Χ Ρ Υ Σ Ο Σ Τ Ο Μ Ο Σ
Ἐλέῳ Θεοῦ Ἐπίσκοπος καί Μητροπολίτης
τῆς Ἁγιωτάτης Μητροπόλεως
Τρίκκης, Γαρδικίου καί Πύλης
Π ρ ό ς
Τόν Ἱερόν Κλῆρον καί τόν Φιλόχριστον λαόν
τῆς Θεοσώστου Ἐπαρχίας Αὐτοῦ
«Τοῖς ἐν ᾅδῃ καταβὰς Χριστὸς εὐηγγελίσατο, θαρσεῖτε λέγων, νῦν νενίκηκα·
Ἐγὼ ἡ Ἀνάστασις, ἐγὼ ὑμᾶς ἀνάξω, λύσας θανάτου τὰς πύλας»
Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά!
Πολλὲς φορὲς στὴ λατρευτικὴ ζωή της ἡ Ἐκκλησία ἔχει προσλάβει εἰκόνες, συμβολισμοὺς καὶ σχήματα ἀπὸ τὸν ἔξω κόσμο, ἰδιαιτέρως στὰ πρῶτα βήματά της κατὰ τοὺς τέσσερεις πρώτους αἰῶνες· τότε ποὺ ἄρχιζε ἡ γνωριμία της μὲ τὸν κόσμο. Κορυφαῖα ἑορτὴ τοῦ ἔτους εἶναι τὸ Πάσχα, ποὺ ἐνῶ τὴν καταγωγή της ἔλκει ἀπὸ τοὺς ἰουδαίους, ἡ Ἐκκλησία τῆς δίδει ἕνα νέο νόημα. Γιὰ τοὺς ἰουδαίους τὸ Πάσχα εἶναι ἡ ἀνάμνηση τοῦ γεγονότος τῆς ἀπελευθέρωσής τους ἀπὸ τοὺς Αἰγυπτίους μὲ πρωτοστάτη τὸν Μωϋσή· γιὰ τοὺς χριστιανοὺς πλέον σημαίνει τὴν ἀπελευθέρωση ἀπὸ τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου καὶ βεβαίως, τὴν παντελὴ κατάργησή του, λόγω τῆς ἐκ νεκρῶν ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου μας, Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἡ ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ σηματοδοτεῖ τὴν ἀνάσταση κάθε ἀνθρώπου, καθὼς ὁ Χριστὸς «ὁδοποίησε πᾶσι σαρκί τὴν ἐκ νεκρῶν ἀνάστασιν, καθότι οὐκ ἦν δυνατὸν κρατεῖσθαι ὑπὸ τῆς φθορᾶς τὸν ἀρχηγόν τῆς ζωῆς», (Θ. Λειτουργία Μ. Βασιλείου).
Ἡ Ἐκκλησία προκειμένου νὰ δώσει περισσότερες ἐξηγήσεις καὶ ἑρμηνείες τοῦ γεγονότος τῆς ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου προσέλαβε νοηματικὲς εἰκόνες ἀπὸ τὸν ἀρχαιοελληνικὸ πνεῦμα. Ἡ πιὸ σημαντικὴ εἶναι αὐτὴ τῆς καθόδου τοῦ Χριστοῦ στὸν ᾅδη. Στὴν ἀρχαιοελληνικὴ μυθολογία ὁ Ἅδης ἧταν ὁλύμπιος Θεός, ἀδελφὸς τοῦ Δία, καὶ ἡ κυριαρχία του ἐκτείνεται στὸν κάτω κόσμο. Ἡ εἰκόνα περιγραφῆς ποὺ ἔχουμε γιὰ τὸ βασίλειο τοῦ ᾅδη συνδέεται μὲ ἕνα ἄκρως ζοφώδες καὶ σκοτεινὸ τόπο, ὅπου οἱ ἄνθρωποι βασανίζονται. Αὐτὲς οἱ μυθολογικὲς περιγραφὲς τῶν ἀρχαίων ἑλλήνων ἀποτυπώνουν τὸν φόβο τους γιὰ τὸ ἀπεχθὲς τοῦ θανάτου καὶ τὰ μετὰ ἀπὸ αὐτόν. Ἡ Ἐκκλησία μας προσλαμβάνει σοφὰ αὐτὴν τὴν δυνατὴ εἰκόνα καὶ τῆς δίδει καινούργιο νόημα, ἕνα ἐλπιδοφόρο νόημα τονίζοντας μέσα ἀπὸ τὸ γεγονὸς τῆς ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ τὸ νέο ἐλπιδοφόρο μήνυμα τῆς καταργήσεως τοῦ θανάτου· τῆς καταργήσεως τοῦ σκότους ἀπὸ τὴν φωτοφόρο παρουσία τοῦ ἀναστάντος Χριστοῦ στὸν ᾅδη.
«Ἐγὼ ἡ Ἀνάστασις, ἐγὼ ὑμᾶς ἀνάξω, λύσας θανάτου τὰς πύλας»
Ἡ εἰκονογραφικὴ παράσταση τῆς εἰς ᾅδου καθόδου τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἀποκαλυπτικὴ γιὰ τὸ ἀνακαινιστικὸ καὶ σωτηριώδες ἔργο ποὺ πραγματοποίησε γιὰ τὸ ἀνθρώπινο γένος. Ὁ ἀναστὰς Κύριος αἴρει ἀπὸ τὸ σκότος τοῦ ᾅδου τὸν ἄνθρωπο, στὰ πρόσωπα τῶν πρωτοπλάστων Ἀδὰμ καὶ Εὔας καὶ ὅλων τῶν δικαίων ποὺ ἔζησαν πρὸ Χριστοῦ. Ὁ Χριστὸς σπάει καὶ ποδοπατεῖ τὶς πύλες τοὺ ᾅδου· παντοῦ καὶ διάσπαρτα τὰ κλειδιὰ, οἱ μεντεσέδες· ἐνῶ ὁ ᾅδης, προσωποποιημένος σὲ ἕναν γηραλαῖο ἄνδρα, βρίσκεται δέσμιος χειροπόδαρα. Ὁ τόπος ὅπου πρὶν κυριαρχοῦσε τὸ σκοτάδι, τώρα φεγγοβολᾶ ἀπὸ τὴν ἐκθαμβωτικὴ παρουσία τοῦ ἀναστάντος Χριστοῦ.
Ἕνας καταιγισμὸς λεπτομερειῶν στὴν εἰκόνα ποὺ καταλήγουν στὸ βαθύτατο νόημα ποὺ ἐκπέμπει τὸ γεγονὸς τῆς ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ. Ἡ ἐλπίδα τῆς ζωῆς κυριαρχεῖ στὴν νέα πραγματικότητα ποὺ ἐγκαινιάζει ὁ Χριστὸς. Τὸ φῶς ἀποκαλύπτει τὴ νέα ζωή, ὅπου ὁ θάνατος δὲν ἔχει πιὰ χῶρο. «Τὰ πάντα πεπλήρωται φωτός, οὐρανός τε καὶ γῆ καὶ τὰ καταχθόνια». Ὁ θάνατος πλέον δὲν εἶναι ἡ φοβερὴ καὶ τρομερὴ ἀπειλὴ γιὰ τὴν ἀνθρώπινη ζωή, ὅπως τὸν ἀντιλαμβάνονταν οἱ ἄνθρωποι, πρὶν τὴν ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ.
«Ὁ ἕσχατος ἐχθρός, καταργεῖται ὁ θάνατος», (Α΄ Κορινθίους 16,26).
Ὁ θάνατος λογίζεται πιὰ ὡς ὕπνος καὶ μετάβαση τῶν ἀνθρώπων στὴν αἰωνιότητα τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ, ὅπου κυριαρχεῖ μόνο τὸ ἀναστάσιμο φῶς τῆς ζωῆς. Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ στὸ λεξιλόγιο τῶν χριστιανῶν τὰ νεκροταφεῖα ὀνομάζονται πιὰ κοιμητήρια. Ἐκεῖ οἱ κεκοιμημένοι προσδοκοῦν τὴν ἐκ νεκρῶν ἀνάστασή τους, ὅπως τὸ δικακηρύσσουμε ὅλοι στὸ Σύμβολο τῆς πίστεως, «…προσδοκῶ ἀνάστασιν νεκρῶν καὶ ζωὴ τοῦ μέλλοντος αἰῶνος».
Ἔχοντας ὅλα αὐτὰ ὑπ’ ὄψιν μας μποροῦμε πλέον νὰ πολιτευόμαστε στὴ ζωὴ ἐλπιδοφόρα. Δὲν χωρᾶ καμιὰ κατήφεια καὶ ἀπαισιοδοξία στὴν ζωὴ τοῦ χριστιανοῦ. Ὁ Χριστὸς ἀνεκαίνισε τὴν ἀνθρώπινη φύση μας ἅπαξ διὰ παντός, κάτι ποὺ μᾶς παρέχεται ὡς δωρεὰ στὸ μυστήριο τοῦ βαπτίσματός μας, κατὰ τὴν εἰσαγωγή μας στὴν μυστηριακὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας. Σὲ μᾶς ἐπαφίεται ἡ πρόσληψη αὐτῆς τῆς δωρεᾶς ἡ ὁποία, ὅταν συμβαίνει δημιουργεῖ ἄλλο τρόπο ζωῆς, μὲ γνώμονα τὴν ἀγάπη· τὴν μόνη ποὺ μπορεῖ νὰ φωτίσει τὶς ζωές μας, «Θανάτου ἑορτάζομεν νέκρωσιν, Ἅδου τήν καθαίρεσιν, ἄλλης βιοτῆς, τῆς αἰωνίου, ἀπαρχήν», (Ἀναστάσιμος Κανόνας τοῦ Ὄρθρου).
Αὐτὸν τὸν φωτοφόρο τρόπο ζωῆς ὁλοκαρδίως εὔχομαι σὲ ὅλους. Ὁ Κύριός μας ἂς κατευθύνει τὶς ζωές μας στὸ ἀναστάσιμο φῶς ποὺ Ἐκεῖνος ἐκπέμπει ἀπὸ τὸν ζωηφόρο τάφο Του.
Εὐχέτης πρὸς τὸν ἀναστάντα Κύριον
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ο ΤΡΙΚΚΗΣ, ΓΑΡΔΙΚΙΟΥ ΚΑΙ ΠΥΛΗΣ Χ Ρ Υ Σ Ο Σ Τ Ο Μ Ο Σ
