Έχουν πολλές φορές τον χαρακτήρα ρουτίνας οι ευχές κατά την εορτή της Ινδίκτου, (αρχή του εκκλησιαστικού έτους 1η Σεπτεμβρίου), αλλά πλέον αρχίζουν να αποκτούν ουσία. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο σε μία προσπάθεια να ευαισθητοποιήσει τον κόσμο από το 1989, αφιέρωσε την Ινδικτο στην προστασία του περιβάλλοντος πολύ πριν αντιδράσουν οι πολιτικοί στην καταστροφή που έρχεται.
«Αι περιβαλλοντικαί δράσεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου ελειτούργησαν ως έναυσμα διά την θεολογίαν, να προβάλη με έμφασιν την αλήθειαν της χριστιανικής ανθρωπολογίας και κοσμολογίας, την ευχαριστιακήν θεώρησιν και χρήσιν της δημιουργίας και το πνεύμα του ορθοδόξου ασκητισμού ως βάσιν διά την κατανόησιν των αιτίων και αντιμετώπισιν του οικολογικού προβλήματος», τόνισε στο δικό του μήνυμα ο κ. Βαρθολομαίος με αφορμή την Εκκλησιαστική πρωτοχρονιά.
Αναφερόμενος δε στην προστασία του περιβάλλοντος και τον ρόλο της Εκκλησίας επεσήμανε: «Το ενδιαφέρον του Οικουμενικού Πατριαρχείου διά την προστασίαν της κτίσεως δεν εγεννήθη ως αντίδρασις εις την σύγχρονον οικολογικήν κρίσιν, δεν είναι δημιούργημά της.
Αυτή ήτο απλώς η αφορμή και η ευκαιρία διά να εκφράση, να αναπτύξη, να διακηρύξη και να προβάλη η Εκκλησία τας οικοφιλικάς αρχάς της. Θεμέλιον της αδιαπτώτου μερίμνης της Εκκλησίας διά το φυσικόν περιβάλλον είναι αυτή αύτη η εκκλησιολογική ταυτότης και η θεολογία της. Ο σεβασμός και η προστασία της κτίσεως είναι διάστασις της πίστεώς μας, περιεχόμενον της ζωής μας εν Εκκλησία και ως Εκκλησίας. Η ιδία η ζωή της Εκκλησίας είναι “βιωμένη οικολογία”, έμπρακτος σεβασμός και μέριμνα διά την δημιουργίαν και πηγή των οικολογικών δραστηριοτήτων της. Κατ᾿ ουσίαν, το ενδιαφέρον της Εκκλησίας διά την προστασίαν της κτίσεως είναι προέκτασις της Θείας Ευχαριστίας εις όλας τας διαστάσεις της σχέσεώς της με τον κόσμον».
Σε ό,τι αφορά το οικολογικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο πλανήτης, ο Οικουμενικός Πατριάρχης υπογραμμίζει: «Διά την αντιμετώπισιν των κινδύνων απαιτείται πολύπλευρος κινητοποίησις, σύγκλισις, συμπόρευσις, σύμπραξις. Είναι αδιανόητον, η ανθρωπότης να γνωρίζη την σοβαρότητα του προβλήματος και να συνεχίζη να συμπεριφέρεται ως να μη εγνώριζεν. Ενώ κατά τας τελευταίας δεκαετίας, το κυρίαρχον πρότυπον οικονομικής αναπτύξεως εν τω πλαισίω της παγκοσμιοποιήσεως, με πρόσημον τον φετιχισμόν των οικονομικών δεικτών και την μεγιστοποίησιν του κέρδους, ώξυνε τα οικολογικά και κοινωνικά προβλήματα, εξακολουθεί να κυριαρχή ευρέως η άποψις ότι “δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική επιλογή” και ότι η μη συμμόρφωσις προς την άτεγκτον νομοτέλειαν της οικονομίας θα οδηγήση εις ανεξελέγκτους κοινωνικάς και οικονομικάς καταστάσεις. Τοιουτοτρόπως, αγνοούνται και δυσφημίζονται αι εναλλακτικαί μορφαί αναπτύξεως και η ισχύς της κοινωνικής αλληλεγγύης και της δικαιοσύνης.
Ημείς οφείλομεν να δραστηριοποιηθώμεν έτι περαιτέρω διά την εφαρμογήν εν τη πράξει των οικολογικών και κοινωνικών συνεπειών της πίστεώς μας. Είναι εξόχως σημαντικόν ότι αι καθ᾿ ημάς αρχιεπισκοπαί και μητροπόλεις, πολλαί ενορίαι και Ιεραί Μοναί, έχουν αναπτύξει οικολογικάς πρωτοβουλίας και πρακτικάς διά την προστασίαν του περιβάλλοντος και ποικίλα προγράμματα περιβαλλοντικής αγωγής. Πρέπει να δοθή ιδιαιτέρα έμφασις εις την εν Χριστώ διαπαιδαγώγησιν των νέων, ώστε αύτη να λειτουργή ως χώρος καλλιεργείας και αναπτύξεως οικολογικού ήθους και αλληλεγγύης. Η παιδική και η εφηβική ηλικία αποτελούν ιδιαιτέρως ευνοϊκάς περιόδους της ζωής του ανθρώπου δι᾿ οικολογικήν και κοινωνικήν ευαισθητοποίησιν».
Στην πρωτοπορία της ανακύκλωσης η Ι.Μ Ιωαννίνων
Σημαντικές δράσεις για το περιβάλλον έχει αναπτύξει η Ιερά Μητρόπολη Ιωαννίνων η οποία πρωταγωνιστεί στην ανακύκλωση.
Η μητρόπολη σε συνεργασία με το “Εθνικό Συλλογικό Σύστημα Ανταποδοτικής Ανακύκλωσης (ΕΣΣΑΑ) τα τρία τελευταία έτη προωθεί δράσεις για το περιβάλλον συνδεδεμένες με παιδαγωγικές εκδηλώσεις και παιδαγωγικές αλλά και παραγωγικές διαδικασίες.
Ως έμπρακτη ανταπόκριση στο αίτημα για μία πνευματική βιωματική και παιδαγωγική κοινωνική παρέμβαση της Ορθοδόξου Εκκλησίας στα θέματα προστασίας του περιβάλλοντος, η Ιερά Μητρόπολη Ιωαννίνων προχωρά άμεσα στην ανέγερση Σχολείου Περιβαλλοντικής πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, εφόσον ήδη εξασφαλίστηκαν οι απαραίτητες άδειες και διαμορφώθηκε κατάλληλα ο περιβάλλων χώρος, σε συνεργασία με το ΕΣΣΑΑ.
Οι δράσεις ανακύκλωσης συνδέονται λοιπόν με τις διαδικασίες πρωτογενούς παραγωγής και εκπαίδευσης σε αυτό τον τομέα, όπως και με την ενίσχυση της φιλανθρωπικής και προνοιακής δράσης της Ιεράς Μητροπόλεως.
Ιδιαίτερα μας χαροποιεί το γεγονός ό,τι η Ιερά Μητρόπολη Αλεξανδρουπόλεως προχωρά άμεσα σε δημιουργία δομής ανακύκλωσης, ενώ πρόκειται να ακολουθήσουν το επόμενο διάστημα και άλλες Μητροπόλεις.