Ετοιμαζόμαστε να εορτάσουμε τη μεγάλη Εορτή της Πεντηκοστής, της καθόδου του Παναγίου Πνεύματος στις κεφαλές των Αγίων Αποστόλων και δι’ αυτών στους διαδόχους τους μέχρι τις μέρες μας, με τη λεγόμενη Αποστολική διαδοχή. Με αφορμή αυτή τη μεγάλη Εορτή, θα μιλήσουμε για το γεγονός της Εκκλησίας τόσο κατά την Εορτή όσο κυρίως στις μέρες μας. Θα έχετε παρατηρήσει ότι επιμένουμε στα άρθρα μας και επανερχόμαστε στοχευμένα σε θέματα εκκλησιολογίας, γιατί στην πρώτη χιλιετία ήταν γύρω από το Χριστολογικό δόγμα όλες οι αιρέσεις, ενώ στη 2η χιλιετία έως και την 3η που ζούμε τώρα, όλες οι αιρέσεις είναι κυρίως εκκλησιολογικές. Ας ξεκινήσουμε:
Αν ανατρέξουμε σε μία εικόνα της Εορτής της Πεντηκοστής, θα δούμε όλη τη θεολογία την οποία βίωσε αλλά και θέλει να μεταδώσει στον κάθε πιστό κάθε εποχής. Στο όρος Σινά η παράδοση του νόμου στον Μωυσή έκανε τους Ισραηλίτες περιούσιο λαό του Θεού. Ετσι και τώρα με την έκχυση του Αγίου Πνεύματος στους αποστόλους γεννήθηκε ο νέος περιούσιος λαός του Θεού, η αγία μας Εκκλησία‧ και όσοι είναι μέλη της, ανεξαρτήτως φυλής, χρώματος και γλώσσας ανήκουν σε αυτόν τον «νέο Ισραήλ». Γι’ αυτό όσοι προσπαθούν στις μέρες μας «αρχαιόπληκτοι», «νεοειδωλολάτρες» και ακραίοι εθνικόφρονες νεοναζιστές, να προπαγανδίσουν ότι δήθεν η Εκκλησία είναι από τους Ιουδαίους και τους Σιωνιστές και γι’ αυτό μιλάει για Ισραήλ και επικαλείται Προπάτορες κ.τ.λ., είναι βαθιά νυχτωμένοι. Αυτά όλα είναι με πνευματική έννοια και όχι με έννοια καταγωγής εξ αίματος ή με πολιτιστικές καταβολές, αλλά αφορούν καθαρά εκείνους που μετέχουν σε αυτή την αληθινή πίστη!
Αφού ξεκαθαρίσαμε αυτή τη βασική προπαγάνδα και παρεξήγηση, επανερχόμαστε στην εικόνα της Πεντηκοστής και διαπιστώνουμε το κεντρικό σημείο της εικόνας που είναι ο χορός των 12 Αποστόλων (μαζί με την προσθήκη του Ματθία στη θέση του Ιούδα του Ισκαριώτη) οι οποίοι δέχονται το Πανάγιο Πνεύμα άνωθεν και έχουν μία πύρινη γλώσσα στην κεφαλή τους, αλλά και ο τρόπος που κάθονται δεν είναι ένας κλειστός κύκλος αλλά ένα ημικύκλιο! Αυτό φυσικά δεν είναι τυχαίο, αλλά θεμελιώδες για την ουσία και την αποστολή της Εκκλησίας που δηλώνει ότι δεν είναι ένα κλειστό club κάποιων λίγων «ηθικών» ή «σεσωσμένων», αλλά αυτό το άνοιγμα στα Εθνη με το κήρυγμα των Αποστόλων και των διαδόχων τους, με τη λεγόμενη Ιεραποστολή.
Αυτό το νόημα έχει το κάτω μέρος της εικόνας της Πεντηκοστής, όπου διακρίνουμε ότι κάτω από τους καθισμένους αποστόλους εικονίζεται μία μορφή γέροντος «με στέμμα εις την κεφαλήν του και με οξύ ή στρογγυλόν γένειον». Ο γέροντας αυτός είναι ο «κόσμος» προσωποποιημένος. Είναι φορτωμένος με τόσα χρόνια, από την πτώση μέχρι σήμερα, ολόκληρο δε το σύμπαν είναι αιχμάλωτο στον άρχοντα του παρόντος κόσμου. Μερικές φορές η αψίδα όπου συνήθως εικονίζεται ο «κόσμος» είναι κλεισμένη με κάγκελα φυλακής και έτσι υπογραμμίζεται μία κατάσταση αιχμαλωσίας. Το σκοτάδι, που συνήθως περιβάλλει τον γέροντα, παριστάνει το σκότος και τη σκιά θανάτου, τον Αδη από όπου αποσπάται ο μη βαπτισμένος κόσμος και δέχεται το φως του Ευαγγελίου. Ο γέροντας έχει απλωμένα τα χέρια του για να δεχθεί τη χάρη και το μήνυμα του Ευαγγελίου. Στα χέρια του κρατά ένα λευκό σεντόνι, όπου μέσα εικονίζονται δώδεκα κλειστά ειλητάρια που συμβολίζουν τους ισάριθμους κλήρους με τους οποίους κληρώθηκε η οικουμένη στους Αποστόλους για να κηρυχθεί ο λόγος του Θεού παντού. Σε αρχαιότερες εικόνες της Πεντηκοστής, πριν παγιωθεί με τη σημερινή σύνθεση, αντί του κόσμου, ζωγραφίζονται κάποιοι άνθρωποι από διάφορες φυλές, ντυμένοι με παράδοξα φορέματα και γυρισμένοι κατ’ επάνω, σαν να ακούν το κήρυγμα των αποστόλων ο καθένας στην δική του γλώσσα, και πάνω από αυτούς η επιγραφή «Λαοί, Φυλαί και Γλώσσαι».
Επομένως αυτός ο ημικυκλικός χορός των Αποστόλων που δηλώνει αυτό το άνοιγμα της Εκκλησίας στην οικουμένη, σε κάθε φυλή της γης αλλά και σε κάθε εποχή, συναντιέται με την «τρίτη διάσταση» της Αγιογραφίας που φυσικά είναι ο ίδιος ο προσκυνητής της εικόνας, και έχει να συναντηθεί και να διαλεχθεί προσωπικά με το γεγονός που ιστορεί η Εικόνα. Στην προκειμένη περίπτωση στην εικόνα της Πεντηκοστής, αρμόζει να αποτελεί και ο ίδιος ο προσκυνητής μέλος και φορέα της Εκκλησίας και του Παναγίου Πνεύματος, αλλά και με τη στάση του να γίνει η αφορμή να έρθουν και άλλοι στην αληθινή πίστη και όχι να μένουμε μόνο στη δική μας αυτάρκεια, σαν τον Απόστολο Πέτρο που ήθελε να φτιάξει 3 σκηνές για να μείνουν εκεί στο όρος Θαβώρ κατά την Εορτή της Μεταμόρφωσης.
Ερχόμαστε στο σήμερα‧ πόσοι έχουμε συνειδητοποιήσει τι σημαίνει να είμαστε μέλη της Ορθόδοξης Εκκλησίας και πόσο έννοια έχουμε για όλους αυτούς που αγνοούν την αληθινή πίστη ή έστω έχουν ακούσει κάποια βασικά και ανήκουν στους κατηχουμένους της; Η Εντολή του Κυρίου: «πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη, βαπτίζοντες αυτούς εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, διδάσκοντες αυτούς τηρείν πάντα όσα ενετειλάμην υμίν‧ και ιδού εγώ μεθ᾿ υμών ειμι πάσας τας ημέρας έως της συντελείας του αιώνος. Αμήν» (Μτ. 28, 19-20), είναι μία πρόσκληση και μία πρόκληση για όλους στην Εκκλησία και γι’ αυτούς που έχουν επωμιστεί με την ευθύνη της εξωτερικής ιεραποστολής, αλλά και όλα τα μέλη της Εκκλησίας που καλούνται με τη σιωπή, το παράδειγμα, τη στάση ζωής, τη συνείδηση και σε καιρούς διωγμών και με το μαρτύριο του αίματος, να ομολογούν Χριστό σε όλη την οικουμένη. Καλώς ή κακώς αυτός που αγνοεί δεν είναι μόνο μακριά μας αλλά πλέον και στο ίδιο μας το σπιτικό ή την ίδια την πολυκατοικία μας. Η Πεντηκοστή πρέπει να είναι συνεχής και καθημερινή και να μας φωτίζει αλλά και να φωτίζουμε! Ο κόσμος διψά και ψάχνει από τα βρομόνερα να ξεδιψάσει. Για να τον ξεδιψάσουμε όμως, πρέπει να έχουμε κάψει στην πυρά τα πάθη και τις αμαρτίες μας. Διότι αν δεν έχουμε περάσει από την κάθαρση, δεν θα έρθει και ο φωτισμός και ούτε θα έχουμε ελπίδα κατά χάριν θεώσεως.
Ας κρατάμε λοιπόν την Εκκλησία σε αυτό το ημικυκλικό σχήμα της, ποτέ να μην την κάνουμε την Ενορία μας ως την παρέα μας, που δεν χωράνε άλλοι, αλλά πάντα με το άνοιγμα στον αδελφό θα κοινωνώ και θα θεώνομαι στη θέρμη του τελετουργικού και Παναγίου Πνεύματος. Αμήν!
