Το ελληνικό δημόσιο θα αποζημιώσει χήρα μουσουλμάνου, επειδή για τη διαθήκη του θανόντος ο Άρειος Πάγος παρέπεμψε την υπόθεση σε μουφτή.
Την καταβολή αποζημίωσης που ξεπερνά τις 50.000 ευρώ προς τη Χαντισέ Μολλά Σαλί από το ελληνικό δημόσιο, επειδή εφάρμοσε το «νόμο της Σαρία σε ένα τμήμα των πολιτών κατά της επιθυμίας τους», αποφάσισε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σύμφωνα με το ethnos.gr.
Η συγκεκριμένη υπόθεση που απασχολεί και τα ξένα μέσα ενημέρωσης αλλά και ξένους νομικούς, λόγω του ιδιαίτερου χαρακτήρα της, ξεκίνησε το 2008 με τον θάνατο του Μουσταφά Μόλλα Σαλί, ο οποίος είχε απευθυνθεί σε Έλληνα συμβολαιογράφο, προκειμένου μέσω της διαθήκης του να αφήσει στη σύζυγό του την περιουσία του, όπως ορίζει το ελληνικό αστικό Δίκαιο.
Ωστόσο, οι αδελφές του θανόντος αμφισβητώντας τη διαθήκη αυτή, υποστήριξαν πως επειδή ήταν μουσουλμάνος, η υπόθεση θα πρέπει να κριθεί από ισλαμικό δικαστήριο, η απόφαση του οποίου σύμφωνα με τον ισλαμικό νόμο, θα τους επιδίκαζε τμήμα της κληρονομιάς.
Ο Άρειος Πάγος παρέπεμψε την υπόθεση σε μουφτή
Σε πρώτο βαθμό, οι ελληνικές δικαστικές αρχές δικαίωσαν τη χήρα του θανόντος αλλά μετά από έφεση, η υπόθεση οδηγήθηκε στο ανώτατο δικαστήριο, το οποίο αποφάσισε πως η διαθήκη ήταν άκυρη, βάσει συνθηκών που είχαν υπογράψει η Ελλάδα και η Τουρκία πριν από 200 χρόνια, με αποτέλεσμα ο Άρειος Πάγος να διατάξει πως για την υπόθεση πρέπει να αποφασίσει ένας μουφτής.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και η ελληνική νομοθεσία
Όπως δήλωσε στο πρακτορείο Associated Press ο δικηγόρος της χήρας, Γιάνης Κτιστάκης, «ο σύζυγός της αποφάσισε τον τρόπο με τον οποίο ήθελε να μεταβιβαστεί η κληρονομιά του. Το ελληνικό δικαστήριο έπρεπε να σεβαστεί την επιθυμία του».
Η υπόθεση τελικά έφτασε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, όπως αναφέρεται και στο ert.gr, στο οποίο ο Γιάννης Κτιστάκης που εκπροσώπησε τη Μολλά Σάλι, υποστήριξε πως η πελάτισσά του είχε υποστεί διακρίσεις για θρησκευτικούς λόγους. Έτσι, στα τέλη του 2018 οι ευρωπαϊκές δικαστικές αρχές αποφάσισαν υπέρ της χήρας, κρίνοντας πως το ελληνικό δημόσιο την είχε αδικήσει και θα έπρεπε να της καταβάλλει αποζημίωση. Η απόφαση για την αποζημίωση ελήφθη την Πέμπτη, με το δικαστήριο να κρίνει ομόφωνα πως πρέπει να καταβληθούν 41,103.36 ευρώ, και επιπλέον 10.000 για τα δικαστικά έξοδα και 5.828,33 για άλλα έξοδα.
Υπενθυμίζεται δε, πως το ίδιο το ελληνικό κράτος από το 2018, με νόμο που ψήφισε η Βουλή, περιορίζει την εξουσία των ισλαμικών δικαστηρίων, προβλέποντας πως οι μουσουλμάνοι μπορούν να επιλύσουν τις υποθέσεις τους μέσω του ελληνικού αστικού Δικαίου.
Με τον όρο Σαρίαή Ισλαμικός Νόμος εννοείται ο ισλαμικός θρησκευτικός κώδικας διαβίωσης. Είναι εμπνευσμένη από το Κοράνιο και χρησιμοποιείται ως αναφορά στο ισλαμικό δίκαιο, αλλά και τον ισλαμικό τρόπο ζωής γενικότερα.
Η Σαρία θεμελιώνεται καταρχήν στον 7ο αι. στο Κοράνιο και τη Σουνά, δηλαδή τις ρήσεις, τις πρακτικές και τις διδασκαλίες του προφήτη Μωάμεθ Λαμβάνοντας υπόψιν ότι σε κανένα δίκαιο δεν υφίσταται η έννοια της παρθενογένεσης η Σαρία φέρεται ενίοτε ως σύστημα που έχει δεχθεί επιρροές από το ρωμαϊκό δίκαιο, δεδομένου ότι αναπτύχθηκε κυρίως τον 8ο αι. σε περιοχές της άλλοτε ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, όπως και σε χριστιανικές περιοχές του Ιράκ, στις οποίες οι μουσουλμανικές κοινότητες χρειάστηκε να διαμορφώσουν το δικό τους δίκαιο, πολύ πριν επηρεάσει η αρχαιοελληνική φιλοσοφία την ισλαμική θεολογία. Άλλωστε σχολές δικαίου με την αυστηρή έννοια του όρου ξεπήδησαν στη Συρία και το Ιράκ πριν το τέλος του Χαλιφάτου των Ομαγιαδών, περίπου το 750. Σε όλες τις περιόδους της ιστορίας διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο η συναίνεση της μουσουλμανικής κοινότητας στον καθορισμό και τη χρήση αυτού του θεολογικού ουσιαστικά εγχειριδίου.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η Σαρία δεν εφαρμόζεται παρά μόνο στην Ελληνική Θράκη όπου οι Μουσουλμάνοι Έλληνες έχουν τη δυνατότητα να προσφύγουν στο ιεροδικείο (Μουφτής Κομοτηνής, Ξάνθης ή Διδυμοτείχου σε υποθέσεις γάμου, διαζυγίου, διατροφών, επιτροπειών, κηδεμονιών, επιτροπείας, χειραφεσίας ανηλίκων, ισλαμικών διαθηκών και της εξ αδιαθέτου διαδοχής. Απόφαση του Αρείου Πάγου του 2013 ή μη τι άλλο επεκτείνει την εφαρμογή της Σαρίας). Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν πολλοί Έλληνες νομικοί οι οποίοι είναι υπέρ της κατάργησης της Σαρίας στη Θράκη και χρησιμοποιούν ως επιχείρημα ότι η Ελλάδα είναι η μοναδική Ευρωπαϊκή χώρα όπου αυτή εφαρμόζεται. Υποστηρίζουν ότι η εφαρμογή της συνεπάγεται πολλές φορές και παραβίαση των ατομικών δικαιωμάτων και της ισότητας των δύο φύλων (π.χ. όταν εφαρμόζεται η Σαρία σε οικογενειακό δίκαιο έχουν παρουσιαστεί περιπτώσεις ανισομέρειας στην κληρονομική διαδοχή). Επίσης επιχείρημα των νομικών είναι το ότι ακόμη και στην Τουρκία η Σαρία έχει καταργηθεί από το 1926. Στις 8 Μαρτίου 2010 ο βουλευτής Γρηγόρης Ψαριανός από το Συνασπισμό κατέθεσε ερωτήματα στην βουλή για την εφαρμογή της Σαρίας στην Ελλάδα ]. Το δικαίωμα μειονοτικών (μουσουλμάνων) για προσφυγή σε πολιτικά δικαστήρια, αποφεύγοντας τον Μουφτή και την εφαρμογή της Σαρίας είναι θέμα που συζητείται.] Το 2006 ο Βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Ιλχάν Αχμέτ πρότεινε την δυνατότητα επιλογής πολιτικού δικαστηρίου θεωρώντας ότι ιδιαίτερα σε θέματα δικαιωμάτων των μουσουλμάνων γυναικών η σαρία δεν δίνει την καλύτερη λύση .
Στη Βρετανία έχουν θεσμοθετηθεί τα “Ισλαμικά Διαιτητικά Δικαστήρια” (Muslim Arbitration Tribunals) στα πλαίσια του βρετανικού Νόμου περί Διαιτησίας του 1996. Οι αρμοδιότητές τους είναι η εξωδικαστική επίλυση διαφορών κυρίως σε θέματα εμπορικά. Επίσης υπάρχουν τα “Συμβούλια Σαρία” (Islamic Sharia Councils) όπου μουσουλμάνοι μπορούν να ζητήσουν συμβουλές για θρησκευτικά θέματα και πιστοποιητικά ισλαμικού διαζυγίου. Αυτά τα συμβούλια έχουν κατηγορηθεί ότι εκδίδουν αποφάσεις κάνοντας διακρίσεις εις βάρος των γυναικών και παραβιάζοντας το Ευρωπαϊκό Δίκαιο.
