Του Αλεξάνδρου Π. Κωστάρα
Ομότιμου Καθηγητή Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Θράκης
Εάν δεν γνωρίζεις κάποιους ανθρώπους, μόλις τους ακούσεις να ομιλούν, σχηματίζεις αμέσως μία πρώτη εντύπωση, θετική ή αρνητική για αυτούς και περιμένεις να σου δοθεί η ευκαιρία να αποκρυσταλλώσεις την άποψή σου για το άτομό τους. Εάν όμως τους γνωρίζεις πολύ καλά, κάθε λόγος τους, κάθε κίνησή τους είναι μία επιβεβαίωση της καλή ή κακής εικόνας που έχεις για αυτούς. Γνωστός και μη εξαιρετέος ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος. Οχι μόνο στον γράφοντα, αλλά σε ολόκληρη την επιφάνεια της δεσποτείας αυτού. Στην ελληνική κοινή γνώμη. Πριν από λίγες ημέρες έδωσε συνέντευξη σε γνωστή ημερήσια εφημερίδα των Αθηνών, μολονότι θα μπορούσε να την είχε αποφύγει, αν είχε διδαχθεί κάτι από την σοφία του αρχαίου γνωμικού που συμβουλεύει όσους δεν έχουν καθαρή τη «φωλιά» τους: «το σιγάν κρείττον εστί του λαλείν». Αποφάσισε λοιπόν να λαλήσει ο κ. Ιερώνυμος. Και τι είπε; Οσα ακριβώς γνωρίζαμε για αυτόν. Κάθε λέξη του ήταν μία «πινελιά» στον «καμβά» του πορτραίτου του. «Ζωγράφος» ο ίδιος στην «αυτοπροσωπογραφία» του.
Μίλησε για όλους και για όλα ο κ. Ιερώνυμος, εκτός από τον εαυτό του. Εκρινε και επέκρινε πολλούς για τα λάθη τους. Προσπέρασε όμως σιωπηρά τα αναρίθμητα δικά του λάθη και δεν αισθάνθηκε την ανάγκη να απολογηθεί για αυτά. Να πει δυο λόγια. Να δώσει κάποια εξήγηση, γιατί προέβη στις συγκεκριμένες ενέργειες ή παραλείψεις του. Γιατί ταυτίστηκε με τους άθεους εθνομηδενιστές της «αριστεράς του τίποτα»; Γιατί έγινε «συνθεμελιωτής» της κατάπτυστης Συμφωνίας των Πρεσπών, που δεν την ήθελε πρωτίστως ο πιστός λαός, απαξιώνοντας μάλιστα ως «πατριδοκάπηλους» όλους εκείνους που αντιστάθηκαν μέσα από τις σχετικές συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας ή με άλλο τρόπο, ώστε να μην περάσει η Συμφωνία αυτή. Γιατί τέλος πάντων αποπειράθηκε να θυσιάσει ως άλλη «Ιφιγένεια» τον Εφημεριακό Κλήρο της Ελλάδος στον «βωμό» των κομματικών επιδιώξεων του άθεου πνευματικού του τέκνου κ. Τσίπρα; Και πολλά άλλα «γιατί» που απέφυγε να απαντήσει ο κ. Ιερώνυμος; Φαίνεται ότι οι λέξεις «αυτοκριτική» και «συγγνώμη» είναι άγνωστες στο λεξιλόγιο του κ. Ιερωνύμου. Γι’ αυτό και δεν τον είδαμε ποτέ μετανιωμένο να ζητάει συγχώρεση από τον Ελληνικό Λαό για όσα αυτός θεωρεί ότι τον έβλαψαν με τις επιλογές του.
Τον ακούσαμε να επικρίνει, ορθώς κατά την άποψή μου, τον Μητροπολίτη πρώην Καλαβρύτων κ. Αμβρόσιο για την αντικανονική του ενέργεια να αφορίσει τον Πρωθυπουργό της χώρας κ. Μητσοτάκη και άλλα κυβερνητικά στελέχη, παρά την έλλειψη σχετικής αποφάσεως της Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος. Δεν τον μιμήθηκε όμως στη σωφροσύνη που ο ίδιος του απέδωσε, όταν αποφάσισε να παραιτηθεί από τον μητροπολιτικό του θρόνο λόγω ηλικίας. Μόλις η συζήτηση μεταφέρθηκε στο θέμα του ορίου ηλικίας παραμονής στην εξουσία των Μητροπολιτών (θα μιλήσουμε γι’ αυτό σε κάποιο επόμενο άρθρο μας), άφησε ανοικτό το ζήτημα ο κ. Ιερώνυμος να ρυθμιστεί μέσω διαλόγου της Εκκλησίας με την Πολιτεία. Μόνο που ο υμνητής της σωφροσύνης του κ. Αμβροσίου εξαίρεσε τον εαυτό του από το σχετικό πλαίσιο, δηλώνοντας ότι ο ίδιος δεν προτίθεται να παραιτηθεί, μολονότι άγει το 82ο έτος της ηλικίας του! Ενα ακόμη δείγμα της νοοτροπίας του κ. Ιερωνύμου, ο οποίος αποδέχεται μεν τα δεσμευτικά όρια ηλικίας στην άσκηση της εκκλησιαστικής εξουσίας, μόνον όμως για τους άλλους, όχι και για τον ίδιο. Ιερώνυμος υπεράνω δεσμεύσεων και περιορισμών! Ευλόγως, αφού βλέπει την Εκκλησία ως τιμάριό του, που δεν εννοεί να το εγκαταλείψει με τίποτε, έστω κι αν σέρνεται για να ανεβεί στον θρόνο του. Οποιος έχει «γαντζωθεί» για τα καλά στην «καρέκλα» της εξουσίας, όπως ο κ. Ιερώνυμος, δεν προτίθεται να κατεβεί από αυτήν με τίποτε. Για το καλό το δικό μας… Και πρέπει να του είμαστε ευγνώμονες για αυτό. Πώς αλλιώς θα απολαμβάναμε ως ποίμνιό του την πνευματική χαρά που μας επεφύλαξε ο ποιμενάρχης μας, να σερνόμαστε δηλ. και εμείς μαζί του;
Από τις κορυφαίες στιγμές της συνέντευξης του κ. Ιερωνύμου ήταν η αναφορά του στον Μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο. Τον «έσφαξε» με το βαμβάκι! Εξέφρασε βέβαια την αγάπη του και τον σεβασμό του στον αείμνηστο προκάτοχό του, δεν παρέλειψε όμως να αναφέρει ότι του άφησε πολλά προβλήματα, γεγονός που παραπέμπει σε Προκαθήμενο ανάξιο να τα λύσει! Τι την ήθελε ο ευλογημένος την αναφορά του στον Χριστόδουλο; Δεν ξέρει ότι σε αυτές τις περιπτώσεις η σιωπή είναι χρυσάφι; Ωφειλε να γνωρίζει ο κ. Ιερώνυμος, ότι όταν μιλάς για τον προκάτοχό σου στην εξουσία, αναπόφευκτα προκαλείς τη σύγκρουσή σου μαζί του. Εάν λοιπόν έχει ξεχάσει ο Μακαριώτατος τι ακριβώς ήταν ο Χριστόδουλος, μας αναγκάζει να του το θυμίσουμε: Ηταν εκείνος που είχε το μεγαλύτερο ποσοστό δημοφιλίας μεταξύ των δημοσίων ανδρών στην Ελλάδα. Εκείνος, εξαιτίας του οποίου και της πολιτικής που ακολούθησε, η Εκκλησία δημοσκοπικά απέκτησε πολύ υψηλά ποσοστά αποδοχής στην κοινή γνώμη. Εμπειρικά όλοι γνωρίζουμε ότι δημοφιλία του Αρχιεπισκόπου και αποδοχή της Εκκλησίας από τον λαό πάνε μαζί. Οταν το ένα μέγεθος βρίσκεται ψηλά στη λίστα, τραβάει προς τα πάνω και το άλλο. Πού είναι σήμερα η δημοφιλία του κ. Ιερωνύμου; Στα βάραθρα των δημοσκοπήσεων. Και πού βρίσκεται η αποδοχή της Εκκλησίας από τον λαό; Σε «βαρομετρικό» χαμηλό. Είναι άσχετη η απογοητευτική εικόνα του κ. Ιερωνύμου στην ελληνική κοινή γνώμη από τη στάση που παίρνει αυτή απέναντι στην Εκκλησία;
Εκανε ποτέ τον κόπο να σκεφτεί ο κ. Ιερώνυμος, τι πρότυπα πρόβαλλε στην ελληνική κοινωνία και ιδίως στους νέους ο Μακαριστός Χριστόδουλος και τι πρότυπα προβάλλει ο κ. Ιερώνυμος; Ο Χριστόδουλος, όπως τον έβλεπε ο Λαός και όχι όπως ήθελαν να τον βλέπουν εκείνοι που τον πολεμούσαν, διότι υπηρετούσαν τα σχέδια αλλοτρίωσης του Ελληνισμού (η εφαρμογή των οποίων επαληθεύεται, -δυστυχώς- σήμερα, αναδεικνύοντας τραγικά προφητικά τα λόγια του λίγα χρόνια μετά τον θάνατό του), ήταν γεμάτος Χριστό και Ελλάδα. Γι’ αυτό, όταν έβγαινε ο Μακαριστός Αρχιεπίσκοπος από το Αρεταίειο ετοιμαζόμενος να μεταβεί στην Αμερική, χαιρέτησε τον Λαό από τα σκαλοπάτια του Νοσοκομείου με τη φράση: «Είμαι ο Χριστόδουλός σας»! Μπορεί να πει το ίδιο σήμερα ο κ. Ιερώνυμος στον Ελληνικό Λαό; Τη φράση «είμαι ο Ιερώνυμός σας» μπορεί ασφαλώς να την πει σήμερα και ο Αρχιεπίσκοπος. Οχι βέβαια στον πιστό Λαό που τον πρόδωσε, αλλά μόνο στους Τσιπραίους και στους Πρεσπαδόρους που τους υπηρέτησε. Με τις ιδέες και τις επιδιώξεις αυτών είναι γεμάτη η καρδιά του. Για να επαληθευθεί ο λόγος του Κυρίου που παραπέμπει σε όλους μας: «Οπου ο πλούτος αυτών, εκεί και η καρδία αυτών». Αφησε πράγματι πολλά προβλήματα ο Μακαριστός Χριστόδουλος στον κ. Ιερώνυμο. Μόνο που τα προβλήματα αυτά ήσαν ο Ελληνο-Ορθόδοξος «πλούτος» της καρδιάς του που δεν μπόρεσε να διαχειριστεί σωστά ο κ. Ιερώνυμος, γι’ αυτό προσάραξε στα ρηχά της «αριστεράς του τίποτα» και «βούλιαξε» στους βάλτους των Πρεσπών.
Δεν έχω προσωπικώς τίποτε με τον κ. Ιερώνυμο. Αντιθέτως εύχομαι ο Θεός να του χαρίζει αδιατάρακτη υγεία και μακροημέρευση. Θλίβομαι μόνο για την χαμένη δεκαετία της Αρχιερατείας του κ. Ιερωνύμου, η οποία έβλαψε σοβαρά την εικόνα της Εκκλησίας. Γι’ αυτό θα ήθελα ακόμη μία φορά να παρακαλέσω τον Μακαριώτατο, αν του έχει μείνει κάτι από εκείνο που υπηρέτησε σε όλη τη ζωή του, να θυμηθεί τα λόγια του Κυρίου («ο ποιμήν ο καλός την ψυχήν αυτού τίθησι υπέρ των προβάτων») και να σπεύσει να παραιτηθεί άμεσα από το αρχιεπισκοπικό του αξίωμα, η παραμονή στο οποίο μόνο την επιδείνωση της εικόνας του ιδίου και της Εκκλησίας μπορεί να επιφέρει. Υπάρχουν στους κόλπους της Ιεραρχίας νεώτεροι και ικανότεροι αυτού Ποιμενάρχες, οι οποίοι όχι μόνο με την εξαιρετικά υψηλή μόρφωσή τους, αλλά και με την τεράστια αποδοχή τους από την ελληνική κοινή γνώμη μπορούν να αλλάξουν το προφίλ της Εκκλησίας και να προσφέρουν πειστικά πρότυπα στους νέους. Ας δείξει επιτέλους τόλμη και γενναιότητα κάποια στιγμή ο Μακαριώτατος.
