Άγιος Παΐσιος: Στην προσευχή με πόνο ακολουθεί θεία παρηγοριά
– Γέροντα, όταν ακούω τα προβλήματα του κόσμου, αισθάνομαι να λειώνω μέσα μου. Μήπως είναι ολιγοπιστία;
– Κοίταξε να δεις. Η αγωνία για τον εαυτό μας είναι ολιγοπιστία· η αγωνία για τον άλλον είναι πόνος. Το σωστό λιώσιμο για τον πόνο των άλλων συνοδεύεται με προσευχή και ακολουθεί μετά η θεία παρηγοριά. Γι’ αυτό, να εύχεσαι όσο μπορείς και μετά να τα αφήνεις όλα στα χέρια του Θεού και να ειρηνεύεις. Ο Θεός πονάει για τα πλάσματά Του λιγότερο από σένα; Γιατί να ανησυχείς;
Ο Θεός σε όποιον πονάει πνευματικά και υποφέρει για τους άλλους δίνει πολλή παρηγοριά, γιατί αλλιώς δεν θα μπορούσε να αντέξει. Ξέρετε πώς πικραίνομαι με τόσα γράμματα που παίρνω από ανθρώπους με ένα σωρό προβλήματα; Πίκρα, φαρμάκι είναι το στόμα μου, και μετά δεν θέλω να φάω τίποτε. Από αυτόν όμως τον πόνο βγαίνει η πραγματική χαρά.
– Γέροντα, αισθάνομαι την ανάγκη να λέω περισσότερο το «δόξα σοι ο Θεός» παρά το «Κύριε ελέησον». Μήπως δεν είναι σωστό;
– Καλό είναι αυτό, ευλογημένη. Εγώ μπορεί να περάσω ολόκληρη μέρα κάνοντας εργόχειρο και λέγοντας «Δόξα σοι ο Θεός. Δόξα σοι ο Θεός, γιατί ζω. Δόξα σοι ο Θεός, γιατί θα πεθάνω και θα πάω κοντά στον Θεό. Δόξα σοι Θεός, ακόμη και αν με βάλη στην κόλαση και πάρη έναν κολασμένο στον Παράδεισο. Και εάν θέλη να μη με θυμάται στην κόλαση και λυπάται, ας πάρη πολλούς κολασμένους στον Παράδεισο, ώστε η χαρά Του γι’ αυτούς να είναι περισσότερη και να λιγοστέψη η στενοχώρια Του για μένα».
Το «δόξα σοι ο Θεός» να μη λείπη ποτέ από τα χείλη σας. Εγώ, όταν πονάω, το «δόξα σοι ο Θεός» έχω για χάπι του πόνου∙ τίποτε άλλο δεν με πιάνει. Το «δόξα σοι ο Θεός» είναι ανώτερο και από το «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με». Έλεγε ο Παπα- Τύχων: «Το “ Κύριε ελέησον” έχει εκατό δραχμές, το “δόξα σοι ο Θεός” έχει χίλιες δραχμές∙ είναι δηλαδή πολύ πιο ακριβό».
Ήθελε να πη ότι ο άνθρωπος ζητάει το έλεος του Θεού από ανάγκη, ενώ δοξολογεί τον Θεό από φιλότιμο, και αυτό έχει μεγαλύτερη αξία. Συνιστούσε μάλιστα να λέμε το «δόξα σοι ο Θεός», όχι μόνον όταν είμαστε καλά, αλλά και όταν περνάμε δοκιμασίες, γιατί και τις δοκιμασίες τις επιτρέπει ο Θεός για φάρμακα της ψυχής.
– Γέροντα, είμαι πολύ απρόσεκτη, όλο ζημιές κάνω.
– Φαίνεται, θα υπάρχει μέσα σου κρυφή υπερηφάνεια. Επειδή ο Θεός σε αγαπάει, λειτουργούν οι πνευματικοί νόμοι κάνεις μια ζημιά και ταπεινώνεσαι. «Ο υψών εαυτόν ταπεινωθήσεται».
– Γέροντα, φοβάμαι να ξανασιδερώσω, γιατί έκαψα ένα ξένο ράσο.
– Να κάνεις τον σταυρό σου και να σιδερώνεις.
– Μήπως ήταν του πειρασμού;
– Σπάνια μια ζημιά είναι από φθόνο του διαβόλου συνήθως είναι από υπερήφανο λογισμό. Όταν φέρνουμε υπερήφανο λογισμό, τα κάνουμε θάλασσα. Κι εσύ, φαίνεται, έφερες υπερήφανο λογισμό.
– Γιατί κάηκε το ράσο και δεν έπαθα εγώ ζημιά
– Γιατί το ράσο πήγε στον άλλον, έγινε γνωστή η ζημιά, οπότε έτσι ρεζιλεύτηκες και ταπεινώθηκες. Ενώ, αν πάθαινες εσύ κάτι, δεν θα ρεζιλευόσουν. Γιατί εξομολογείται κανείς; Για να θεατρινισθεί η αμαρτία έτσι σκάζει ο διάβολος.
– Όταν, Γέροντα, πάει κάποιος να κάνη μια δουλειά και τελικά γίνεται ζημιά, τι συμβαίνει; Δεν δούλεψε σωστά; δεν είχε καθαρή διάθεση;
– Είναι πολλές περιπτώσεις. Πρέπει να εξετάσει από πού ξεκίνησε.
– Μπορεί, Γέροντα, κάποιος να κάνει ζημιές από αφηρημάδα;
– Τι θα πει αφηρημάδα; Αν εξετάσεις, θα δεις ότι τις περισσότερες φορές οι ζημιές στην υπερηφάνεια οφείλονται. Αν σε μια νοικοκυρά περάσει ο λογισμός ότι καμιά άλλη δεν πλένει τα πιάτα τόσο καλά όσο αυτή, μπορεί να ρίξει όλο το ράφι με τα πιάτα και να σπάσουν όλα.
Μια φορά κάποια που εργαζόταν σε ένα υαλοπωλείο σκέφθηκε: «Τι εύκολα κατεβάζω τα κουτιά με τα ποτήρια!». Μόλις έβαλε αυτόν τον λογισμό, της έφυγαν τα κουτιά από τα χέρια και έσπασαν όλα τα ποτήρια.
Ή, ας πούμε, ένας οδηγός βλέπει ένα γεροντάκι ανήμπορο και το παίρνει να το πάει στον προορισμό του.
Αν του περάσει ο λογισμός: «για δες, άλλος θα το έκανε αυτό; τι καλά λόγια θα λέει τώρα το γεροντάκι για μένα!», θα τον εγκαταλείψει η Χάρις του Θεού και μπορεί να πέσει πάνω σε καμμιά κολόνα ή να ανεβεί πάνω στο πεζοδρόμιο, να χτυπήσει και κανέναν!
