Αρχισαν , όπως είχε προγραμματιστεί, με την στήριξης τις Ευρωπαϊκής Ένωσης οι εργασίες αναστύλωσης Αρμενομονάστηρου, γνωστού και ως το μοναστήρι του Σουρπ Μαγκάρ (Αγίου Μακαρίου), το οποίο είναι κτισμένο στην κατεχόμενη περιοχή της Χαλεύκας στην οροσειρά του Πενταδακτύλου.
Οι εργασίες συντήρησης, που θα ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος αυτού του έτους, υλοποιούνται με την τεχνική στήριξη του Προγράμματος Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UNDP) στην Κύπρο και την δικοινοτική Τεχνική Επιτροπή για την Πολιτιστική Κληρονομία.
Οπως είχε δηλώσει κατά τα παρελθόν ο συμπρόεδρος της δικοινοτικής Τεχνικής Επιτροπής για την Πολιτιστική Κληρονομία, Τάκης Χατζηδημητρίου, αυτή θα είναι η πρώτη φάση συντήρησης του μοναστηριού που θα στοιχίσει πέραν των 400 χιλιάδων ευρώ και θα υλοποιηθεί με χρηματοδότηση από την ΕΕ. Η συντήρηση θα αφορά τον ναό του μοναστηριού και τα παλαιότερα κελιά που υπάρχουν γύρω από αυτόν. Για όλα τα άλλα θα υπάρξει κάποια στήριξη εν αναμονή εξεύρεσης πόρων για να συνεχίσουμε, πρόσθεσε.
Ο κ. Χατζηδημητρίου είπε πως για τη διεκπεραίωση των εργασιών, που θα υλοποιηθούν με την τεχνική στήριξη του Προγράμματος Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UNDP) στην Κύπρο θα εργαστεί δικοινοτική ομάδα εργολάβων και μελετητών. Υπογράφονται τώρα τα σχετικά συμβόλαια, μετά την προκήρυξη και την κατακύρωση των προσφορών, και οι εργασίες θα ξεκινήσουν στις αρχές του νέου έτους και θα ολοκληρωθούν εντός αυτού, πρόσθεσε.
Είναι η πρώτη παρέμβαση που γίνεται στο μοναστήρι. Τα προηγούμενα χρόνια θεωρείτο στρατιωτική περιοχή και δεν μπορούσανε να προχωρήσουμε, είπε στο ΚΥΠΕ ο κ. Χατζηδημητρίου, ενώ υπενθύμισε πως τη δεκαετία του ’90 έγιναν σκέψεις από κάποιους στα κατεχόμενα το μοναστήρι να γίνει τουριστικό κέντρο κάτι που τελικά αποτράπηκε.
Εξάλλου σε ανάρτησή του στο λογαριασμό του στο facebook για το θέμα ο κ. Χατζηδημητρίου ανέφερε: “Μια ιστορία παλιά. Από τον καιρό που ήμουν στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στη δεκαετία του 1990. Τότε μεταφέρθηκε και το πρώτο φορτίο τσιακκίλι για να μετατραπεί το Αρμενομονάστηρο σε τουριστικό κατάλυμα. Ξεσηκώθηκαν οι Αρμένιοι , κινητοποιηθήκαμε όλοι, υπήρξε διεθνής αντίδραση και το σχέδιο ματαιώθηκε. Ένα από τα πρώτα μνημεία που η Τεχνική Επιτροπή ζήτησε να συντηρηθούν ήταν και το Αρμενομονάστηρο, το Σουρπ Μακάρ. Η πρόσβαση ήταν δύσκολη, ήταν σε περιοχή που εθεωρείτο στρατιωτική ζώνη. Επιμέναμε. Τη μέρα που ήρθε στην Τεχνική Επιτροπή ο Ali Tuncay (Τ/κ συμπρόεδρος της Επιτροπής) και μας ανακοίνωσε ότι μπορούμε να προχωρήσουμε ήταν μέρα γιορτής. Αρχίσαμε τις διαδικασίες”.
“Εκείνο που μπορούμε να πούμε είναι ότι με την έναρξη των έργων συντήρησης ένα σπουδαίο μνημείο της ιστορίας της Κύπρου αγκαλιάζεται από όλους μας με αγάπη: Αρμένιους Ελληνοκύπριους , Τουρκοκύπριους Μαρωνίτες και Λατίνους. Όλοι μαζί οικοδομούμε μέσα από τα μνημεία την αυριανή Κύπρο της αλληλοκατανόησης του αλληλοσεβασμού και της ειρήνης», πρόσθεσε στην ανάρτησή του ο κ. Χατζηδημητρίου.
Το Σουρπ Μαγκάρ είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την ιστορική παρουσία της αρμενικής κοινότητας της Κύπρου και όπως είπε στο ΚΥΠΕ ο κ. Χατζηδημητρίου για τις εργασίες που θα γίνουν υπάρχει συνεννόηση και συνεργασία με αυτήν. «Τους δώσαμε τα σχέδια, συζητήσαμε μαζί τους και είμαστε σε συνεργασία», επεσήμανε.
Το μοναστήρι βρίσκεται στο δάσος της Πλατανιώτισσας, περίπου 1½ χμ στα δυτικά της Χαλεύκας, σε ύψος 530 μ. Η τεράστια έκτασή του (σχεδόν 8.500 σκάλες, που εκτείνεται μέχρι την παραλία) περιλαμβάνει 30.000 ελιές και χαρουπιές.
Το μοναστήρι αρχικά ιδρύθηκε περί το έτος 1.000 μ.Χ. εις μνήμην του Αγίου Μακαρίου του Ερημίτη της Αλεξάνδρειας († 395 μ.Χ.), που κατά την παράδοση είχε ασκητέψει στην περιοχή. Μέχρι το 1425 είχε περιέλθει στην κατοχή της Αρμενικής Εκκλησίας, με μοναχούς που ήταν γνωστοί για τους αυστηρότατους κανόνες ασκητικής ζωής και θρησκευτικής μετάνοιας που ακολουθούσαν. Επί Τουρκοκρατίας ήταν γνωστό ως το Κυανούν Μοναστήρι, λόγω του μπλε χρώματος που είχαν οι πόρτες και τα παραθυρόφυλλά του. Υπήρξε δημοφιλές προσκύνημα για Αρμένιους και μη, καθώς και σταθμός για περιηγητές καθ` οδόν προς τους Αγίους Τόπους.