Τι είναι η νήψη

Η νήψη εί­ναι μια μέ­θο­δος και επι­στή­μη, η οποία απαλ­λάσ­σει τον άν­θρω­πο – με την βο­ή­θεια του Θεού – τε­λεί­ως από εμ­πα­θείς σκέ­ψεις και λό­γους και από πο­νη­ρά έργα, αν εξα­κο­λου­θεί ο άν­θρω­πος την πνευ­μα­τι­κή αυ­τήν μέ­θο­δο επί πολύ και­ρό και την εφαρ­μό­ζει με προ­θυ­μία. Η νήψη χα­ρί­ζει επί­σης ασφα­λή γνώ­ση του ακα­τα­λή­πτου Θεού, όσο εί­ναι δυ­να­τόν και λύση Θεί­ων και κρυ­πτών μυ­στη­ρί­ων. Επί­σης με αυ­τήν κα­τορ­θώ­νει ο άν­θρω­πος, να εκ­πλη­ρώ­σει όλες τις εν­το­λές της Πα­λαιάς και της Και­νής Δια­θή­κης και αυτή πα­ρέ­χει όλα τα αγα­θά του μέλ­λον­τος αιώ­νος.

Αυτή εί­ναι κυ­ρί­ως η κα­θα­ρό­τη­τα της καρ­διάς, η οποία λόγω του με­γα­λεί­ου και της ωραιό­τη­τάς της, ή, για να κυ­ριο­λε­κτή­σω, λόγω της αμέ­λειάς μας εί­ναι πάρα πολύ σπά­νια σή­με­ρα στους μο­να­χούς. Αυ­τήν ο Χρι­στός την μα­κα­ρί­ζει με αυτά τα λό­για: «Μα­κά­ριοι όσοι έχουν κα­θα­ρή καρ­διά διό­τι αυ­τοί θα αν­τι­κρύ­σουν τον Θεό».

Τέ­τοια λοι­πόν που εί­ναι, χρειά­ζε­ται και με­γά­λο τί­μη­μα για να την αγο­ρά­σεις. Η νήψη, όταν πο­λυ­και­ρί­σει στον άν­θρω­πο, γί­νε­ται οδη­γός σω­στού και θε­ά­ρε­στου βίου. αυτό εί­ναι και η επι­σφρά­γι­ση της θε­ω­ρί­ας. Μας δι­δά­σκει να κι­νού­με δί­καια και τα τρία μέρη της ψυ­χής (το λο­γι­στι­κό, το θυ­μι­κό και το επι­θυ­μη­τι­κό) και να φυ­λά­γο­με με ασφά­λεια τις αι­σθή­σεις μας. Και τις τέσ­σε­ρις γε­νι­κές αρε­τές (φρό­νη­ση, αν­δρεία, σω­φρο­σύ­νη και δι­καιο­σύ­νη), τις με­γα­λώ­νει κάθε μέρα, σ’ εκεί­νον που την κα­τέ­χει.

Όσιος Ησύχιος ο Πρεσβύτερος