Eφέτος συμπληρώνονται 25 χρόνια από τότε που ο κ.κ. Βαρθολομαίος εξελέγη Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως και Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης. Στον θρόνο διαδέχτηκε τον Δημήτριο, ο οποίος προσπάθησε μέσα σε ένα δύσκολο περιβάλλον να υπερασπιστεί την Ορθοδοξία. Ο κ.κ. Βαρθολομαίος από την πλευρά του προσπάθησε σε έναν κόσμο που μεταβαλλόταν συνεχώς, κυρίως εξαιτίας της πτώσης των κομμουνιστικών καθεστώτων, να ενισχύσει τη θέση και τον ρόλο των Ορθόδοξων Εκκλησιών, με πρωτοβουλίες που είχαν σχέση και με τα σύγχρονα προβλήματα, όπως, για παράδειγμα, το περιβάλλον.
Ο κ.κ. Βαρθολομαίος γεννήθηκε στις 29 Φεβρουαρίου 1940 στο χωριό Άγιοι Θεόδωροι Ίμβρου. Το κοσμικό του όνομα ήταν Δημήτριος Αρχοντώνης και οι γονείς του ονομάζονταν Χρήστος και Μερόπη. Φοίτησε στα σχολεία της Ίμβρου και στο Ζωγράφειο Λύκειο της Κωνσταντινούπολης και κατόπιν ενεγράφη στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, από την οποία αποφοίτησε αριστούχος το 1961. Τον Αύγουστο του ίδιου έτους χειροτονήθηκε διάκονος στον Μητροπολιτικό Ναό της Ίμβρου από τον πνευματικό του πατέρα, τότε Μητροπολίτη Ίμβρου και μετέπειτα Χαλκηδόνος, Μελίτωνα Χατζή, και του δόθηκε το όνομα Βαρθολομαίος. Από το 1961 μέχρι το 1963 εκπλήρωσε τις στρατιωτικές υποχρεώσεις του ως έφεδρος αξιωματικός στον τουρκικό Στρατό. Από το 1963 έως το 1968 παρακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές, με υποτροφία του Οικουμενικού Πατριαρχείου, στο Ινστιτούτο Ανατολικών Σπουδών Ρώμης, στο Οικουμενικό Ινστιτούτο Bossey της Ελβετίας και στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου. Έλαβε το διδακτορικό του στο Κανονικό Δίκαιο από το Γρηγοριανό Πανεπιστήμιο Ρώμης, υποβάλλοντας διατριβή με θέμα «Περί την κωδικοποίησιν των ιερών κανόνων και των κανονικών διατάξεων εν τη Ορθοδόξω Εκκλησία».
Όταν επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη, το 1968, διορίστηκε βοηθός κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης και τον Οκτώβριο του 1969 χειροτονήθηκε πρεσβύτερος από τον πνευματικό του πατέρα. Έξι μήνες αργότερα, ο τότε Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας τον χειροθέτησε αρχιμανδρίτη στο πατριαρχικό παρεκκλήσι του Αγίου Ανδρέα. Όταν ο Δημήτριος Παπαδόπουλος εξελέγη Οικουμενικός Πατριάρχης, το 1972, συνέστησε πατριαρχικό γραφείο και ονόμασε τον νεαρό Αρχιμανδρίτη Βαρθολομαίο διευθυντή του. Την ημέρα των Χριστουγέννων του 1973 χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Φιλαδελφείας. Παρέμεινε προϊστάμενος του πατριαρχικού γραφείου μέχρι την εκδημία του πνευματικού του πατέρα, οπότε εξελέγη παμψηφεί διάδοχός του, Μητροπολίτης Γέρων Χαλκηδόνος, τον Ιανουάριο του 1990. Στις 22 Οκτωβρίου 1991 εξελέγη από την Πατριαρχική Σύνοδο ως ο 270ός Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως και Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης.
Από τον Μάρτιο του 1974 είχε διατελέσει μέλος της Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου, αλλά και πολλών Συνοδικών Επιτροπών. Από το 1975 συμμετείχε στις εργασίες του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών. Αντιπροσώπευσε το Οικουμενικό Πατριαρχείο σε πολλά διορθόδοξα και διαχριστιανικά συνέδρια, σε επίσημες αποστολές προς την τουρκική κυβέρνηση, προς Ορθόδοξες και μη Εκκλησίες, προς επαρχίες του Πατριαρχείου και προς το Άγιον Όρος. Το 1990, ήταν πρόεδρος της Διορθοδόξου Προπαρασκευαστικής Επιτροπής της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου στη Γενεύη, η οποία ασχολήθηκε με το θέμα της Ορθόδοξης Διασποράς.
Επίσης, είναι ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας του Δικαίου των Ανατολικών Εκκλησιών, της οποίας διετέλεσε και αντιπρόεδρος για αρκετά χρόνια. Είναι επί δεκαπέντε έτη μέλος και επί οκτώ χρόνια αντιπρόεδρος της επιτροπής «Πίστη και Τάξη» του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών, καθώς και εταίρος της Ορθόδοξης Ακαδημίας Κρήτης και επίτιμο μέλος του Ιδρύματος Pro Oriente της Βιέννης. Το 2002 τιμήθηκε με το περιβαλλοντικό βραβείο «Σοφί».
Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος είναι επίτιμος διδάκτωρ:
* της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών
* της Θεολογικής Ακαδημίας Μόσχας
* της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης
* του City University του Λονδίνου
* του Τμήματος Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αιγαίου (Λέσβος)
* του Καθολικού Πανεπιστημίου Leuven του Βελγίου
* του Πολυτεχνείου Κρήτης
* του Ορθόδοξου Θεολογικού Ινστιτούτου Αγίου Σεργίου Παρισίων
* της Σχολής Κανονικού Δικαίου του Πανεπιστημίου Aix-en-Provence στη Γαλλία
* του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου
* της Θεολογικής Σχολής του Τιμίου Σταυρού Βοστώνης στις ΗΠΑ
* του Θεολογικού Ινστιτούτου Αγίου Βλαδίμηρου Νέας Υόρκης
* της Θεολογικής Σχολής Ιασίου Ρουμανίας
* πέντε τμημάτων του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
* του Πανεπιστημίου Yale των ΗΠΑ
* του Πανεπιστημίου Georgetown των ΗΠΑ
* του Πανεπιστημίου Tufts των ΗΠΑ
* του Πανεπιστημίου Southern Methodist των ΗΠΑ
* του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης
* του Τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
* του Τμήματος Τεχνολογίας Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου του Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Καβάλας
* του Οικονομικού Πανεπιστημίου της Σμύρνης.
Τέλος, μιλά επτά γλώσσες: ελληνικά, αγγλικά, τουρκικά, ιταλικά, λατινικά, γαλλικά και γερμανικά.
