Οι κακοί λογισμοί

Οι κα­κοί λο­γι­σμοί γεν­νιούν­ται γε­νι­κά από 2 αι­τί­ες: α ) εξω­τε­ρι­κή και β ) εσω­τε­ρι­κή. Η εξω­τε­ρι­κή αι­τία των κα­κών λο­γι­σμών εί­ναι τα αι­σθη­τά αν­τι­κεί­με­να των πέν­τε αι­σθή­σε­ων δηλ. από την όρα­ση, την ακοή, την όσφρη­ση, την γεύ­ση και την αφή. Οι εσω­τε­ρι­κές αι­τί­ες των κα­κών λο­γι­σμών εί­ναι τρεις: α ) η φαν­τα­σία β ) τα πάθη και γ ) οι δαί­μο­νες. Και σαν 4 αι­τία μπο­ρεί να ανα­φε­ρει κα­νείς την διε­φθαρ­μέ­νη κα­τά­στα­ση της αν­θρω­πί­νης φύ­σε­ως, που προ­ήλ­θε μεν απο την προ­πα­το­ρι­κή αμαρ­τία, πα­ρέ­νει­νε όμως στην φύση και μετά το Βά­πτι­σμα, όχι ως αμαρ­τία προ­πα­το­ρι­κή, αλλά ως ποι­νή της προ­πα­το­ρι­κής αμαρ­τί­ας, για αγώ­να και δο­κι­μή του αυ­τε­ξου­σί­ου και αν­τα­πό­δο­ση στε­φά­νων και πε­ρισ­σο­τέ­ρων μι­σθών. Και όπως υπάρ­χουν βα­σι­κά 2 αι­τί­ες των κα­κών λο­γι­σμών, έτσι υπάρ­χουν και 2 θε­ρα­πεί­ες. Έτσι οι εξω­τε­ρι­κές αι­τί­ες των κα­κών λο­γι­σμών θε­ρα­πεύ­ον­ται με την εγ­κρά­τεια των 5 αι­σθή­σε­ων. Αν­τί­θε­τα οι εσω­τε­ρι­κές αι­τί­ες των κα­κών λο­γι­σμών θε­ρα­πεύ­ον­ται: α ) με προ­σευ­χή β ) με αν­τίρ­ρη­ση και γ ) με την κα­τα­φρό­νη­ση. Το πρώ­το δηλ. η προ­σευ­χή εί­ναι γνώ­ρι­σμα των ασθε­νών, η αν­τίρ­ρη­ση εί­ναι γνώ­ρι­σμα των αγω­νι­στών και η κα­τα­φρό­νη­ση εί­ναι γνώ­ρι­σμα των θε­ω­ρη­τι­κών.

Άγιος Νικόδημοσ ο Αγιορείτης