Του Πάνου Ευαγγέλου
Δεν έχουν τέλος οι διωγμοί σε βάρος των Κοπτών Χριστιανών της Αιγύπτου. Στα όσα συμβαίνουν την τελευταία δεκαετία ήρθε να προστεθεί η επίθεση σε βάρος δύο ναών στην Τάντα και την Αλεξάνδρεια, με δεκάδες θύματα. Αυτή τη φορά την ευθύνη ανέλαβε το ISIS, προκαλώντας τρόμο σε όλον τον πολιτισμένο κόσμο.
Η πρώτη έκρηξη βόμβας έγινε μέσα σε εκκλησία στην αιγυπτιακή πόλη Τάντα, στο Δέλτα του Νείλου, σύμφωνα με την κρατική τηλεόραση.
Η δεύτερη έκρηξη σημειώθηκε στον προαύλιο χώρο της Κοπτικής Εκκλησίας του Αγίου Μάρκου, στην Αλεξάνδρεια. Με βάση πληροφορίες, ο βομβιστής αυτοκτονίας προσπάθησε να εισέλθει στον ναό, αλλά τον σταμάτησαν αστυνομικοί, με αποτέλεσμα να πυροδοτήσει τα εκρηκτικά που μετέφερε σε εκείνο το σημείο.
Επίσης, αναφέρθηκε η ύπαρξη μιας τρίτης βόμβας, σε άλλη εκκλησία στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, που δεν εξερράγη.
Όλα αυτά τα χρόνια οι Κόπτες δέχονταν, είτε μεμονωμένα είτε οργανωμένα, επιθέσεις από τους φανατικούς στην Αίγυπτο. Πέρυσι, και με αφορμή τις επιθέσεις, ο Κόπτης (μονοφυσίτης) Πατριάρχης και Πάπας Αλεξάνδρειας Θεόδωρος ο Β’ (ο οποίος έχει ακριβώς το ίδιο όνομα με τον Ελληνορθόδοξο Πατριάρχη και Πάπα Αλεξάνδρειας), με επιστολή του προς τους Αιγυπτίους Κόπτες των ΗΠΑ, προκειμένου να κατευνάσει τα πνεύματα, ζήτησε από τους πιστούς σε ΗΠΑ και Καναδά να μην προχωρήσουν σε συλλαλητήρια. Στην επιστολή του ανέφερε:
«Είμαι ενάντιος σε κάθε διαδήλωση που μπορεί να βλάψει την Αίγυπτο και να προκαλέσει σύγκρουση με τις ανώτερες Αρχές. Αυτές οι διαδηλώσεις δεν θα αλλάξουν την κατάστασή μας και το μόνο που θα υπηρετήσουν είναι να χαλάσουν την εικόνα της Αιγύπτου τόσο στο εσωτερικό όσο και διεθνώς».
Μέσα στο 2016 οι Κόπτες της Αιγύπτου, που αποτελούν το 10% του συνολικού πληθυσμού της χώρας (περίπου 9 εκατ. άνθρωποι), δέχτηκαν πολλές επιθέσεις από τους ισλαμιστές. Σπίτια Χριστιανών καίγονταν και Χριστιανοί δέχονταν επιθέσεις σε απομονωμένες κοινότητες. Είχε προηγηθεί κάλεσμα από ένα «παρατηρητήριο» που εδρεύει στις ΗΠΑ, την Κοπτική Αλληλεγγύη, σε διαδηλώσεις μπροστά στον Λευκό Οίκο ως αντίδραση στο πρόσφατο κύμα επιθέσεων που εξαπέλυσαν ισλαμιστές κατά Κοπτών στην Αίγυπτο.
Ακολούθησε και η Ένωση Κοπτών Καναδά, που κάλεσε επίσης σε διαδήλωση μπροστά στο Κοινοβούλιο της χώρας, στην Οτάβα, και σε πορεία διαμαρτυρίας προς την αιγυπτιακή πρεσβεία.
Από το 2011 και μετά η Αίγυπτος έχει γνωρίσει πολλά περιστατικά θρησκευτικής βίας, περισσότερο σε αγροτικές περιοχές. Επεισόδια με νεκρούς και τραυματίες καταγράφηκαν και το 2013.
Οι Κόπτες είναι γνήσιοι Αιγύπτιοι. Δεν έχουν αναμιχθεί με τους Άραβες κατακτητές της Αιγύπτου. Ιστορικά, μιλούσαν την κοπτική γλώσσα, άμεση απόγονο της δημοτικής αιγυπτιακής, που ομιλείτο στη ρωμαϊκή εποχή, που έχει περιοριστεί σε λειτουργική χρήση από τον 18ο αιώνα.
Η γλώσσα που μιλούν σήμερα είναι η αραβική, δίχως αυτό να σημαίνει ότι είναι και Άραβες. Όσον αφορά την ονομασία τους, παράγεται από τον αραβικό τύπο της λέξης «kibt». H λέξη αυτή είναι παραφθορά της ελληνικής «Αιγύπτιος», όπου αφαιρέθηκε η αρχική συλλαβή «αι» και η κατάληξη «ος» και απέμεινε το «Γύπτι» (kibt). Έτσι, το «Αιγύπτιος Κόπτης» σημαίνει Αιγύπτιος και όχι αυτός ο οποίος αποκόπηκε από το σώμα της Εκκλησίας, δηλαδή ο αιρετικός, όπως πολλοί νομίζουν.
Η ονομασία αρχικά δεν είχε θρησκευτική έννοια, αλλά εθνική. Αργότερα, όμως, έλαβε θρησκευτική για τους ιθαγενείς της Αιγύπτου, λόγω της κατακτήσεως των Αράβων, διότι όλοι ήταν Χριστιανοί. Οι Κόπτες αποσχίστηκαν από την Ανατολική Ρωμαϊκή Εκκλησία (Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως) το 451 μ.Χ., κατά την Δ’ Οικουμενική Σύνοδο. Ο πραγματικός λόγος του σχίσματος ήταν εθνικός. Οι Κόπτες, δηλαδή οι Αιγύπτιοι, ήθελαν την εθνική ανεξαρτησία τους από την Κωνσταντινούπολη (Νέα Ρώμη) κι αυτό θα το κατάφερναν μόνο με Αυτοκέφαλη Αιγυπτιακή Εκκλησία. Έτσι, οι Κόπτες (Αιγύπτιοι) χωρίστηκαν από τους Ορθοδόξους (Ρωμαίους-Ελληνορωμαίους), τους οποίους ονόμασαν Μελχίτες, γιατί ακολουθούσαν την πίστη του βασιλιά (μέλεχ) της Κωνσταντινουπόλεως.
Τον μονοφυσιτισμό ακολούθησαν οι ντόπιοι, ενώ Ορθόδοξοι παρέμειναν οι Έλληνες και οι Ρωμαίοι της Αιγύπτου. Για τους ίδιους ακριβώς εθνικοαπελευθερωτικούς λόγους τον μονοφυσιτισμό ακολούθησαν και οι Αρμένιοι, οι Σύροι-Αραμαίοι (Συριακή Ορθόδοξη Εκκλησία) και οι Ασσύριοι. Όλοι, δηλαδή, οι γηγενείς πληθυσμοί της Μέσης Ανατολής προσχώρησαν στον μονοφυσιτισμό, ενώ οι ελληνορωμαϊκοί πληθυσμοί της περιοχής παρέμειναν πιστοί στον «θρόνο», δηλαδή στην Ορθοδοξία.
