Σε μία λαμπρή τελετή το βράδυ της Τετάρτης, 24 Σεπτεμβρίου 2025, στο Lincoln Center της Νέας Υόρκης, η Α.Θ. Παναγιότης ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος τιμήθηκε με το Βραβείο Templenton 2025, σε αναγνώριση της πολυετούς αφοσιωμένης διακονίας του για την ευαισθητοποίηση της παγκόσμιας κοινότητας για την ανάγκη προστασίας της Δημιουργίας του Θεού.
Στην τελετή και το επίσημο δείπνο που παρετέθη παρέστησαν και μίλησαν για τον Παναγιώτατο οι Εξοχ. Πρώην Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ κ. Albert Gore Jr και ο Πρωθυπουργός της Ελλάδος κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, η διεθνώς ανεγνωρισμένη ανθρωπολόγος και εθνολόγος Dr Jane Goodall, η οποία κατά το παρελθόν συμμετείχε σε οικολογικά συνέδρια που διοργάνωσε το Οικουμενικό Πατριαρχείο, καθώς και ο ΡΚαθολικός κληρικός Οσιώτ. John I. Jenkins, Πρόεδρος επί τιμή του Πανεπιστημίου Notre Dame.
Τον τιμώμενο και τις περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες του παρουσίασαν στο πολυάριθμο κοινό η Ευγεν. κυρία Heather Templenton Dill, πρώην Πρόεδρος και CEO του Ιδρύματος John Templenton, η οποία μαζί με την Ευγεν. κυρία Leigh Cameron, Πρόεδρο του Συμβουλίου των Εφόρων (Board of Trustees) του Ιδρύματος, απένειμαν στον Οικουμενικό Πατριάρχη το περίτεχνο μετάλλιο και τον ειδικό πάπυρο του Βραβείου.
Στην ομιλία του, ο Παναγιώτατος, ευχαρίστησε τον Ίδρυμα Τemplenton για τη μεγάλη τιμή, η οποία αντανακλά συνολικά προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Ο Παναγιώτατος αναφέρθηκε στην στάση μας έναντι της καταστροφής του περιβάλλοντος και στις δικαιολογίες που η ανθρωπότητα προβάλλει για την ολιγωρία της, αντί να αναλάβει δράση για τη διαφύλαξη του κοινού μας οίκου. “Κάνουμε λάθος όταν αντιμετωπίζουμε την καταστροφή του περιβάλλοντος ως πρόβλημα κάποιου άλλου αντί να την αναγνωρίζουμε ως την πνευματική κρίση της εποχής μας”, τόνισε και αναφέρθηκε στον ρόλο της θρησκείας για την προστασία της φύσης.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στους σύγχρονους ρυθμούς ζωής που χαρακτηρίζονται από ιλιγγιώδη ταχύτητα. “Αυτός ο χρονικός ίλιγγος πλήττει ιδιαίτερα τους νέους μας, οι οποίοι κληρονομούν έναν κόσμο όπου το μέλλον μοιάζει ανασφαλές και αβέβαιο. Πρόσφατη έρευνα αποκαλύπτει μια κρίση ψυχικής υγείας που συνδέεται άμεσα με το περιβαλλοντικό άγχος μεταξύ των νέων. Και όταν τα παιδιά μας χάνουν την ελπίδα για το αύριο, πρέπει να το αναγνωρίσουμε αυτό τόσο ως ηθική αποτυχία όσο και ως πνευματική έκτακτη ανάγκη. Ο φόβος τους δεν είναι παράλογος – είναι συμβολικός. είναι προφητικός. Βλέπουν αυτό που εμείς έχουμε επιλέξει να μην βλέπουμε: ότι ο κόσμος που τους αφήνουμε μπορεί να είναι μη βιώσιμος.”. Ο Παναγιώτατος αναφέρθηκε στην Ορθόδοξη θεολογία και παράδοση, ενώ σε άλλο σημείο επεσήμανε ότι αυτό που “χρειαζόμαστε απεγνωσμένα είναι μια «θεολογία της αλληλοσύνδεσης» – μια αναγνώριση ότι η υγεία του πλανήτη μας και η ευημερία των ανθρώπων του δεν είναι ξεχωριστά ζητήματα αλλά πτυχές μιας ενιαίας πραγματικότητας”. Όπως είπε, η περιβαλλοντική δικαιοσύνη και η κοινωνική δικαιοσύνη δεν είναι ξεχωριστές αιτίες αλλά διαφορετικά ονόματα για την ίδια δέσμευση για την άνθηση και την ισορροπία κάθε μορφής ζωής.
“Στεκόμενοι σε αυτό το σταυροδρόμι, αντιμετωπίζουμε μια επιλογή που θα αντηχεί στο χρόνο: Θα μας θυμούνται ως τη γενιά που, παρά το γεγονός ότι γνώριζε καλύτερα, επέλεξε την άνεση αντί της συνείδησης; Ή θα μας μνημονεύουν ως τους πρωτοπόρους που, παρά τις τεράστιες προκλήσεις, επέλεξαν τον μετασχηματισμό αντί της καταστροφής;”, διερωτήθηκε και υπογράμμισε τη σημασία συνεργασίας επιστήμης και θρησκείας για την προστασία της Κτίσης. [Διαβάστε εδώ τον αγγλικό πρωτότυπο της Πατριαρχικής ομιλίας]
Το πρωί της ίδιας ημέρας, ο Οικουμενικός Πατριάρχης χοροστάτησε στην Δοξολογία που τελέστηκε στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου Midtown Manhattan, όπου συνάντησε Κωνσταντινουπολίτες, Ιμβρίους και Τενεδίους που ζουν στις ΗΠΑ, τους οποίους και προέτρεψε να επισκέπτονται την πατρογονική γη για να ενισχύουν τους δεσμούς τους με τις ρίζες τους.
________
Φωτό: John Mindala / Archons