Στην εκπομπή «Εκκλησία και κόσμος» που προβάλλεται από τον τηλεοπτικό σταθμό «Ρωσία-24» τα Σάββατα και τις Κυριακές, μίλησε ο Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων, Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ κ. Ιλαρίων.
Ο μητροπολίτης. κατά τη διάρκεια της εκπομπής, έθιξε το ζητήμα που αφορά την αυτοκεφαλία στην Ουκρανία, ενώ απάντησε για το Μαυροβούνιο και τα Σκόπια.
Απαντώντας στην ερώτηση για το αίτημα των Σκοπίων τόνισε:
Δε θα ήθελα να προβώ σε οιεσδήποτε προβλέψεις αναφορικά με τις περαιτέρω ενέργειες του Πατριάρχη Βαρθολομαίου. Όμως βλέπουμε πού οδήγησε η νομιμοποίηση του σχίσματος στην Ουκρανία.
Εκείνος υποσχέθηκε σε όλους εκεί – και στην ηγεσία της χώρας και στην ιεραρχία – ότι θα επιφέρει την θεραπεία του σχίσματος με την συνένωση όλων των ορθοδόξων, ενώ από την αρχή ήταν αυτονόητο ότι σε μια τέτοια βάση, στην οποία πρότεινε να συνενωθούν, δε θα μπορούσε να καταστεί δυνατή αυτή η συνένωση.
Επειδή το να εξομοιωθούν, η κανονική Εκκλησία αφενός και οι σχισματικοί οι οποίοι κατά τη διάρκεια ενός τετάρτου του αιώνος αγωνίζονταν κατά της κανονικής Εκκλησίας αφετέρου, το να εξισωθούν τα δικαιώματά τους, το να συγκεραστούν σ’ έναν οργανισμό και το να τους προταθεί να αναδείξουν έναν ηγέτη – αυτό δε σημαίνει την θεραπεία του σχίσματος. Το σχίσμα μπορεί να θεραπευτεί μόνο με βάση τους εκκλησιαστικούς κανόνες.
Προειδοποιήσαμε τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο: ο Αγιώτατος Πατριάρχης Κύριλλος επισκέφθηκε την Κωνσταντινούπολη μόνο και μόνο για να συναντηθεί με τον άδελφό του και να του εξηγήσει ποια είναι η πραγματική κατάσταση.
Ωστόσο, εκείνος δε θέλησε να ακούσει τη φωνή του Πατριαρχείου Μόσχας, επειδή επρόκειτο περί παραγγελίας εκ μέρους του τότε προέδρου της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο.
Ο ίδιος ο Ποροσένκο το είχε ανάγκη για τον προεκλογικό του αγώνα, καθώς ήλπιζε ότι μ’ αυτόν τον τρόπο θα εξασφαλίσει το πολιτικό του μέλλον.
Κι όμως όταν ο πολιτικός ποντάρει στο εκκλησιαστικό ατού μ’ έναν τρόπο που ουσιαστικά εναντιώνεται στον ίδιο τον λαό του, δε μπορεί να καταλήξει σε κάτι θετικό.
Βλέπουμε τι συνέβη στην Ουκρανία. Βλέπουμε ποια ήταν η πολιτική μοίρα του Ποροσένκο. Βλέπουμε ότι το σχίσμα όχι μόνο που δε θεραπεύθηκε, αλλά αντιθέτως επιδεινώθηκε.
Για το θέμα της αλλαγής της ηγεσίας στο Μαυροβούνιο και τον ρόλο της Εκκλησίας ανάφερε:
Πιστεύω πως τώρα υπάρχει ελπίδα ότι ο νόμος αυτός είτε θα ακυρωθεί τελείως είτε θα αναθεωρηθούν οι διατάξεις του, οι οποίες προκαλούσαν την απόρριψη εκ μέρους της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Αν ανασκοπήσουμε την εξέλιξη των εκλογών στο Μαυροβούνιο, θα δούμε ότι αυτός ακριβώς ο νόμος απετέλεσε τον λίθο του προσκόμματος. Για κάποιο λόγο που δεν τον καταλαβαίνω, ο Τζουκάνοβιτς συνέδεσε μ’ αυτόν τον νόμο τη νίκη του στις εκλογές.
Τον είχαν προειδοποιήσει εμπειρογνώμονες ότι ο νόμος αυτός είναι επίμαχος και ότι θα προκαλέσει αντιπαράθεση.
Και τελικά, όπως θυμάστε, κατά τη διάρκεια ολόκληρου του καλοκαιριού και μάλιστα παρά τους περιορισμούς λόγω του κορωνοϊού, σ’ όλο το Μαυροβούνιο διεξάγονταν διαδηλώσεις, καθώς οι άνθρωποι έβγαιναν στους δρόμους για να υπερασπιστούν τα κειμήλιά τους.
Και αυτός ο αντιπολιτευόμενος υποψήφιος πρωθυπουργός, ο οποίος τώρα προτείνεται από τα τρία κόμματα της αντιπολίτευσης, ο Ζντράβκο Κριβοκάπιτς, καθ’ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, κατά τη διάρκεια όλης της προεκλογικής αναμέτρησης έκανε λόγο για την αναγκαιότητα της ακύρωσης αυτού του νόμου διακρίσεων «Περί της ελευθερίας της συνείδησης και ομολογίας πίστεως», ο οποίος θα επέτρεπε στις αρχές του Μαυροβουνίου να αφαιρεί εκκλησίες και εκτάσεις γης από την κυριότητα της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας για να τις παραδώσει σε άλλη ιδιοκτησία και σε άλλη κυριότητα.
Πιστεύω ότι τώρα, αν αναλάβει τα καθήκοντα ο νέος πρωθυπουργός, αν τηρήσει τις προεκλογικές του υποσχέσεις, τότε ο εν λόγω νόμος πράγματι θα αναθεωρηθεί και θα μπορούμε να ευελπιστούμε ότι το περιστατικό, όπως λέγεται, θα ξεπεραστεί.
