Της Μαίρης Ορφανίδη
Με την ανάγνωση της λίστας των θυμάτων από την τελευταία επίθεση εναντίον Κοπτών προσκυνητών στη Νότια Αίγυπτο, δεκάδες Κόπτες Χριστιανοί που ζουν στη Αθήνα τέλεσαν μνημόσυνο στον Μητροπολιτικό Ναό τους, «Θεοτόκου Μαρίας και Αποστόλου Μάρκου» στο Μενίδι. Ανήσυχοι για όσα συμβαίνουν, αφού η τελευταία επίθεση είναι η τρίτη στη σειρά μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, μιλούν στην «Κιβωτός της Ορθοδοξίας» για τις επιθέσεις που δέχονται οι ομόθρησκοί τους από το Ισλαμικό Κράτος. «Υπάρχει πόνος, φόβος, λογικό είναι. Να πηγαίνουν οι άνθρωποι στις εκκλησίες τους και να μη γνωρίζουν αν θα γυρίσουν στα σπίτια τους, αλλά εμείς για να κρατήσουμε την πίστη μας περάσαμε πολλά και, αν χρειαστεί, θα χύσουμε και άλλο αίμα για να την παραδώσουμε στη νεότερη γενιά».
ΟΙ ΚΟΠΤΕΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
Ο ιερομόναχος πατέρας Ειρηναίος, που τέλεσε τη Θεία Λειτουργία και το μνημόσυνο, μας αναφέρει ότι μόλις πριν από λίγες ημέρες είχαν προσευχηθεί στη μνήμη των νεκρών από τις επιθέσεις την Κυριακή των Βαΐων: «Πριν από λίγες ημέρες είχαμε το μνημόσυνο για τα σαράντα, τώρα συνέβη πάλι αυτό. Οι Κόπτες αγαπούν τη ζωή και δεν παραβιάζουν τον θάνατο και το μαρτύριο, αλλά, αν η τρομοκρατία είναι να απειλήσει την πίστη μας, από όπου και αν έρχεται αυτή η απειλή, θα μας βρει μπροστά της. Αυτή την ώρα στην Αίγυπτο οι τρομοκράτες παίζουν το κοπτικό χαρτί. Θέλουν να μας διαχωρίσουν από το κράτος, αυτό όμως δεν μπορεί να συμβεί όπως συνέβη στη Συρία».
ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΩΝ ΕΠΙΘΕΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΑΙΓΥΠΤΟ
Μάιος 2017
Ένοπλοι κουκουλοφόροι εξαπέλυσαν επίθεση κατά μιας ομάδας Κοπτών Χριστιανών που πήγαιναν στο μοναστήρι του Αγίου Σαμουήλ του Ομολογητή στη Νότια Αίγυπτο, την Παρασκευή 26 Μαΐου, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 29 άνθρωποι και άλλοι να τραυματιστούν, ανάμεσά τους και πολλά παιδιά. Το γκρουπ των Χριστιανών ταξίδευε με δύο λεωφορεία κι ένα μικρό φορτηγό στην επαρχία Μίνια, όταν, σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες, ένοπλοι άνοιξαν πυρ «γαζώνοντας» με σφαίρες τα οχήματα.
Οι Κόπτες Χριστιανοί, που αποτελούν περίπου το 10% του πληθυσμού της Αιγύπτου, δεν είναι η πρώτη φορά που βρίσκονται στο στόχαστρο ενόπλων επιθέσεων.
«ΜΑΤΩΜΕΝΗ» ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ
Απρίλιος 2017
Ήταν ανήμερα της Κυριακής των Βαΐων, όταν τα διεθνή μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν εικόνες φρίκης από εκκλησίες των Κοπτών στην Αίγυπτο, όπου έγιναν στόχος βομβιστών: 45 Κόπτες Χριστιανοί χάνουν τη ζωή τους μέσα στις εκκλησίες τους και ακόμα 150 τραυματίζονται σοβαρά. Πρόκειται για τις πιο αιματηρές επιθέσεις που έχουν σημειωθεί τα τελευταία χρόνια εναντίον των Κοπτών, που αποτελούν το 10% των 92 εκατομμυρίων Αιγυπτίων.
ΒΟΜΒΙΣΤΗΣ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ ΣΕ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΣΤΟ ΚΑΪΡΟ
Δεκέμβριος 2016
Η εκστρατεία εναντίον της χριστιανικής μειονότητας στην Αίγυπτο άρχισε να εντείνεται από τον περασμένο Δεκέμβριο, μετά την επίθεση αυτοκτονίας εναντίον μιας εκκλησίας στο Κάιρο, από την οποία σκοτώθηκαν 29 άνθρωποι.
ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΚΟΠΤΕΣ
Πρόκειται για αρχέγονη Εκκλησία της Αιγύπτου που ζει την πίστη της μέσα σ’ ένα ισλαμικό περιβάλλον, αποτελούμενη από το 12% του πληθυσμού της χώρας. Η ονομασία «Κόπτες» προέρχεται από την ελληνική ονομασία «Αίγυπτος». Οι Κόπτες της Αιγύπτου είναι η μεγαλύτερη χριστιανική εκκλησία και η μεγαλύτερη θρησκευτική μειονότητα στη Μέση Ανατολή. Στη χώρα μας ζουν περίπου 4.000 Κόπτες, αριθμός που πριν από την οικονομική κρίση έφθανε τους 10.000. Η Μητρόπολή τους βρίσκεται στο Μενίδι, ενώ διαθέτουν άλλες τρεις αίθουσες για τις λατρευτικές τους ανάγκες, σε Αχαρνές, Περιστέρι και Καλλιθέα, όπου τις ημέρες του Πάσχα είχαν αυξηθεί τα μέτρα ασφαλείας, λόγω των επιθέσεων στην Αίγυπτο.
Πάνος Χαρίτος, δημοσιογράφος>
Η επίθεση κατά των Χριστιανών Κοπτών σε μια χώρα του μουσουλμανικού κόσμου μπορεί να οδηγεί τις σκέψεις σε υποθέσεις και συμπεράσματα με χαρακτήρα θρησκευτικής αντιπαλότητας, ωστόσο, κοιτάζοντας πιο προσεκτικά τα δεδομένα που συνθέτουν το μωσαϊκό της κοινωνικής διαστρωμάτωσης στην Αίγυπτο, συνειδητοποιούμε πως τα αίτια της επίθεσης έχουν πολιτικό υπόβαθρο, το οποίο και καθορίζεται από τις θέσεις του πιο ακραίου Ισλάμ. Η Αίγυπτος, με πληθυσμό 92 εκατομμύρια, έχει μια μακρά ιστορία αποδοχής και συνύπαρξης με διαφορετικούς πολιτισμούς και απόψεις. Έχει έναν μοναδικό τρόπο αφομοίωσης και προσαρμογής του διαφορετικού στην καθημερινότητα της περιοχής, κάτι το οποίο από κοινωνιολογικής προσέγγισης θα έπρεπε να είναι εξαιρετικά περίπλοκο, λόγω του μεγάλου ποσοστού του πληθυσμού που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας και ενός άλλου, εξίσου υψηλού, με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο. Παρά ταύτα, η βίαιη έκφραση απέναντι στο διαφορετικό είναι εξαιρετικά περιορισμένη για την έκταση της χώρας και τον αριθμό των κατοίκων. Τα χαρακτηριστικά των επιθέσεων είναι κυρίως πολιτικά και σχετίζονται με το πολιτικό σύστημα, τις δομές του κράτους και το πόσο αυτές απέχουν από το μοντέλο του σκληροπυρηνικού (ακραίου) Ισλάμ. Στο μοντέλο αυτό η γυναίκα δεν έχει θέση στην κοινωνία, παρά μόνο στο σπίτι, η σαρία είναι ο νόμος και τα δικαστήρια κρίνουν και αποφασίζουν με βάση το θρησκευτικό δίκαιο, το διαφορετικό είναι απορριπτέο σε όλες τις εκφάνσεις και, βεβαίως, αυτό δεν θα μπορούσε να μην περιλαμβάνει τη θρησκεία. Πριν από την εμφάνιση του Ισλαμικού Κράτους στη Μέση Ανατολή, οι σαλαφιστές ήταν εκείνοι που εφάρμοζαν ή, τουλάχιστον, επιχειρούσαν να εφαρμόσουν στο πεδίο τον παραλογισμό του ακραίου Ισλάμ. Οι τακτικές αυτές με τη μέθοδο του εξαναγκασμού επιχειρήθηκε να εφαρμοστούν στα χωριά νοτίως της Λωρίδας της Γάζας και στη Χερσόνησο του Σινά. Το ποσοστό επιτυχίας του εγχειρήματος ήταν από ανάξιο λόγου έως και απογοητευτικό για τους υποστηρικτές του ακραίου Ισλάμ. Οι σημερινές επιθέσεις κατά υπουργείων, δημόσιων στόχων, αστυνομικών και στρατιωτικών βάσεων ή σημείων ελέγχου καθώς και των Χριστιανών εντάσσονται ακριβώς στο ίδιο πλαίσιο και εκφράζεται από τα ίδια άτομα που από τον σαλαφισμό βρήκαν θερμό καλωσόρισμα στις τάξεις του Ισλαμικού Κράτους.
Στρατής Αγγελής, δημοσιογράφος
Στα χρόνια που ακολούθησαν την πτώση του καθεστώτος Μουμπάρακ το 2011 και την ανατροπή του ισλαμιστή προέδρου Μόρσι το 2013 η Αίγυπτος βιώνει ένα νέο κύμα ισλαμικής τρομοκρατίας, αρχής γενομένης από τη χερσόνησο του Σινά. Τα κηρύγματα μίσους της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος (ISIS) βρήκαν πρόσφορο έδαφος στις φυλές των βεδουίνων που επιδίδονται επί δεκαετίες σε λαθρεμπόριο στο Σινά, στους εξτρεμιστές της Αλ Κάιντα, στους σαλαφιστές που είδαν να γκρεμίζονται τα όνειρά τους για τη δημιουργία ενός ισλαμικού κράτους μετά το πραξικόπημα το οποίο απομάκρυνε από την εξουσία τους Αδελφούς Μουσουλμάνους. H επιχειρησιακή δράση του ISIS στην Αίγυπτο στηρίχθηκε στον κορμό της οργάνωσης AnsarBeit Al Maqdis (Υποστηρικτές του Ιερού Οίκου), πρώην παρακλάδι της Αλ Κάιντα, που δήλωσε πίστη στον «χαλίφη» Αμπού Μπακρ Αλ Μπαγκντάτι το φθινόπωρο του 2014, ενώ περιλαμβάνει στις τάξεις του βετεράνους των πολέμων σε Αφγανιστάν, Ιράκ και Συρία. Η οργάνωση έχει στο ενεργητικό της επιθέσεις εναντίον του Ισραήλ, διεκδίκησε την ευθύνη για την ανατίναξη του ρωσικού επιβατηγού αεροσκάφους τον Οκτώβριο του 2015, ενώ τα δύο τελευταία χρόνια πύκνωσε τις επιθέσεις μέσα στην Αίγυπτο, κατά των δυνάμεων του καθεστώτος Μόρσι αλλά και Κοπτών Χριστιανών. Η οργάνωση μάχεται τη «βλάσφημη δημοκρατία» και προσπαθεί να προσελκύσει οπαδούς από τη μεγάλη δεξαμενή των Αδελφών Μουσουλμάνων. Οι επιθέσεις κατά των Χριστιανών εντάσσονται στην εκστρατεία κατά του «τυραννικού και προδοτικού» καθεστώτος και των συμμάχων του, όπως θεωρούνται οι Κόπτες. Είναι πλέον φανερό ότι πυρήνες της οργάνωσης δρουν πολύ πέραν του Σινά, όχι μόνο ανατολικά, αλλά και δυτικά του Νείλου, μέχρι τα σύνορα με τη Λιβύη, που αποτελεί «παράδεισο» του εξτρεμισμού μετά την ανατροπή του καθεστώτος Καντάφι. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περιοχή της Ντέρνα, όπου έγιναν οι βομβαρδισμοί από την αιγυπτιακή πολεμική αεροπορία σε αντίποινα για την επίθεση κατά των Κοπτών. Η πόλη είναι προπύργιο των φανατικών ισλαμιστών, έχει τροφοδοτήσει με εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες πολεμιστές τα πεδία των μαχών σε Ιράκ και Συρία, ενώ διοικείται από το «Συμβούλιο των Μουτζαχεντίν». Εν κατακλείδι, οι Κόπτες Χριστιανοί της Αιγύπτου θα παραμείνουν στο στόχαστρο των εξτρεμιστών σαλαφιστών ανεξάρτητα από την ονομασία της μιας ή της άλλης οργάνωσης που αναλαμβάνει την ευθύνη.
