουν την υψηλότερη, φιλοσοφικότερη και αγιότερη μορφή ζωής, σε μια εποχή υλισμού και αναρχίας, μαρτυρεί ότι η ορθή τους ονομασία είναι Αγια Μετέωρα, ως έχοντα πρώτιστο στόχο τον αγιασμό της πεπτωκυίας ανθρωπίνης φύσεως με την ορθόδοξη ασκητική πρακτική.

Η όλη αγιομετεωρική λιθοσκηνία είναι ούσιαστικά ένα σύνολο ενιαίο και αδιαίρετο. Το ονόμασαν ναό της του Θεού Σοφίας με φυσικούς κίονες τους γιγάντιους βράχους. Ολα μέσα σ’ αυτό τον ναό «διηγούνται δόξαν Θεού», όλα προκαλούν συγκίνηση και δέος. Και τα κτίρια που υψώνονται κατακόρυφα στο χάος και οι τοιχογραφίες και τα χειρόγραφα και το βαρέλι και τα παλαιά μονοπάτια που τα περπάτησαν οι Αγιοι, και τ’ αγριολούλουδα που φυτρώνουν στο λιγοστό χώμα των βράχων.

Στις θεόκτιστες Μονές των Αγίων Μετεώρων με τις ευάριθμες συνοδίες, στα Τυπικά τους, στα κειμήλια, στα σωζόμενα έγγραφα, είναι εμφανής και φυσική η επίδραση των Ιερών Μονών του Αγίου Ορους, ενώ συχνά επώνυμοι Πατέρες ανταλλάσουν τόπο κατοικίας από το ένα στο έτερο μοναστικό συγκρότημα.