«Ο πιστεύων εις εμέ, καθώς είπεν η γραφή, ποταμοί εκ της κοιλίας αυτού ρεύσουσιν ύδατος ζώντος»
Γενέθλιος ημέρα της Εκκλησίας είναι η σημερινή Κυριακή της Πεντηκοστής, η οποία αναδύεται μέσα από ένα βάθος μηνυμάτων και νοημάτων για την βαθύτερη ύπαρξή της. Το μέγα μυστήριό της αναδεικνύεται μέσα από την αναφορά ότι είναι η «αποκεκρυμμένη από των αιώνων εν τω Θεώ τω τα πάντα κτίσαντι διά Ιησού Χριστού, ίνα γνωρισθή νυν ταις αρχαις και ταις εξουσίαις εν τοις επουρανίοις διά της εκκλησίας η πολυποίκιλος σοφία του Θεού».
Οι βασικές αλήθειες που θα μπορούσε κάποιος να αποκρυπτογραφήσει είναι ότι πρώτα η Εκκλησία υπάρχει «προ πάντων των αιώνων» στο Πρόσωπο του Ιησού Χριστού. Ήταν αποκεκρυμμένη, κατά κάποιο τρόπο, γιατί ακόμα δεν είχε δημιουργηθεί ο κόσμος και έπρεπε ο Θεός Λόγος να σαρκωθεί εν χρόνω. Τα πάντα εκτίσθησαν διά Ιησού Χριστού, που είναι «εικών του Θεού του αοράτου» και ο τελικός προορισμός της ύπαρξής μας. Τέλος, εγνωρίσθη διά της Εκκλησίας στους ανθρώπους η πολυποίκιλος σοφία του Θεού, ο αγιοπνευματικός τρόπος της αυθεντικής ύπαρξης και παρουσίας μας.
Σήμερα είναι μεγάλη μέρα για την Εκκλησία, αφού πραγματοποιείται η μεγάλη υπόσχεση της Καινής Διαθήκης, που είναι ο ερχομός του Αγίου Πνεύματος. Η Παλαιά Διαθήκη ήταν η υπόσχεση για τον ερχομό του Χριστού. Μας αποκάλυψε με ανθρώπινο τρόπο την παρουσία του Θεού στον κόσμο. Η κάθοδος του Αγίου Πνεύματος απεκάλυψε το πλήρωμα του αληθινού και σωσμένου ανθρώπου. Επομένως, η αλήθεια της Εκκλησίας για τη σωτηρία του ανθρώπου προσλαμβάνει διαστάσεις αυθεντικές και αιώνιες.
Η Ζωή
Ο Χριστός χρησιμοποιεί το στοιχείο του νερού για να μας παραπέμψει στη ζωτική ενέργεια του Αγίου Πνεύματος. Το «ύδωρ το ζων», δηλαδή αυτό που χορηγεί τη ζωή στον άνθρωπο, είναι το Άγιο Πνεύμα. Κατά τη διάρκεια της δημιουργίας του κόσμου «πνεύμα Θεού επεφέρετο επάνω του ύδατος». Το Άγιο Πνεύμα αγκαλιάζει ολόκληρο τον κόσμο και με την πνοή του ζωοποιεί τα πάντα. «Ζωή και ζωοποιούν». Και στη δημιουργία του ανθρώπου γίνεται αναφορά για «πνοή ζωής», με την οποία ο Θεός ενεφύσησε το Άγιο Πνεύμα στον άνθρωπο. Χωρίς το Άγιο Πνεύμα ο άνθρωπος δεν μπορεί να είναι αληθινή, ζωντανή ύπαρξη. Το Άγιο Πνεύμα ανυψώνει τον άνθρωπο από το βιολογικό επίπεδο στο χώρο της ζωής του Θεού και του μεγάλου μυστηρίου της σωτηρίας του.
Η Πεντηκοστή σήμερα
Ο κόσμος της εποχής μας δεν παρουσιάζεται πρόθυμος να αποδεχθεί τις αλήθειες που μας προσφέρει η εορτή της Πεντηκοστής. Η σημερινή κοινωνία, δυστυχώς, υιοθετεί αντιπνευματικά στηρίγματα. Αυτό αποδείχθηκε περίτρανα και από την πρόσφατη υγειονομική κρίση, η οποία και πάλιν στο βάθος της αποκαλύπτεται πρωτίστως ως πνευματική χρεοκοπία. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής και ο άκρατος «ορθολογισμός» που επικρατεί στο πεδίο του απολύτου, ενθαρρύνει τη διάσπαση της ανθρώπινης φύσης και εγκλωβίζει τον άνθρωπο στο ατομικό εγώ. Η τραγωδία του σημερινού ανθρώπου είναι ότι πιστεύει πως με τη μοναξιά του και τις αποστασιοποιήσεις που αφήνει να παρεμβάλλονται στις σχέσεις του με τον συνάνθρωπό του, αμύνεται και διασώζει την ανθρωπιά του, ενώ στην πραγματικότητα την καταδικάζει και την στραγγαλίζει.
Το Άγιο Πνεύμα και η επενέργειά του μέσα από τη μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας αποκαθιστά την κοινωνία της αγάπης ανάμεσα στο Θεό και τους ανθρώπους, αλλά και την κτίση ολόκληρη. Μόνο σ’ αυτή τη διάσταση διαλύεται η σύγχυση και η διάσπαση (Βαβέλ) και αποκαθίσταται η ενότητα στους ανθρώπους (Πεντηκοστή). Το Άγιο Πνεύμα μας χαρίζει το ζωοποιόν ύδωρ (Άγιο Βάπτισμα) και από αυτό ρέει η χρηστότητα, η καλωσύνη, η αγαθωσύνη, η αγάπη και καταξιώνονται ως αυθεντικές αρετές. Έτσι ζωοποιεί τα ανθρώπινα πρόσωπα το Άγιο Πνεύμα.
Αγαπητοί αδελφοί, ο Κύριος διαλύει τα αβάσταχτα σκοτάδια της ζωής μας, όταν μας διαβεβαιώνει: «Εγώ ειμι το φως του κόσμου». Το φως, που χαρίζει και προάγει τη ζωή, είναι η κοινωνία της χρηστότητας και της αγάπης. Μας την προσφέρει ο Κύριος με το Άγιο Πνεύμα, που «όλον συγκροτεί τον θεσμό της Εκκλησίας». Γι’ αυτό και η Εκκλησία είναι «το στερέωμα, η καταφυγή και η σωτηρία μας». Αυτά τα άγια βιώματα απεκόμισαν όλες οι αγιασμένες μορφές της, οι οποίες λάμπουν στο φωτεινό στερέωμά της. Σήμερα τιμούμε τη μνήμη του ιερομάρτυρος Θεοδότου του εν Αγκύρα, της μάρτυρος Ζηναϊδος, της οσίας Σεβαστιανής, του ιερέως Παναγή του Μπασιά κ.α. Η αγιότητα αυτών των προσώπων παραπέμπει ακριβώς στην ζωντανή παρουσία του Αγίου Πνεύματος και τη δυνατότητα βίωσης από τον άνθρωπο μιας συνεχούς Πεντηκοστής.
Χριστάκης Ευσταθίου, Θεολόγος