Κατά την εορτή της Μεσοπεντηκοστής, αναγιγνώσκεται στην θεία Λειτουργία η ευαγγελική περικοπή από το κεφάλαιο ζ΄ του κατά Ιωάννη ευαγγελίου.
Τα αναφερόμενα αποτελούν το τελετουργικό της Ιουδαϊκής εορτής της Σκηνοπηγίας. Επομένως για να κατανοήσουμε τους λόγους του Ιησού Χριστού, πρέπει να αναχθούμε στα τελούμενα κατά την εορτή των Ιουδαίων στην εορτή της Σκηνοπηγίας.
Η εορτή της Σκηνοπηγίας ανήκει στο κύκλο των ετησίων μεγάλων Ιουδαϊκών εορτών. Η εορτή αυτή καλούνταν της Σκηνοπηγίας, γιατί κατ’ αυτήν παρέμεναν σε σκηνές που κατασκεύαζαν από μύρτους, φοίνικες, λεύκες κ.λπ. για επτά ημέρες και ονομαζόταν επίσης και εορτή της Συγκομιδής (Εξόδου 23, 26 και 34, 22). Η παραμονή αυτή θύμιζε στους Ισραηλίτες την παραμονή τους σε σκηνές στην έρημο και προσέδωσαν στο έθιμο αυτό ιστορικό χαρακτήρα, αλλά κατά το περιεχόμενό της είχε πρωτίστως γεωργικό χαρακτήρα. Συγκεντρώνονταν, λοιπόν, για να ευχαριστήσουν τον Θεό για την συγκομιδή των καρπών και για να τον παρακαλέσουν να καταπέμψει εν όψει της νέας σποράς την βροχή, ώστε να αποβεί πλουσιώτερο σε καρπούς το νέο έτος. Κατά την εορτή που διαρκούσε επτά ημέρες (Λευιτικό 23, 34), συνήθιζαν να προσφέρουν την δεκάτη των καρπών και του οίνου όπως και τα πρωτότοκα των ζώων (Λευιτικό 23, 36. 39). Κατά οικογένειες και γένη ανέβαιναν στα Ιεροσόλυμα για να εορτάσουν.
Είχε όμως η εορτή αυτή και χαρακτήρα σοβαρό γιατί κατ’ αυτήν οι Ισραηλίτες θυμόντουσαν τα μεγάλα γεγονότα της πορείας τους στην έρημο και παρακαλούσαν το Θεό να καταπέμψει έγκαιρα την φθινοπωρινή βροχή. Την πρώτη μέρα προσέφεραν θυσίες ανάμεσα σε πολύ πλήθος που πανηγύριζε. Περί το τέλος της ημέρας αυτής συναθροίζονταν στην αυλή των γυναικών και την ώρα που έπεφτε το σκοτάδι και έκλειναν οι πύλες του ναού γινόταν μεγάλη φωταψία με φανούς και λαμπάδες. Κατά την διάρκεια της νύχτας, τα μέλη της χορωδίας του ναού στέκονταν με μουσικά όργανα πάνω στις βαθμίδες που οδηγούσαν από την αυλή των γυναικών στην εσωτερική αυλή και έψαλλαν τους Ψαλμούς (120-134) των Αναβαθμών καθόλη την νύχτα. Αυτή την φωταψία πιθανώς ο Κύριός μας αντιπαραβάλλει προς το αισθητό φως το πνευματικό, λέγοντας το «εγώ ειμί το φως του κόσμου, ο ακολουθών μοι ου μη περιπατήση εν τη σκοτία, αλλ’ έξει το φως της ζωής» (Ιωάννου 8, 12). Τώρα μιλούσε για το φως με ανάλογη αναφορά, Οι Φαρισαίοι του απήντησαν ότι κανένας δεν υποχρεωνόταν να Τον πιστεύση, γιατί ο Ίδιος μαρτυρούσε για τον εαυτό Του και η μαρτυρία Του δεν ήταν αληθινή. Ακολούθησε συζήτηση (Πρβλ. Ιωάννου 8, 20-21 – 8, 30- 31). Η φωταψία έχει συμβολικό χαρακτήρα. Όπως τώρα νέο φως ανάβοταν, έτσι και ο Θεός ας χαρίσει νέο φως κατά το επικείμενο νέο έτος στους ανθρώπους.
Ο Χ ρ ι σ τ ό ς α π ο κ α λ ύ π τ ε τ α ι ω ς φ ω ς
Ωστόσο, βλέπει κανείς ότι ο Ιησούς αποκαλύπτεται ως Φως του κόσμου, κυρίως με τις πράξεις και τα λόγια Του. Οι θεραπείες τυφλών (Μάρκου η΄, 22-26) έχουν στο θέμα αυτό ιδιαίτερη σημασία, όπως το υπογραμμίζει ο ευαγγελιστής Ιωάννης, όταν αναφέρει την θαυματουργική θεραπεία του εκ γενετής τυφλού (Ιωάννου θ΄). Ο Ιησούς Χριστός διακηρύττει τότε: «Όταν εν τω κόσμω, φως ειμι του κόσμου» (Ιωάννου θ΄, 5) και «εγώ φως εις τον κόσμον ελήλυθα, ίνα πας ο πιστεύων εις εμέ εν τη σκοτία μη μείνη» (Ιωάννου ιβ΄, 46). Η καταυγαστική δράση του απορρέει από αυτό που υπάρχει εντός Του, που είναι ο Ίδιος μέσα Του από την θεότητά Του που κρύπτεται στην ευτέλεια της ανθρωπότητάς Του. Ο ίδιος ο Λόγος του Θεού είναι ζωή και φως των ανθρώπων, αληθινό φως που φωτίζε κάθε άνθρωπο όταν έρχεται σ’ αυτό τον κόσμο (Ιωάννου α΄, 4.9). Γι’ αυτό, το δράμα που εκτυλίσσεται γύρω Του είναι μια σύγκρουση του φωτός και του σκότους: το φως λάμπει μέσα στα σκότη (Ιωάννου α΄, 4), και ο κόσμος του κακού προσπαθεί να το πνίξει, γιατί οι άνθρωποι προτιμούν το σκότος από το φως, όταν τα έργα τους είναι πονηρά (Ιωάννου γ΄, 19). Την ώρα του Πάθους, όταν ο Ιούδας βγαίνει από το χώρο του Μυστικού Δείπνου για να παραδώσει τον Ιησού, ο ευαγγελιστής Ιωάννης σημειώνει σκόπιμα: «ην δε νυξ» (ιγ΄, 30), και ο Ιησούς, τη στιγμή της συλλήψεώς Του, δηλώνει: «αύτη εστίν υμών η ώρα και η εξουσία του σκότους» (Λουκά κβ΄, 53).
