Γράφει ο μητροπολίτης Καισαριανής Δανιήλ
Στην προς Εφεσίους επιστολή β´ 14 διαβάζουμε ότι υψώθηκε ένας τοίχος ένεκα της αμαρτίας μεταξύ του Θεού και του ανθρώπου, που εμπόδιζε την επικοινωνία μεταξύ τους και την καθιστούσε αδύνατη. Ποιο είναι το μεσότοιχο; Η συνέπεια της παραβάσεως της εντολής που έδωσε ο Θεός στους Πρωτοπλάστους· (Γενέσεως β΄, 17). Με το «θανάτω αποθανείσθε» προειδοποιεί ο Θεός τον άνθρωπο, ότι εάν δεν τηρήσει την εντολή, εάν αμαρτήσει, θα αποκοπεί υπαρξιακά από Αυτόν, που είναι η πηγή και ο χορηγός της ζωής. Εκτοτε η αμαρτία εμποδίζει και καθιστά αδύνατη την επικοινωνία του ανθρώπου με τον Θεό. Αυτή είναι ο φραγμός.
Η αμαρτία κατέστησε την επικοινωνία αδύνατη, όπως εξηγεί και ο απόστολος Παύλος. «Ποια δε επικοινωνία υπάρχει ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι; Ποια συμφωνία μπορεί να γίνει ανάμεσα στον Χριστό και στον διάβολο; Ή τι έχει να μοιράσει ο πιστός με τον άπιστο;» (Β΄ Προς Κορινθίους στ΄, 14-15).
Είναι αδύνατον να συγκατοικήσει το φως με το σκοτάδι, η αγιότητα με την ανθρώπινη ακαθαρσία, το κελάδημα με τον θρήνο, η ζωή με τον θάνατο.
Μεσίτης δεν υπάρχει για να αποκαταστήσει αυτή την επικοινωνία.
β´. Οι πρώτοι τύποι Μεσίτη
Ομως ο Θεός δεν αδιαφόρησε για την αποκοπή του πλάσματός Του, που δεν την επιθυμούσε και δεν ήθελε να συνεχισθεί. Γι’ αυτό αναφαίνονται οι πρώτοι μεσίτες όπως:
1. Ο Αβραάμ που μεσιτεύει στον Θεό για τη σωτηρία των Σοδόμων (Γενέσεως ιη΄, 23 κ.εξ).
2. Ο Μωυσής, που μεσιτεύει επανειλημμένα για τον αποστάτη λαό (Εξόδου ε΄, 1-9).
Αλλοι τύποι μεσίτη είναι:
1. Η λατρεία στη Σκηνή του Μαρτυρίου και στον Ναό των Ιεροσολύμων με εγκατεστημένο το ιερατείο του, που το έργο του είναι καθαρά μεσιτικό.
2. Ο Σολομώντας που στέκεται ανάμεσα στον Θεό και τον άνθρωπο, τις χιλιάδες θυσίες, τα εγκαίνια του Ναού, τους ιερείς (Γ΄ Βασιλειών η΄, 22-53).
Ολα αυτά μαρτυρούν ότι μία επικοινωνία αρχίζει να καθιερώνεται μέσω μεσίτη.
γ´. Ο Μεσίτης της Καινής Διαθήκης
Ολη η διαδικασία στην Παλαιά Διαθήκη ήταν τυπική και συμβολική.
Εντολές, ιερείς, προσφορές, καθαρμοί, γίνονται «παιδαγωγοί μας, που μας προετοιμάζουν για τον Χριστό» (Προς Γαλάτας γ΄, 24). Προετοιμάζουν πνεύματα και καρδιές να δεχθούν τον Ιησού Χριστό, που έγινε με την σταυρική θυσία Του «Μεσίτης κρείττονος διαθήκης» (Προς Εβραίους η΄, 6), γιατί δεν υπάρχουν οι εκατόμβες των θυμάτων, «Μεσίτης νέας διαθήκης» (Προς Εβραίους ιβ΄, 24), γιατί στηρίζεται σε προσφορά αγάπης, «Μεσίτης καινής διαθήκης» (Προς Εβραίους θ΄, 15), γιατί ο Χριστός είναι Ενας και Μοναδικός, που «μπήκε μια για πάντα στα άγια των αγίων και μας εξασφάλισε την αιώνια σωτηρία» (Προς Εβραίους θ΄, 12), «για να παρουσιαστεί τώρα μπροστά στον Θεό, μεσιτεύοντας για μας» (Προς Εβραίους θ΄, 24).
δ΄. Ο Μοναδικός Μεσίτης
Στεντόρειο το μήνυμα της Καινής Διαθήκης μας διευκρινίζει, ότι «ένας είναι ο Θεός κι ένας ο μεσίτης μεταξύ Θεού και ανθρώπων, ο άνθρωπος Ιησούς Χριστός» (Προς Τιμόθεον Α΄, β΄, 5).
Ο Κύριός μας είναι ο γεμάτος αγάπη μεσίτης για τους αμαρτωλούς. Μεσίτης που δεν απαιτεί από μας τίποτα, αφού πρόσφερε τον Εαυτό Του για μας κατά το «κανείς δεν έχει μεγαλύτερη αγάπη, από εκείνον που θυσιάζει την ζωή του για χάρη των φίλων του» (Ιωάννου ιε΄, 13). Μεσίτης, που το αρχιερατικό – μεσιτικό έργο Του αγκάλιασε όλους τους ανθρώπους, αφού «ο Υιός του Ανθρώπου δεν ήρθε για να τον υπηρετήσουν, αλλά για να υπηρετήσει και να προσφέρει την ζωή του λύτρο για όλους» (Ματθαίου κ΄, 28).
ε´. Η παντοτεινή μεσιτεία Του για τον πιστό
Το μεσιτικό έργο του Κυρίου μας Ιησού Χριστού έχει και μία ακόμη όψη. «Ζει αιώνια, για να μεσιτεύει για μας» (Προς Εβραίους ζ΄, 25). Είναι ο αιώνιος Μεσίτης μας προς τον Επουράνιο Θεό και Πατέρα μας. Αυτός «και αν κάποιος αμαρτήσει» γίνεται «συνήγορος στον Πατέρα» (Α΄ Ιωάννου β΄, 1 ). Ο ανθρώπινος βίος συνθέτει μια τριλογία. Ο άγιος Θεός Πατέρας αφ’ ενός και αφ’ ετέρου ο αμαρτωλός άνθρωπος. Ανάμεσά τους ευρίσκεται ο Κύριος Ιησούς Χριστός. Για να σωθεί ο αμαρτωλός μεσιτεύει ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός. Στον ειρμό της πέμπτης ωδής του αναστάσιμου κανόνα του δεύτερου ήχου ο πρύτανις της θεολογίας Ιωάννης ο Δαμασκηνός υμνεί τον αναστάντα Κύριό μας Ιησού Χριστό ως μεσίτη Θεού και ανθρώπων. «Μεσίτης Θεού, και ανθρώπων γέγονας, Χριστέ ο Θεός, διά σου γαρ Δέσποτα, την προς τον αρχίφωτον Πατέρα σου, εκ νυκτός αγνωσίας, προσαγωγήν εσχήκαμεν». Τούτο σχολιάζει μεταξύ άλλων ο Ιωάννης ο Ζωναράς ως εξής: «Αφ’ ότου ενώθηκες με την ανθρώπινη φύση (ενανθρώπησες), έγινες μεσίτης μεταξύ Θεού και ανθρώπων και αυτούς που πριν από την ενανθρώπησή σου ήταν μακρυά τους ένωσες με τον Θεό‧ και συ που ανέτειλες ως το αληθινό φως και έλυσες τη νύκτα της άγνοιας, την οποία είχαμε πριν, μας προσήγαγες με τον φωτισμό της Θεογνωσίας στον Πατέρα Σου, την πηγή του φωτός» (Αγιορείτικο Περιοδικό ΑΘΩΣ Αθήναι 1920 σ. 62).
