Mάλλον δεν τα πάνε καλά οι Έλληνες με όλα όσα έγιναν κατά την επανάσταση του 1821. Όπως προκύπτει από έρευνα του ΚΕΦιΜ (Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών -Μάρκος Δραγούμης για τον βαθμό γνώσης των Ελλήνων όσοι απάντησαν φαίνεται πως στηρίζουν τις απόψεις τους σε όσα έμαθαν στο σχολείο και πολλοί φαίνεται πως έχουν συνδέσει τα πρόσωπα από τις ταινίες που αναφέρονται στην εποχή.
Κυρίαρχη προσωπικότητα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 αναδεικνύεται με μεγάλη διαφορά ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης (92,7%). Ακολουθεί ο Γεώργιος Καραϊσκάκης (63,1%). Κάτι που υπογραμμίσθηκε ως ιδιαιτέρως θετικό είναι το γεγονός ότι μια γυναίκα, η Μπουμπουλίνα, βρίσκεται στην πρώτη τριάδα, κάτι που δεν συναντά κανείς σε άλλες Επαναστάσεις. Ανάμεσα στους πλέον αναγνωρισμένους δέκα πρωταγωνιστές της Επανάστασης βρίσκεται και άλλη μια γυναίκα, η Μαντώ Μαυρογένους, στην 10η θέση.
Για τη συντριπτική πλειοψηφία των σημερινών Ελλήνων, το 1821 ήταν μια Επανάσταση κυρίως εθνική, ενώ περισσότεροι από τους μισούς Έλληνες πιστεύουν ότι η Επανάσταση είχε και κοινωνικά, φιλελεύθερα και θρησκευτικά χαρακτηριστικά.
Η Ρωσία αναδεικνύεται, με 42,5%, ως η ξένη δύναμη με τη θετικότερη συμβολή στην Επανάσταση του 1821. Ακολουθούν η Γαλλία και η Μεγάλη Βρετανία.
Ανάμεσα στις κοινωνικές ομάδες, τις οργανώσεις και τους θεσμούς που ενεπλάκησαν στην Επανάσταση, αρκετά υποτιμημένος κρίνεται ο ρόλος των εμπόρων. Αντίθετα, αναγνωρίζεται σχεδόν ομόφωνα ο θετικός ρόλος της Φιλικής Εταιρείας, των Φιλελλήνων και των νησιωτών πλοιοκτητών, των στρατιωτικών και της Εκκλησίας.
Απογοητευμένοι εμφανίζονται οι Έλληνες από το πόσο καλά γνωρίζουμε την ιστορία της Επανάστασης. Μόλις 1 στους 10 πιστεύει ότι ο μέσος Έλληνας γνωρίζει καλά την ιστορία της Επανάστασης. Από την άλλη, ωστόσο, ο ερωτώμενος θεωρεί ότι γνωρίζει πολύ καλά (8,6%) ή αρκετά καλά (34,3%) τα ιστορικά γεγονότα της περιόδου.
«Είναι ενδιαφέρον ότι μόνο το 8% των πολιτών απαντά ότι ο μέσος Έλληνας γνωρίζει πολύ καλά ή αρκετά καλά την ιστορία της Επανάστασης του 1821, ενώ στην ερώτηση ‘εσείς προσωπικά πόσο καλά την γνωρίζετε’ απαντούν ‘πολύ καλά’ και ‘αρκετά καλά’ το 43%. Το βέβαιο είναι ότι οι Έλληνες γνωρίζουν για το θέμα αυτό λιγότερα από όσα θα ήθελαν», ήταν το σχόλιο της Σοφίας Τσιλιγιάννη, γενικής διευθύντριας της MARC Α.Ε.
Τρεις στους δέκα Έλληνες δηλώνουν ότι δεν έχουν ακούσει ή διαβάσει τίποτα σχετικά με τις 3 Εθνοσυνελεύσεις και τα Συντάγματά τους. Το ΚΕΦίΜ υποσχέθηκε, ωστόσο, ότι θα εστιάσει στο θέμα αυτό, στην καμπάνια ενημέρωσης που θα ξεκινήσει το επόμενο διάστημα. Οι περισσότεροι συμφωνούν ότι οι Εθνοσυνελεύσεις και τα τρία Συντάγματα έχουν κυρίως δημοκρατικά και φιλελεύθερα χαρακτηριστικά.
Επτά στους δέκα Έλληνες θεωρούν ότι το κρυφό σχολειό δεν είναι μύθος.
Ενώ διχασμένη εμφανίζεται η κοινή γνώμη για το αν η Επανάσταση ξεκίνησε την 25η Μαρτίου στη Μονή της Αγίας Λαύρας.
Το σχολείο αποτελεί την κυριότερη πηγή μάθησης για την Επανάσταση για τους περισσότερους Έλληνες. Επτά στους δέκα δεν είναι ικανοποιημένοι με τον τρόπο διδασκαλίας της ιστορίας της Επανάστασης στο σχολείο και 9 στους 10 ζητούν να δοθεί μεγαλύτερη βαρύτητα στη διδασκαλία της.
Στην κλασική ερώτηση ποιοί από τους ήρωες τους είναι ιδιαίτερα γνωστοί σύμφωνα με την έρευνα προκύπτει:
Κολοκοτρώνης: 92,7%
Καραϊσκάκης : 63,1
Μπουμπουλίνα 32,4
Παπαφλέσσας: 32,2
Διάκος: 23,7
Ανδρούτσος: 23
Μιαούλης : 16,9
Μακρυγιάννης : 12,6
Π.Π.Γερμανός : 8,2
Μαυργένους :6,ι
Φεραίoς: 5,4
Μαυρομιχάλης : 5,3
Καποδίστριας: 4,8
Μαυροκορδάτος : 3,7
Πλαπούτας: 3,3
Σκουφάς : 2,3
Ξάνθος: 2,2
Τζαβέλλας ;1,6
Τσακάλωφ : 1,5
Κουντουριώτης : 1,1
Νοταράς 0,9
Βύρων 0,9
Από τις απαντήσεις αυτές προκύπτει πως προσωπικότητες π.χ όπως ο Μάρκος Μπότσαρης, ή ο Νικηταράς . η ο Κανάρης δεν έρχονται εύκολα στο μυαλό…του Έλληνα , όπως επίσης ο Υψηλάντης.
Για το ήταν η επανάσταση η πλειοψηφία εκτιμούν οτι πρόκειται για εθνική , κοινωνική 54,6 ,Φιλιλεύθερη 52,9,Θρησκευτική ,52,3, δημοκρατική 40,8.
Στην ερώτηση για τους παράγοντες που επηρέασαν θετικά την επανάσταση απάντησαν:
Η Φιλική Εταιρεία 94,2.Φιλέλληνες 87,1.Νησιώτες πλοιοκτήτες 85,2,στρατιωτικοί 81,2
Εκκλησία, 72,1
Φανασριώτες, 62,7 ,έμποροι 52,2 και προεστοί 29,1
Σε οτι αφορά το Κρυφό προκύπτει οτι το 71,7 πιστεύει οτι υπήρε και το 23,9 οτι ήτνα μύθος
