Του Πρωτοσυγκέλλου της Ιεράς Μητροπόλεως Αρκαλοχωρίου, Πανοσιολ. Αρχιμ. Επιφανίου Ζαχαράκη.
«Ἵνα ὦσιν ἓν καθὼς ἡμεῖς» (17,11)
Αγαπητοί εν Χριστῷ αδελφοί,
Σήμερα στεκόμαστε ευλαβικά μπροστά σε μία από τις πιο συγκλονιστικές στιγμές της Θείας Οικονομίας: την ‘’Αρχιερατική Προσευχή’’ του Ιησού Χριστού, όπως μας την παραδίδει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης στο 17ο κεφάλαιο του Ευαγγελίου του. Είναι η προσευχή που διατυπώνει ο Κύριος λίγο πριν από το Πάθος, στο τέλος του Μυστικού Δείπνου, λίγο πριν από την παράδοση, τον Σταυρό και την Ανάσταση.
Ο Ιησούς δεν προσεύχεται απλώς για να αντλήσει δύναμη. Προσεύχεται ως Αρχιερέας, μεσιτεύοντας υπέρ του κόσμου, υπέρ των μαθητών Του, και το σπουδαιότερο, υπέρ όλων μας, των μελλοντικών πιστών. Αυτή η προσευχή γίνεται ο καθρέφτης της αγάπης Του και της βαθύτερης επιθυμίας Του: «Ἵνα ὦσιν ἓν». Να είμαστε όλοι ένα με κεφαλή τον Χριστό. Ο Άγιος Πορφύριος λέει: Ο Χριστός θέλει να έχουμε την ενότητα της Αγίας Τριάδος. Εκεί κρύβεται το βάθος του μυστηρίου της εκκλησίας, που καμία άλλη θρησκεία δεν λέει κάτι τέτοιο. Να γίνουμε όλοι ένα συν Χριστώ. Ο Κύριος εμφανίζεται ως ο Θείος Αρχιερέας, που προσφέρει προσευχή υπέρ του λαού, όπως οι αρχιερείς της Παλαιάς Διαθήκης. Αλλά δεν προσφέρει ζώα ή θυμίαμα, αλλά προσφέρει τον Εαυτό Του και προσεύχεται όχι μόνο για τους παρόντες μαθητές Του, αλλά και για όλους όσοι θα πιστέψουν γι’ Αυτόν.
Ο Ιησούς αναγνωρίζει ότι ήλθε η ώρα. Ποια ώρα; Η ώρα του Σταυρού, η δόξα της θυσίας. Και δεν τη βλέπει με φόβο, αλλά με επίγνωση πως είναι η ώρα της δόξας, διότι μέσα από αυτήν θα φανερωθεί η αγάπη του Θεού προς τον κόσμο. «Πάτερ, ἐλήλυθεν ἡ ὥρα· δόξασόν σου τὸν Υἱόν, ἵνα καὶ ὁ Υἱὸς δοξάσῃ σέ» (Ιω. 17,1). Ο ιερός Χρυσόστομος λέγει: Ο Χριστός παρουσιάζει το Πάθος όχι ως αποτυχία, αλλά ως ύψιστο σημείο φανέρωσης της αγάπης. Διότι εκεί φαίνεται ποιος είναι ο Θεός: Αυτός που δίνει τη ζωή Του «ὑπὲρ τῶν φίλων αὐτοῦ» (Ιω. 15,13). Ο Χριστός δεν ζητά να πάρει τους μαθητές Του από τον κόσμο, αλλά να τους διατηρήσει μέσα σ’ αυτόν, ενωμένους, αληθινούς, καθαρούς. Η προσευχή Του δεν είναι να σωθούμε από τις δυσκολίες, αλλά να παραμείνουμε ενωμένοι με τον Θεό, με το όνομά Του, δηλαδή με την παρουσία Του. Αυτή η μεσιτεία είναι προστασία, αλλά όχι μαγική. Είναι κλήση σε αγώνα, σε πίστη και σε ενότητα.
Ο Κύριος φανερώνει τον παγκόσμιο και διαχρονικό χαρακτήρα της Εκκλησίας: Ο Χριστός βλέπει μέσα στον χρόνο και προσεύχεται για εμάς και δεν ζητά τίποτε άλλο από το να είμαστε ένα, όπως Εκείνος είναι ένα με τον Πατέρα. Αυτό είναι το όραμα της Εκκλησίας: Όχι απλώς συνεργασία ή θεσμική ενότητα, αλλά μυστική κοινωνία, κοινωνία προσώπων εν «τῇ ἀληθείᾳ». Ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής λέγει: «Ἡ διχόνοια ἐστὶν ἀποξένωσις τοῦ Θεοῦ· ἡ ἀγάπη καὶ ἡ ἕνωσις, συμμετοχή Θεότητος». Η ενότητα είναι δυσκολία, γιατί προϋποθέτει ταπείνωση, συγχώρεση, διάκριση. Δεν επιτυγχάνεται χωρίς προσευχή, χωρίς ευχαριστιακή ζωή, χωρίς μετάνοια.
Ο Χριστός μας αποκαλύπτει, ότι ο αγιασμός μας δεν είναι ζήτημα εξωτερικών τύπων, αλλά βίωση της αλήθειας του Θεού. Ο λόγος Του είναι καθαρτικός, φωτιστικός, αγιαστικός. Η Εκκλησία είναι ο τόπος όπου αυτός ο λόγος σαρκώνεται, ευαγγελίζεται, μεταδίδεται στα μυστήρια του Θεού.
Σήμερα, η Εκκλησία μας τιμά τους 318 Θεοφόρους Πατέρες, πουσυμμετείχαν στην Ά Οικουμενική Σύνοδο στη Νίκαια της Βιθυνίας, το 325 μ.Χ. Μια μεγάλη εορτή της Ορθοδοξίας, που μαρτυρεί την αλήθεια, την πνευματική ενότητα και την ακρίβεια πίστεως. ΟιΠατέρες της Συνόδου μας δίδαξαν: Να γνωρίζουμε και να φυλάττουμε την Ορθόδοξη Πίστη. Δεν αρκεί να λέμε ότι πιστεύουμε. Οφείλουμε να γνωρίζουμε τι πιστεύουμε, γιατί το πιστεύουμε, και πώς αυτή η πίστη σώζει. Να αντιστεκόσαστε στην πλάνη. Σε κάθε εποχή, η αλήθεια δοκιμάζεται. Σήμερα, δεν έχουμε τον Αρειανισμό, αλλά έχουμε αδιαφορία, ψευδοπροφήτες και αντιεκκλησιαστικά ρεύματα. Χρειαζόμαστε «φρόνημα συνοδικό», δηλαδή εκκλησιαστικό και συλλογικό πνεύμα, όπως αυτό των Πατέρων. Να κρατάμε την ενότητα της πίστεως. Οι Πατέρες δεν λειτούργησαν ως άτομα, αλλά ως σώμα Χριστού. Έτσι και εμείς καλούμαστε να διαφυλάξουμε την ενότητα της πίστεως και της Εκκλησίας.
Αδελφοί μου, η Αρχιερατική Προσευχή είναι προσευχή ζωής. Ο Χριστός δεν την απευθύνει μόνο τότε. Την επαναλαμβάνει πάντοτε. Και κάθε φορά που εμείς προσευχόμαστε, ενωνόμαστε με εκείνη την πρώτη, μοναδική προσευχή. Ας γίνουμε, λοιπόν, άνθρωποι της ενότητας, της αλήθειας, της προσευχής. Όπως οι Πατέρες αγωνίστηκαν με ζήλο για το πρόσωπο του Χριστού, έτσι κι εμείς καλούμαστε σε κάθε μας λόγο, έργο και προσευχή, να ομολογούμε και να διατρανώνουμε: ότι ο Αναστημένος Χριστός, είναι ο υιός του Θεού και σωτήρας του κόσμου. Αμήν!
