O πρώην μητροπολίτης Καλαβρύτων Αμβρόσιος έφτασε σε σημείο να διαβάσει τον Μεγάλο Αφορισμό για τον πρωθυπουργό, την υπουργό Παιδείας και τον υφυπουργό Πολιτικής προστασίας προκαλώντας έκπληξη σε πολλούς αλλά και προβληματισμό στις τάξεις της επίσημης Εκκλησίας για την ενέργειά του αυτή.
Ο κ.Αμβρόσιος διάβασε το πρωί της Κυριακής, μετά το τέλος της Θείας Λειτουργίας στον Μητροπολιτικό Ναό Παναγίας Φανερωμένης Αιγίου .
Ο κ. Αμβρόσιος είχε προαναγγείλει την πράξη του με ανάρτησή του στο προσωπικό του ιστολόγιο πριν λίγες μέρες, όταν η υπουργός κα Νίκη Κεραμέως ανέφερε πως ο ιός μεταδίδεται με το σάλιο. Με αυτήν την αφορμή ο πρώην μητροπολίτης χαρακτήρισε ως «βλάσφημα λόγια» το ότι «δηλ. διά τῆς Θείας Μεταλήψεως μεταδίδεται ὁ Κορωνοϊός» και καλούσε την υπουργό να ζητήσει «δημοσίως συγγνώμην διά τό ἀχαρακτήριστον τοῦτο ἔγκλημα».
Ως αφορισμός ορίζεται η εκκλησιαστική ποινή με την οποία ένα μέλος της Ορθόδοξης ή Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας αποκλείεται εντελώς από τη χριστιανική κοινότητα, ως τιμωρία για τα πολύ σοβαρά αμαρτήματα στα οποία περιέπεσε. Διακρίνεται σε μικρό και μεγάλο αφορισμό (ακοινωνησία και ανάθεμα αντιστοίχως), με τον μεγάλο να θέτει το πρόσωπο μονίμως εκτός εκκλησίας και τον μικρό να καθιστά δυνατή την επανένταξή του στους κόλπους της εκκλησίας.
“αφωρισμένος είη….και κατηραμένος και ασυγχώρητος και άλυτος μετά θάνατον, αι πέτραι και ο σίδηρος λυθήσονται, αυτός δε ουδαμώς, κληρονομήσειε την λέπραν του Γιεζή και την αγχόνην του Ιούδα και είη στένων και τρέμων επί Γης ως ο Κάϊν, σχισθείσα η γη καταπίοι αυτόν……η οργή του Θεού επί την κεφαλήν του και άγγελος Κυρίου καταδιώξαι αυτόν εν δίστομω μαχαίραν……………μηδείς συμφάγη αυτώ ή συμπίη ή συναναστραφή……ή χαιρετίση ή μετά θάνατον ταφής αξιώση……”.
To 1954 o Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Μιχαήλ, συγγραφέας του αντιδραστικού «Θρησκεία και διανόησις», (1945) μετά την κατάταξη του Καζαντζάκη από τον πάπα στον κατάλογο Index των απαγορευμένων συγγραφέων ζητούσε να μην επιτραπεί η μετάφραση των βιβλίων του Καζαντζάκη και οι δεσπότες Χίου και Θεσσαλονίκης ζητούν τον αφορισμό του και την ποινική του δίωξη.
Η Σύνοδος απαίτησε την απαγόρευση του βιβλίου του και τον κατηγόρησε μεταξύ άλλων πως «’Ο Χριστός ξανασταυρώνεται’, εκτός του παραδόξου και ασεβούς τίτλου του, περιέχει διάθεσιν ασεβούς χρησιμοποιήσεως ιστορικών αληθειών του Ευαγγελίου. Εξ άλλου, διά του βιβλίου τούτου γίνεται διδασκαλία σοσιαλιστικών και κομμουνιστικών θεωριών και περιυβρίζονται οι ποιμένες της Εκκλησίας». Το ανάθεμα δεν δημοσιεύτηκε, αλλά όταν πέθανε απείλησε όποιον κληρικό τολμούσε να ψάλλει την νεκρώσιμη ακολουθία.
Ο Ευγένιος της Κρήτης όμως ανταποκρινόμενος σε πάνδημη απαίτηση των συμπατριωτών του, παρέστη στον ναό όπου μεταφερθηκε η σωρός και στη συνέχεια ένας παπάς συμμετείχε στην ταφή. Εκτός από τους μεγάλους αφορισμούς έχουμε και μικρούς που τελούνται αυθαίρετα από τοπάρχες ιερωμένους. Ο ηθοποιός Ν. Καλογερόπουλος αφορίστηκε το 1976 από τον τοπικό αρχιμανδρίτη («χωριανοί διώχτε τα δαιμόνια από το χωριό») στο Προκόπι (χώρο ξεσηκωμού των αγροτών κατά του τσιφλικά Μπέκερ και χώρου λατρείας του Αϊγιάννη του Ρώσου) της Εύβοιας επειδή με το θεατρικό του έργο ο «Μπαμπούλας», παρουσίαζε τους «δυο ‘μπαμπούλες’ του αγρότη» την Αγροτική Τράπεζα και την Εκκλησία. Ο αφορισμός τον ακολούθησε και στη Ζάκυνθο Είχαν αφοριστεί επίσης ο Λασκαράτος και ο Ροίδης…Ενώ πολλά ήταν τα αναθέματα όπως αυτό του Βενιζέλου. Πάντως η σύγχρονη Εκκλησία ουδέποτε στηρίχτηκε σε τέτοιες συμπεριφορές για να επιβάλλει τις θέσεις της …
