Τό Σάββατον, 20ήν Ἰουλίου/2αν Αὐγούστου 2025, ἑωρτάσθη ὑπό τοῦ Πατριαρχείου ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Προφήτου Ἠλιοῦ τοῦ Θεσβίτου εἰς τήν Ἱεράν αὐτοῦ Μονήν, τήν κειμένην παρά τήν ἀρχαίαν Μονήν τοῦ «Καθίσματος» τῆς Θεοτόκου μεταξύ Ἱεροσολύμων καί Βηθλεέμ.
Κατά τήν ἑορτήν αὐτήν ἡ Ἐκκλησία ἀναμιμνῄσκεται τῶν θαυμασίων τοῦ Θεοῦ διά τοῦ Προφήτου Ἠλιοῦ ἐπί τοῦ Καρμηλίου Ὄρους, ὅτε ὁ Προφήτης Ἠλίας κατέρριψε πῦρ ἐξ οὐρανοῦ καί κατέκαυσε τούς λίθους τοῦ θυσιαστηρίου καί ὅτε ἔπειτα κατέσφαξε τούς Ἱερεῖς τῆς αἰσχύνης (Βασιλ. Α’ 18, 20-40).
Πολλά τά σημεῖα τοῦ Θεοῦ διά τοῦ Προφήτου Ἠλιοῦ ἀναφέρονται εἰς τά βιβλία τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ὡς ἡ ἀνάστασις τοῦ υἱοῦ τῆς χήρας εἰς Σαρεπτά τῆς Σιδῶνος (Βασιλ. Α’ 17, 17-24) καί ἡ ἐπί πυρίνου ἅρματος Ἀνάληψις αὐτοῦ εἰς τούς οὐρανούς (Βασ.Β’, 2, 1-14), ὅτε καί ἔρριψε τήν μηλωτήν αὐτοῦ εἰς τόν Προφήτην Ἐλισσαῖον, ἐφ’ ἧς διέβη τόν Ἰορδάνην ὡς διά ξηρᾶς.
Εἰς τήν Ἱεράν Μονήν ταύτην ἐτελέσθη Ἑσπερινός ἀφ’ ἑσπέρας ὑπό τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Πέλλης κ. Φιλουμένου καί θεία Λειτουργία τήν πρωΐαν, τῆς ὁποίας προεξῆρξεν ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, συλλειτουργούντων Αὐτῷ τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ἡσυχίου καί τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου, τοῦ Γέροντος Καμαράση Ἀρχιμανδρίτου π. Νεκταρίου καί τῶν Ἀραβοφώνων Ἱερέων π. Ἠλία, π. Χαραλάμπους -Φάραχ, π. Γιοῦσεφ καί π. Γεωργίου, ψαλλόντων δεξιά τοῦ Ἱερομονάχου Συμεών καί τοῦ ἰατροῦ Γιακούμπ καί ἀριστερά τῆς ἀραβοφώνου χορῳδίας τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου ὑπό τόν κ. Ριμόν Κάμαρ, τῇ συμμετοχῇ εὐσεβοῦς λαοῦ, πρός τόν ὁποῖον ἐκήρυξεν ἡ Α.Θ.Μ. διά τοῦ κάτωθι κηρύγματος Αὐτοῦ:
«Ὁ πρὸ συλλήψεως ὢν ἡγιασμένος, ὁ ἔνσαρκος Ἄγγελος, ὁ νοῦς ὁ πύρινος, ὁ ἐπουράνιος ἄνθρωπος, ὁ τῆς δευτέρας Χριστοῦ ἐλεύσεως θεῖος πρόδρομος, Ἠλίας ὁ ἔνδοξος, τῶν Προφητῶν ἡ κρηπίς, πνευματικῶς συνεκάλεσε, τοὺς φιλέορτους, πανηγυρίσαι τὴν θείαν μνήμην αὐτοῦ· οὗ ταῖς πρέσβείαις διαφύλαξον, τὸν λαόν σου Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν, ἀπὸ βλάβης παντοίας, τοῦ δολίου ἀνενόχλητον».
Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,
Εὐλαβεῖς Χριστιανοί καί προσκυνηταί,
Ἡ Χάρις τοῦ θεοπνεύστου προφήτου Ἠλιοῦ συνήγαγε πάντας ὑμᾶς σήμερον ἐν τῇ ἐπωνύμῳ αὐτοῦ Ἱερᾷ Μονῇ, ἵνα ἑορτίως τιμήσωμεν τήν θείαν μνήμην αὐτοῦ. Ὁ Προφήτης Ἠλίας, ὁ ὁποῖος προεφήτευσεν εἴκοσι πέντε ἔτη (921-896 π.Χ.) ἀναγνωρίζεται ὡς ἡ κρηπίς, τοὐτέστιν τό θεμέλιον, ὅλων τῶν Προφητῶν τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, παρά τό γεγονός ὅτι οὐδέν βιβλίον ἔγραψε. Καλεῖται δέ «ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ» (Γ’ Βασιλ. 17,24), διότι διεκρίνετο διά τόν ὑπερβάλλοντα θεῖον ζῆλον αὐτοῦ. «Ἠλίας ἐν τῷ ζηλῶσαι ζῆλον νόμου ἀνελήφθη ἕως εἰς τὸν οὐρανόν» (Α΄ Μακαβ. 2,58), λέγει ὁ συγγραφεύς τῶν Μακκαβαίων. «Ὁ ἀναληφθεὶς ἐν λαίλαπι πυρὸς ἐν ἅρματι ἵππων πυρίνων», λέγει ὁ Σειράχ, (Σειρ. 48,9).
Σημειωτέον ὅτι ὁ ζῆλος τοῦ Θεσβίτου Ἠλιοῦ ἀφορᾷ ὄχι μόνον εἰς τήν ἀληθινήν λατρείαν τοῦ ζῶντος μοναδικοῦ Θεοῦ, τοῦ ἀποκαλυφθέντος ἐν τῇ ἀνθρωπίνῃ ἱστορίᾳ, ἀλλά καί εἰς τήν θείαν δικαιοσύνην, τήν ὁποίαν παρέβλεπον οἱ κρατοῦντες καί οἱ ἰσχυροί τῆς ἐποχῆς του. Τούτους ἀντεμετώπισεν ὁ Θεσβίτης Ἠλίας μέ τόν πύρινον ζῆλον αὐτοῦ ὡς ἐπισημαίνει ὁ Σειράχ λέγων: «Καί ἀνέστη Ἠλίας προφήτης ὡς πῦρ καί ὁ λόγος αὐτοῦ ὡς λαμπάς ἐκαίετο», (Σειράχ 48,1).
Μέ ἄλλα λόγια, ὁ ζῆλος τοῦ Ἠλία παρομοιάζεται πρός πῦρ καί λαμπάδα καιομένην. Διό καί «ἐπήγαγεν λιμόν» (Σειρ. 48,2), τοὐτέστιν ἀνομβρίαν καί πεῖναν (Γ. Βασιλ. 17,1). «Ὠλιγοποίησεν αὐτούς», δηλαδή τούς προφήτας τοῦ Βάαλ, τούς ὁποίους κατέσφαξεν (Γ’ Βασιλ. 18,30-40). «Ἀνέσχεν οὐρανόν καί κατήγαγεν οὕτως τρίς πῦρ», (Σειρ. 48,3), τοὐτέστιν ἔκλεισε διά τοῦ λόγου του τόν οὐρανόν ἀπό βροχήν καί ταυτοχρόνως διέταξε καί κατῆλθε τρεῖς φοράς πῦρ ἐξ οὐρανοῦ. «Ὁ ἐγείρας νεκρόν ἐκ θανάτου» (Σειρ. 48,5), τοὐτέστιν ὁ ἀναστήσας ἐκ νεκρῶν τόν υἱόν τῆς χήρας (Γ’ Βασιλ. 21,21-23). «Ὁ ἀκούων ἐν Σινᾷ ἐλεγμόν καί ἐν Χωρήβ κρίματα ἐκδικήσεως (Σειράχ 48,7), τοὐτέστιν αὐτός ὁ ὁποῖος ἐδέχθη τρομεράς ἀποκαλύψεις, δηλαδή ἐλεγμούς ἐν τῷ Σινᾷ καί καταδικαστικάς ἀποφάσεις τοῦ Θεοῦ ἐν τῷ Χωρήβ, (Γ’ Βασιλ. 19,8-18). Ἐδῶ βλέπομεν ὅτι ὁ Θεός φανερώνεται εἰς τόν Ἠλίαν εἰς τόν ἴδιον ἀκριβῶς τόπον, ὅπου ὁ Μωϋσῆς εἶδε τά «ὀπίσω» τοῦ Θεοῦ, (Ἐξόδ. 33,23).
Ἀξιοσημείωτον ὅτι ὁ Ἠλίας κηρύττει τόν ἀληθινόν Θεόν καί εἰς τούς ἐθνικούς, δηλαδή τούς εἰδωλολάτρας. Τοῦτο ἀποδεικνύει ὅτι ὁ σκοπός τῆς ἐν τῷ κόσμῳ ἀποκαλυφθείσης ὑπό τοῦ Θεοῦ ἱερᾶς ἱστορίας, ἀφορᾷ οὐχί μόνον εἰς ἕνα λαόν ἤ μίαν ὁμάδα ἀνθρώπων, ἀλλά εἰς τήν σωτηρίαν ὁλοκλήρου τοῦ ἀνθρωπίνου γένους. Κατά τήν μαρτυρίαν τοῦ συγγραφέως τοῦ «Βιβλίου τῶν Βασιλειῶν» ὁ μυστηριωδῶς ἀνυψωθείς ἀπό τόν «συσσεισμόν», τοὐτέστιν τόν ἀνεμοστρόβιλον δι’ ἅρματος πυρός Ἠλίας, ἔδωσεν εἰς τόν μαθητήν αὐτοῦ Ἐλισσαῖον τό προφητικόν αὐτοῦ πνεῦμα, ἵνα συνεχίσῃ τό πανανθρώπινον σωτηριῶδες ἔργον τοῦ Θεοῦ (Δ΄ Βασιλ. 2,1-18).
Ὁ προφητικός λόγος τοῦ Μαλαχίου: «ἰδού ἐγώ ἀποστελῶ ὑμῖν Ἠλίαν τόν Θεσβίτην πρίν ἤ ἐλθεῖν τήν ἡμέραν Κυρίου τήν μεγάλην καί ἐπιφανῆ», (Μαλ. 4,4) ἐπιβεβαιοῖ τρανώτατα τήν ἄρρητον συνοχήν τῆς Παλαιᾶς τε καί Καινῆς Διαθήκης ἤ μᾶλλον τήν ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ ἑνότητα τῶν Προφητῶν καί τῶν Ἀποστόλων. Λέγομεν δέ τοῦτο, διότι ἡ ἰδιαιτέρα ἀποστολή τοῦ Προφήτου Ἠλιοῦ εἶναι νά «ἀποκαταστήσῃ ἐν ταῖς ἐσχάταις ἡμέραις- καρδίαν πατρός πρός υἱόν καί καρδίαν ἀνθρώπου πρός τόν πλησίον αὐτοῦ, μή ἐλθών πατάξω τήν γῆν ἄρδην» (Μαλαχ. 4,5), λέγει Κύριος διά στόματος τοῦ Προφήτου Μαλαχίου.
Ἑρμηνεύων τόν προφητικόν τοῦτον λόγον, ὁ Ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας λέγει: «Ἐπειδή δέ ἐν πλείσταις ἐσμέν ἁμαρτίαις, προβαδίζει χρησίμως ὁ θεσπέσιος Προφήτης (Ἠλίας), εἰς ὁμοψυχίαν ἄγων τούς ἐπί γῆς, ἵνα σύμπαντες εἰς ἑνότητα τήν διά πίστεως ἐνηνεγμένοις… καί οὕτω τε σωθεῖεν καταφοιτήσαντος τοῦ Κριτοῦ». [Καί ἁπλούστερον, ἐπειδή ὑπάρχομεν ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις, προπορεύεται πρός ὄφελος ἡμῶν ὁ θεσπέσιος Προφήτης Ἠλίας, ὁδηγῶν εἰς ὁμοψυχίαν / ὁμοφωνίαν τούς ἐπί γῆς ἀνθρώπους, οὕτως ὥστε σύμπαντες νά ἔλθουν ἐπί τό αὐτό, εἰς τήν διά τῆς πίστεως ἑνότητα… καί κατ’ αὐτόν τόν τρόπον εἶναι δυνατόν νά σωθῶμεν κατά τήν ἔλευσιν (τήν Δευτέραν Παρουσίαν τοῦ Κριτοῦ).
Εἰς τό ἐρώτημα τῶν μαθητῶν: «Πῶς οἱ Γραμματεῖς λέγουσι ὅτι Ἠλίαν δεῖ ἐλθεῖν πρῶτον; Ὁ Ἰησοῦς ἀποκριθείς εἶπεν αὐτοῖς· Ἠλίας μέν ἔρχεται πρῶτον ἀποκαταστήσει πάντα», (Ματθ. 17,10). Διά τῆς ἀπαντήσεως ταύτης ὁ Χριστός βεβαιοῖ τήν ἀλήθειαν τῆς προφητείας τοῦ Μαλαχίου, ἀναφέρων αὐτολεξεί τήν ρῆσιν τῶν Γραμματέων.
Ὁ ἔνδοξος Ἠλίας διεκρίνετο καί διά τήν δύναμιν τῆς προσευχῆς αὐτοῦ, διό καί ὁ ἀπόστολος Ἰάκωβος ὁ Ἀδελφόθεος ἐπικαλεῖται τόν προφήτην Ἠλίαν ὡς παράδειγμα τῆς δυνάμεως τῆς προσευχῆς λέγων: «…πολὺ ἰσχύει δέησις δικαίου ἐνεργουμένη. ᾿Ηλίας ἄνθρωπος ἦν ὁμοιοπαθὴς ἡμῖν, καὶ προσευχῇ προσηύξατο τοῦ μὴ βρέξαι, καὶ οὐκ ἔβρεξεν ἐπὶ τῆς γῆς ἐνιαυτοὺς τρεῖς καὶ μῆνας ἕξ· καὶ πάλιν προσηύξατο, καὶ ὁ οὐρανὸς ὑετὸν ἔδωκε καὶ ἡ γῆ ἐβλάστησε τὸν καρπὸν αὐτῆς», (Ἰακ. 5, 16-17).
Ἡ δύναμις τῆς προσευχῆς εἶναι ἐκείνη, ἡ ὁποία ἐχάρισεν εἰς τόν προφήτην Ἠλίαν τήν θεοπτίαν, ὅταν οὗτος εὑρισκόμενος εἰς τό σπήλαιον ἤκουσε ρῆμα Κυρίου καί «καὶ εἶπεν· ἐξελεύσῃ αὔριον καὶ στήσῃ ἐνώπιον Κυρίου ἐν τῷ ὄρει· ἰδοὺ παρελεύσεται Κύριος, καὶ ἰδοὺ πνεῦμα μέγα κραταιὸν διαλῦον ὄρη καὶ συντρίβον πέτρας ἐνώπιον Κυρίου, οὐκ ἐν τῷ πνεύματι Κύριος· καὶ μετὰ τὸ πνεῦμα συσσεισμός, οὐκ ἐν τῷ συσσεισμῷ Κύριος· καὶ μετὰ τὸν συσσειμὸν πῦρ, οὐκ ἐν τῷ πυρὶ Κύριος· καὶ μετὰ τὸ πῦρ φωνὴ αὔρας λεπτῆς, κἀκεῖ Κύριος», (Γ’ Βασιλ. 19,11-12).
Μέ ἄλλα λόγια ὁ Θεός ἐνεφανίσθη εἰς τόν ἄνθρωπον αὐτοῦ τόν δίκαιον Ἠλίαν, ὡς φωνή, τοὐτέστιν ὡς ἦχος λεπτῆς αὔρας, εἰς τήν ὁποίαν αὔραν προτυποῦται ἡ ἄπειρος τοῦ Θεοῦ φιλανθρωπία, δηλαδή τό μυστήριον τῆς ἐνσαρκώσεως καί ἐνανθρωπήσεως τοῦ Θεοῦ Λόγου καί Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ.
Τῆς ἐμπειρίας τῆς Θεοπτίας τοῦ δικαίου ἡμῶν Προφήτου Ἠλιοῦ, δυνάμεθα νά γίνωμεν κοινωνοί καί ἡμεῖς, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, διά τῆς δυνάμεως καί ἐνεργείας τῆς προσευχῆς, ὡς λέγει Κύριος· «καί πάντα ὅσα ἄν αἰτήσητε ἐν τῇ προσευχῇ καί τῇ δεήσει πιστεύοντες λήψεσθε», (Ματθ. 21,22) «μηδὲν μεριμνᾶτε, ἀλλ’ ἐν παντὶ τῇ προσευχῇ καὶ τῇ δεήσει μετὰ εὐχαριστίας τὰ αἰτήματα ὑμῶν γνωριζέσθω πρὸς τὸν Θεόν», (Φιλιπ. 4,6), παραγγέλλει ὁ θεῖος Παῦλος. Μετά δέ τοῦ ὑμνῳδοῦ εἴπωμεν: «Ἰδεῖν ἐν λεπτοτάτῃ αὔρᾳ Θεόν, ὡς ἰδεῖν δυνατὸν κατηξίωσαι, ἀσκητικαῖς, πρότερον τὸ σῶμα διαγωγαῖς, καταλεπτύνας Ἔνδοξε· ὅθεν δυσωπῶ σε σαῖς προσευχαῖς, (σύν ταῖς πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου) τὸ πάχος τοῦ νοός μου λεπτύνας, μετανοίας μαρμαρυγαῖς θείαις καταύγασον». Ἀμήν! ἔτη πολλά καί εἰρηνικά».
Τήν θείαν Λειτουργίαν ἠκολούθησε δεξίωσις καί τράπεζα ὑπό τοῦ φιλοξένου, ρέκτου καί δραστηρίου Ἐπιστάτου τῆς Μονῆς μοναχοῦ Ἀχιλλείου.
