Ελπίζω να προοδεύσετε σε αρετές. Κι αυτό θα συμβεί αν ζήσετε με προσοχή και δεν αμελείτε την προσευχή του Ιησού. Γιατί είναι το κεφάλαιο και η αρχή όλων των αρετών. Τίποτα δεν μπορεί να προφυλάξει τόσο την ψυχή από την είσοδο του πονηρού δαίμονα όσο η νοερά προσευχή του Ιησού και η θερμή ικεσία.

Αν αρχίσεις να φροντίζεις με επιμέλεια ν’ αποκτήσεις ταπείνωση πρόσεξε, γιατί ο φθονερός δαίμονας δεν θα το ανεχτεί και είτε θα εγείρει εναντίον σου πειρασμούς για να δοκιμάσει την ταπείνωση και τη σταθερότητά σου, είτε θα ξεσηκώσει εναντίον σου τους υποκριτές και τους αμελείς... Πρέπει με όλη σου την καρδιά να ομολογήσεις ότι σου αξίζει να υποφέρεις πολύ περισσότερα.

Φρόντισε να έχεις καλή διάθεση και ζεστή αγάπη προς τους αδελφούς. Η καρδιά, τα μάτια και το πρόσωπό σου πρέπει να είναι χαρούμενα και γεμάτα σεβασμό.

Να εργάζεσαι προσευχόμενος, με αγάπη, με ζήλο και με μεγάλη προσοχή. Να εργάζεσαι όχι σα να βρίσκεσαι μπροστά σε ανθρώπους αλλά στον ίδιο τον Θεό. Να έχεις στο νού σου ότι είναι «επικατάρατος ο ποιών τα έργα Κυρίου αμελώς» (Ιερ. λα´ 10). Φυλάξου όσο μπορείς απ’ την αμέλεια και την ανθρωπαρέσκεια.

Αγαπητέ, εξέτασε προσεκτικά τον εαυτό σου, τη συνείδησή σου, αν έχεις αμαρτήσει με οποιοδήποτε τρόπο, αν έχεις διαπράξει κάποια μεγάλη η μία άλλη μικρή αμαρτία, αν είσαι ένοχος με έργα ή με λόγια ή με τη σκέψη σου. Εξομολογήσου (την ίδια ημέρα) όλα όσα έκανες ή σκέφτηκες ή είπες και γενικά ό,τι σε ελέγχει η συνείδησή σου, αν επέτρεψες να εισχωρήσουν μέσα σου υπερήφανες ή κενόδοξες σκέψεις, αν πρόσβαλες κανέναν ή αν εναντιώθηκες στον αδελφό σου ή αν τον κατέκρινες.

«Δόξα τω Θεώ πάντων ένεκεν».

Οι θλίψεις ακολουθούνται πάντα από χαρές. Η ενοχή επισύρει την τιμωρία. Μην απελπίζεσαι μετά από μία πτώση, αλλά αγωνίζου. Μη λυπάσαι πολύ, ώστε ο εχθρός, που σε έχει ήδη πληγώσει αρκετά, να μη σε φέρει σε απελπισία, που είναι η χειρότερη απ’ όλες τις αμαρτίες, όπως λέει ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος.

Γέροντας Ιλαρίων, Υποτακτικός του Αββά Ναζαρίου