Θέλεις να την κάνεις τζαμί ; Μπορείς. Δεν θέλεις πάλι μπορείς; Στην ουσία αυτό το μήνυμα έστειλε στον Ερντογάν το Συμβούλιο της Επικρατείας της Τουρκίας το οποίο έληξε τη συνεδρίαση πριν καν αυτή αρχίσει.
Ο ανώτατος Τούρκος δικαστής Γιλμάζ Ακτσίλ πρόεδρος του 10ου τμήματος του τουρκικού Συμβουλίου της Επικρατείας θεωρείται ένας σοβαρός άνθρωπος ο οποίος υπηρετεί τη Δικαιοσύνη , όσο μπορεί αυτή να είναι ανεξάρτητη σε μια Τουρκία όπου κυριαρχούν οι φανατικοί.
Με την απόφαση αυτή ο Τούρκος πρόεδρος κρατάει την «καυτή πατάτα» στα χέρια του .Ωστόσο, του παρέχεται και η δυνατότητα να ανοίξει έναν νέο κύκλο παζαριών με τη διεθνή κοινότητα και την ίδια στιγμή να προετοιμάσει και τους ψηφοφόρους του που θέλουν σε ποσοστό 90% την Αγιά Σοφιά τζαμί.
Οι φανατικοί ήθελαν να προσευχηθούν στις 16 Ιουλίου στο σύμβολο της ορθοδοξίας ημερομηνία κατά την οποια το 2016 εκδηλώθηκε το πραξικόπημα κατά του Ερντογάν.
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να τα κάνουν και με την άδεια του «σουλτάνου» ο οποίος θα μπορούσε μέσα από μια τέτοια κίνηση να εκτονώσει την οργή των οπαδών του…
Το βέβαιο είναι ότι ο Ερντογάν με την απόφαση αυτή κέρδισε χρόνο για να χειριστεί την υπόθεση μετά και την παρέμβαση του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάϊκ Πομπέο αλλά και της Άγκελα Μέρκελ .Σε αυτή την κρίσιμη περίοδο για τη δημοτικοτητά του ο Τούρκος πρόεδρος δεν μπορεί να δεχτεί μια «ήττα» χωρίς να έχει άλλα οφέλη.
Στην Τουρκία γίνεται ήδη λόγος για τη λειτουργία τεμένους στην Αθήνα και αυτό είναι ένα από τα θέματα που θα προβληθούν ιδιαίτερα.
Στην Τουρκία η λογική λέει ότι , όλοι θα περιμένουν την ανακοίνωση της απόφασης η οποία , όπως έχει γίνει γνωστό , ισορροπεί ανάμεσα σε Κεμαλιστές και Ισλαμιστές αφού το δικαστήριο τα βρήκε όλα σύννομα αλλά δεν απαγορεύει και την μετατροπή της Αγιά Σοφιάς σε τζαμί διεκδικώντας τον ρόλο του Πόντιου Πιλάτου.
Ως προς την διαδικασία το Δικαστήριο παρέπεμψε σε παλαιότερη δικαστική απόφαση για το ζήτημα. Έκρινε ότι είναι σύννομες οι αποφάσεις του 10ου Τμήματος του 2008 και η Απόφαση του 1934, που προστατεύει το μουσειακό καθεστώς της Αγιάς Σοφιάς, ωστόσο αναφέρουν ότι αλλαγή στο καθεστώς του ναού μπορεί να γίνει με ένα απλό προεδρικό διάταγμα. Η εν λόγω απόφαση αναμένεται να καθαρογραφεί σε διάστημα 15 ημερών.
Ο δικηγόρος του Συνδέσμου Προστασίας Ιστορικών Μνημείων και Περιβάλλοντος που προσέφυγε στην δικαιοσύνη ζητώντας την ακύρωση του προεδρικού διατάγματος του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ το 1934 που μετέτρεπε την Αγία Σοφία σε μουσείου, επανέλαβε ότι η υπογραφή του Ατατούρκ ήταν πλαστή.
«Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε μουσείο έγινε σύμφωνα με την παλαιά νομοθεσία με βάση απόφαση του υπουργικού συμβουλίου. Η μετατροπή έγινε σύμφωνα με το νόμο που ίσχυε την περίοδο εκείνη», υποστήριξε από την πλευρά του ο Τούρκος εισαγγελέας στην εισήγησή του , ενώ όσον αφορά το θέμα της υπογραφής είπε ότι «η υπογραφή «Ατατούρκ» είναι η ίδια υπογραφή που χρησιμοποιήθηκε σε 5 υπουργικά συμβούλια». Ο εισαγγελέας ζήτησε να απορριφθεί το αίτημα του Ιδρύματος.
Ο Ερντογάν βρίσκεται σήμερα στο Κατάρ, προκειμένου να εξασφαλίσει οικονομική αλλά και διπλωματική στήριξη για την Τουρκία σε μία δυσμενή για τη χώρα συγκυρία.
Η κυβερνητική απόφαση για την μετατροπή της Αγίας Σοφίας από τζαμί σε τέμενος χρονολογείται στο 1934, στα πρώτα χρόνια του σύγχρονου τουρκικού κράτους που ιδρύθηκε από τον Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ. Στην υπόθεση που παρουσιάσθηκε ενώπιον του δικαστηρίου, αμφισβητείται
Εκνευρισμό στην Τουρκία προκάλεσε η άμεση παρέμβαση χθες, του Στέιτ Ντηπάρτμεντ για το θέμα. Με δήλωσή του ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο καλεί την Άγκυρα να διατηρήσει το υπάρχον καθεστώς της Αγίας Σοφίας. Προτρέπει την Τουρκία «να συνεχίσει να διατηρεί την Αγία Σοφία ως μουσείο, ως παράδειγμα της δέσμευσής της να σέβεται τις θρησκευτικές παραδόσεις και τη διαφορετική ιστορία που συνέβαλε στην Τουρκική Δημοκρατία και να διασφαλίσει ότι παραμένει προσβάσιμη από όλους».
Υπογραμμίζει παράλληλα, ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίζουν να συνεργάζονται με την κυβέρνηση της Τουρκίας για ένα ευρύ φάσμα θεμάτων αμοιβαίου ενδιαφέροντος, συμπεριλαμβανομένης της διατήρησης των θρησκευτικών και πολιτιστικών μνημείων.
Αντιδρώντας, το τουρκικό ΥΠΕΞ, εξέφρασε την έκπληξή του για τη δήλωση, συμπληρώνοντας ότι το θέμα είναι αποκλειστικά εσωτερικό ζήτημα της Τουρκίας. «Μας προκάλεσε έκπληξη η δήλωση του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ για την Αγία Σοφία. Η κυβέρνησή μας έχει λάβει μέτρα, τα οποία θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ακόμη και ως σιωπηλή επανάσταση, προκειμένου να προστατεύσει τη θρησκευτική ελευθερία και τις πεποιθήσεις, όπως αυτά διασφαλίζονται από το Σύνταγμα και τους νόμους μας, για όλους τους πολίτες μας χωρίς διακρίσεις».
«Στο πλαίσιο της ανοχής που πηγάζει από τον πολιτισμό και την ιστορία μας, προστατεύουμε με ιδιαίτερη σπουδή όλα τα πολιτιστικά αγαθά που έχουμε υπό την κατοχή μας, χωρίς καμιά διάκριση, συμπεριλαμβανομένης της Αγίας Σοφίας. Κρατούμε με ιδιαίτερη ευαισθησία ζωντανή την ιστορική, πολιτιστική και πνευματική αξία της Αγίας Σοφίας από την ημέρα που κατακτήθηκε μέχρι σήμερα» πρόσθεσε ο εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠΕΞ, Χαμί Ακσόι.
Επεσήμανε, δε, ότι «η Αγία Σοφία, όπως όλα τα πολιτιστικά μνημεία που βρίσκονται στο έδαφός μας, αποτελούν περιουσία της Τουρκίας. Κάθε είδους δικαιοδοσία σε σχέση με την Αγία Σοφία αφορά εσωτερικό μας ζήτημα και αποτελεί κυριαρχικό δικαίωμα της Τουρκίας. Φυσικά, όλοι είναι ελεύθεροι να εκφράσουν την άποψή τους. Ωστόσο, δεν μπορεί κανείς να μιλά για τα κυριαρχικά μας δικαιώματα χρησιμοποιώντας εκφράσεις, όπως ‘προειδοποιούμε, υπαγορεύουμε».
Το περίεργο είναι ότι ακόμη η Ρωσία επισήμως δεν έχει πάρει θέση και δεν φαίνεται να την απασχολεί ιδιαίτερα το θέμα , λόγω της «ισχυρής φιλίας» ( σύμπτωση συμφερόντων!) του Πούτιν με τον Ερντογάν και λόγω της κρίσης στις σχέσεις Μόσχας –Φαναρίου γμε αφορμή την αυτοκεφαλία της Ουκρανίας.