Γράφει ο π.Γεώργιος Δορμπαράκης
«Εκείνος που αγαπά τον Κύριο, έχει προηγουμένως αγαπήσει τον αδελφό του. Το δεύτερο οπωσδήποτε είναι απόδειξη του πρώτου. Εκείνος που αγαπά τον πλησίον του, ποτέ δεν θα ανεχθεί ανθρώπους που καταλαλούν. Θα φύγει δε μακριά από αυτούς σαν από φωτιά. Εκείνος που λέγει ότι αγαπά τον Κύριο και συγχρόνως οργίζεται κατά του αδελφού του, μοιάζει με εκείνον που τρέχει στον ύπνο του!» (άγιος Ιωάννης της Κλίμακος).
Δεν πρέπει να σπεύδουμε να ομολογούμε την αγάπη μας στον Θεό! Γιατί μπορεί να εκτεθούμε… ανεπανόρθωτα! Ο όσιος μάς θυμίζει ότι η αγάπη μας στον Θεό μετριέται μόνο από την αγάπη μας στον συνάνθρωπο. Που σημαίνει: όση αγάπη τρέφουμε στον συνάνθρωπό μας, τόση αγάπη τρέφουμε και στον Θεό. Ποιον συνάνθρωπο όμως; Οχι ασφαλώς τον φίλο και τον αδελφό μας, οι οποίοι στέκονται εξίσου με μας φιλάδελφα απέναντί μας∙ αλλά τον συνάνθρωπο που είναι ίσως ο «κακός» γείτονάς μας, ο «ενοχλητικός» συνάδελφός μας, το «σκληρό» αφεντικό μας, ο «τεμπέλης» υπάλληλός μας, ο υβριστής μας ή αυτός που μας αδίκησε και μας αδικεί! Στη στάση μας απέναντι σ’ αυτούς, πρωτίστως θα μετρήσουμε την αγάπη μας και στον Θεό. Κι ίσως τότε θα σκύψουμε τα μάτια από ντροπή. Γιατί μπορεί να μη δούμε, όχι τη ζητούμενη από τον Χριστό αγάπη μέσα μας, αλλ’ ούτε καν το ίχνος της! Κι ακόμη χειρότερα: μπορεί να δούμε κι ένα μίσος και μια έχθρα, φανερή ή αφανή, να μας κατατρώγει τα σωθικά. Τότε θα ξέρουμε: όχι μόνο δεν αγαπάμε τον Θεό, αλλά Τον… μισούμε, έστω κι αν θεωρητικά Τον λατρεύουμε! «Απόδειξη της αγάπης στον Θεό είναι η αγάπη στον αδελφό»!
Ο όσιος δεν λέει δικά του πράγματα. Μεταφέρει τον αποκαλυπτικό λόγο της Αγίας Γραφής, βεβαιωμένο ασφαλώς και από τη δική του αγία εμπειρία. Ο άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος δεν είναι εκείνος που τονίζει εν Πνεύματι ότι «όποιος πει ότι αγαπώ τον Θεό αλλά μισώ τον συνάνθρωπό μου είναι ψεύτης»; Για να προσθέσει: «Εάν δεν αγαπάς τον συνάνθρωπό σου που τον βλέπεις με τα μάτια σου, πώς θα αγαπήσεις τον Θεό που είναι αόρατος»; Αλλά και ο άγιος ευαγγελιστής καταθέτει τελικώς τη μαρτυρία του ίδιου του ενανθρωπήσαντος Θεού: «Εάν αγαπάτε τους αγαπώντας υμάς, ποία υμίν χάρις εστίν; Και γαρ οι αμαρτωλοί το αυτό ποιούσιν. Πλην, αγαπάτε τους εχθρούς υμών, καλώς ποιείτε τοις μισούσιν υμάς, ευλογείτε τους καταρωμένους υμάς, προσεύχεσθε υπέρ των διωκόντων και επηρεαζόντων υμάς». Ο λόγος είναι απόλυτος, γιατί είναι ο λόγος ακριβώς του Θεού. Δεν επιδέχεται διαφορετικές ερμηνείες.
Κι ο όσιος Ιωάννης μας δίνει και άλλα αποδεικτικά, για να μην τρέφουμε και πάλι αυταπάτες. Λέμε ότι αγαπάμε τον Θεό; Ας κοιτάξουμε το θέμα της κατάκρισης και της οργής απέναντι στον συνάνθρωπό μας. Οχι μόνο δεν πρέπει να κατακρίνουμε τον πλησίον μας, αλλ’ ούτε καν να ακούσουμε λόγο κατακρίσεως γι’ αυτόν από άλλον: Πρέπει να φύγουμε στην περίπτωση αυτή, όπως τρέχουμε μακριά όταν υπάρχει δίπλα μας φωτιά! Και μη νευριάζουμε και οργιζόμαστε μαζί του! Αν το κάνουμε, πορευόμαστε την πνευματική ζωή, όσο πορευόμαστε… κοιμώμενοι!
Τυχαία ο μέγας άγιος της εποχής μας Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης θεωρούσε ότι η παραπάνω αλήθεια συνιστά ό,τι σπουδαιότερο και σημαντικότερο υπάρχει στη ζωή του χριστιανού, αν θέλει να σωθεί; Θα το πούμε με τον τρόπο που εκείνος το είχε γράψει και το μοίραζε σε όλους τους προσκυνητές του ιερού ησυχαστηρίου του: «Η αγάπη προς τον αδελφό σε προετοιμάζει ν’ αγαπήσεις περισσότερο τον Θεό. Το μυστικό λοιπόν της αγάπης προς τον Θεό είναι η αγάπη προς τον αδελφό».
