”Η Μακεδονία είναι μια και είναι Ελληνική. Αυτό είναι η μόνη αλήθεια. Και τούτο αποδεικνύεται περίτρανα από την ιστορία”, είπε στην αρχή της ομιλίας του ο Μητροπολίτης Μάνης κ. Χρυσόστομος Γ’, μετά την τέλεση του Τρισαγίου και την κατάθεση στεφάνων την Πέμπτη 21 Ιουνίου στη Γέρμα (Οιτύλου), όπου βρίσκονται οι προτομές των Μακεδονομάχων, Ηλία Χιονάκου (καπετάν Λιάς) Υποστρατήγου που έλαβε μέρος σε 32 μάχες και τραυματίστηκε και του Νικολάου Τσοτάκου (καπετάν Γέρμα) Ανθυπολοχαγού, ο οποίος έπεσε ηρωικά μαχόμενος κατά τον Μακεδονικό αγώνα το 1907.
Ο Μητροπολίτης Μάνης συνέχισε, λέγοντας χαρακτηριστικά: ”Η ιστορία, μας μιλά. Ο Στράβων, ο πατήρ της γεωγραφίας, προ δυο χιλιάδων ετών, διεκήρυξε ”Ἔστι οὖν Ἑλλὰς καὶ ἡ Μακεδονία”. Ο Μέγας Αλέξανδρος προχώρησε στην εκπολιτιστική του εκστρατεία ως στρατιωτικός ηγέτης των Ελλήνων. Δήλωσε ο ίδιος: ἐγὼ δὲ τῶν Ἑλλήνων ἡγεμὼν”. Ο Ηρόδοτος αναφέρει οτι οι Μακεδόνες είναι Έλληνες και ελάμβανα μέρος στους Ολυμπιακούς αγώνες και μπορούσαν να γίνουν μέλη της Αμφικτιονίας των Δελφών. Ο Ρωμαίος Τίτος ο Λίβιος αναφέρει οτι Μακεδόνες, Ακαρνάνες και Αιτωλοί είχαν την ίδια διάλεκτο. Τα πρώτα Μακεδονικά νομίσματα κόπηκαν επι Αλεξάνδρου Α’ (5ος αι. π. Χ.) και είχαν ελληνικά γράμματα.
Είναι αλήθεια οτι η Μακεδονία μας έχει να δείξει σπουδαιότατον ελληνικό πολιτισμόν. Συνέβαλαν στη δημιουργία του οι: Πολύγνωστος ο ζωγράφος των Δελφών, Πρωταγόρας ο πατήρ των σοφιστών, Ηγήμων ο ποιητής, Δημόκριτος ο φιλόσσοφος και ιατρός, Λεωδάμας ο μαθηματικός, Δεινοκράτης ο αρχιτέκτων, Αμερίας ο λεξικογράφος, Καλλισθένης ο ιστορικός, Νικαίνετος ο επιγραμματοποιός, Αριστόβουλος ο ιστορικός, Πολύαινος ο στρατιωτικός συγγραφεύς, Ποσείδιππος ο κωμωδιογράφος. Μεγάλος όλων υπήρξε ο φιλόσσοφος και διδάσκαλος του Μεγ. Αλεξάνδρου.
Κυρίως τα αρχαιολογικά ευρήματα εις Δίον, Πέλλα, Βεργίνα είναι σαφώς ελληνικά και το γεγονός αυτό αποτελεί την αδιάψευστη μαρτυρία της ιστορίας περί της ελληνικότητος της Μακεδονίας.
Από τότε δε που ο Απόστολος των εθνών Παύλος ήλθε στη Μακεδονία και προσέφερε το Ευαγγέλιο του Χριστού ολάκερη η Μακεδονία κατέστη πυλώνας της πνευματικής ζωής της ορθοδόξου χριστιανικής εκκλησίας. Κατά τους βυζαντινούς έπειτα χρόνους πολλοί θεοφόροι άγιοι Πατέρες αναδείχθησαν στη γή της Μακεδονίας ως οι Γρηγόριος ο Παλαμάς, Ισίδωρος Θεσσαλονίκης και Νικόλαςο Καβάσιλας, πλείστοι και σπουδαίοι νομομαθείς ως οι Ματθαίος Βλάσταρις και Κων. Αρμενόπουλος, Βεβαίως αξίζει να μνημονεύσουμε και τους δυο αδελφούς ιεραποστόλους από την Θεσσαλονίκη, οι οποίοι διέδωσαν τον χριστιανισμό στα σλάβικα εκείνα φύλα του βορρά και οι ξένοι αυτοί λαοί άρχισαν να εκπολιτίζονται.
Ο αρχαιότατος συνεπώς όρος Μακεδονία είναι μόνον όρος ιστορικός και γεωγραφικός. Δεν είναι εθνολογικός. Δεν υπάρχει Μακεδονικό έθνος, ούτε μακεδονική γλώσσα. Μακεδονική εθνότητα και γλώσσα είναι ανυπόστατα χαρακτηριστικά.
Οι Σλάβοι που εμφανίστηκαν στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και βορείως της Μακεδονίας κατά τον 7ο μ.Χ. αιώνα δεν είχαν καμία σχέση με τους αρχαίους Έλληνες Μακεδόνες. Έχουν σλαβική εθνική συνείδηση ως σλαβικά φύλα”.
Ο Ποιμενάρχης κατέληξε, λέγοντας ότι: ”Ειδικότερα η συμβολή της Μάνης στον Μακεδονικό Αγώνα (1904-1908) υπήρξε εξόχως σημαντική. Σε πολλά σπίτια της Μάνης υπάρχουν παλαιές φωτογραφίες Μανιατών με την στολή Μακεδονομάχου. Μην το ξεχνάμε αυτό. Αγωνίστηκαν ηρωικά πολλοί Μανιάτες για την απελευθέρωση της ελληνικοτάτης Μακεδονίας. Μετά λοιπόν και από αυτά τα δεδομένα των προγόνων μας δεν επιτρέπεται να υιοθετούμε στις μέρες μας μια αθέμιτη παραποίηση της ιστορίας. Οι ψυχές των Μανιατών Μακεδονομάχων, από τη Νότια Ελλάδα ρωτούν: Γιατί αυτή η ατίμωση;”.
Στο τρισάγιο παρέστησαν μεταξύ άλλων ο πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Μάνης π. Συμεών Λαμπρινάκος και κληρικοί της Ιεράς Μητροπόλεως Μάνης, ο Δήμαρχος Ανατολικής Μάνης κ. Ανδρεάκος, εκπρόσωποι της Π.Υ. Αρεόπολης και της Ελληνικής Αστυνομίας, το Σώμα Απόδοσης Τιμών του Δήμου Ανατολικής Μάνης, ενώ ιδιαίτερα συγκινημένος παρέστη ο δισεγγονός του καπετάν Γέρμα.
