Κυριακή για την Κυριακή Β’ Λουκά
(Λκ. στ΄ 31-36)
Διανύουμε, αγαπητοί αδελφοί, από την προηγούμενη Κυριακή την περίοδο αυτή που στην λειτουργική γλώσσα της Εκκλησίας μας ονομάζεται περίοδος του Λουκά. Δηλαδή, μετά από την εορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού μέχρι τις παραμονές του Τριωδίου οι ευαγγελικές περικοπές που διαβάζονται καθημερινά εκτός τις μέρες μεγάλων εορτών είναι από το Ευαγγέλιο του Λουκά.
Έτσι, αφού την περασμένη Κυριακή κληθήκαμε όλοι μας μαζί με του πρώτους μαθητές του Κυρίου μας να τον ακολουθήσουμε, έρχεται η σημερνή ευαγγελική περικοπή που ακούσαμε για να χαράξει και δείξει τον δρόμο που καλούμαστε να πορευθούμε.
Πραγματικά από τις δυσκολότερες αλλά και ουσιαστικότερες περικοπές. Πολύ εύστοχα ονομάστηκε ως ο Χρυσός Κανόνας και αποτελεί τον πυρήνα της χριστιανικής ηθικής.
Ο δρόμος που χαράσσεται συνοψίζεται σε δύο ρήματα. Μάλιστα και τα δύο ξεκινούν με τις ίδιες ακριβώς συλλαβές: Αγαπάτε και Αγαθαποιείτε! Δύο λέξεις κλειδιά, δικλείδες ασφαλείας για την πνευματική μας ζωή. Αγάπη και Αγαθωσύνη. Και θα πει κανείς: ωραία λοιπόν! να αγαπάμε, να κάνουμε και το καλό και τα πετύχαμε όλα.
Είναι όμως τόσο απλή και επιδερμική η ερμηνεία αλλά και η βίωση αυτών των λέξεων; Εύκολα λέμε το σ’ αγαπώ αλλά για να γίνει αληθινό πρέπει να επιχειρήσουμε μια υπέρβαση. Να ξεπεράσουμε την φίλαυτη, την εύκολη, την φυσική και δυστυχώς τις περισσότερες φορές συναλλαγματική αγάπη. Θα σου δώσω για να μου δώσεις, θα σου κάνω για να μου κάνεις…
Μα αγαπώ και κάνω το καλό μόνο εκεί που μας αγαπούν και υπάρχει ανταπόδοση; Και ρωτά σήμερα ο Χριστός: «ποία ὑμῖν χάρις ἐστί;». Ποιο δηλαδή το όφελος, το κέρδος, η εύνοια που θα λάβεις; Αυτό το κάνουν και οι άθεοι και οι ασεβείς διότι κίνητρο τους είναι ο εγωπαθής υπολογισμός. Η συμπεριφορά τους είναι απλή αντανάκλαση των αισθημάτων που έχουν οι άλλοι γι’ αυτούς. Όμως έτσι τελικά χτίζουμε ένα τείχος, μία φυλακή στην οποία εγκλωβιζόμαστε, μέσα στην μιζέρια, την στεναχώρια και την δυστυχία.
Γιατί φτάσαμε έως εδώ; Γιατί δεν καταλάβαμε ότι αγαπώ και πράττω το αγαθό δεν είναι θεωρία ή ιδεολογία αλλά είναι τρόπος ζωής. Είναι μια αγκαλιά σε όλους ανεξαιρέτως. Η αγάπη μπορεί να μην είναι πάντα συμφωνία, πάντα όμως είναι θυσία. Η αγάπη δεν είναι πάντα φιλία, πάντα όμως είναι προσφορά και συγγνώμη. Η αγάπη είναι η θεϊκή πνοή μέσα μας.
Αν το κατανοήσουμε αυτό, τότε έρχεται και το αποτέλεσμα που στο ευαγγελικό κείμενο αποδίδεται τρεις φορές με την λέξη Χάρις. Ποια είναι αυτή; «Καὶ ἔσεσθε υἱοὶ ὑψίστου». Θα είστε δηλαδή τα γνήσια παιδιά του Θεού.
Όλοι οι άνθρωποι είναι πλάσματα του Θεού. Υιοί, παιδιά όμως Υψίστου γίνονται όσοι αγαπούν και αγαθοποιούν, χωρίς να ανησυχούν για αποτελέσματα, αγαπούν και αυτούς ακόμα που τους αντιπαθούν και τους κατατρέχουν, τους εχθρούς τους· ευεργετούν και εκείνους που ποτέ δεν θα τους ανταποδώσουν, σκορπώντας απλόχερα σε όλους χωρίς διακρίσεις χρώματος, φυλής, καταγωγής. Σε ένα τέτοιο θείο μεγαλείο είναι ανάγκη να ατενίζουμε και να βαδίζουμε αν θέλουμε να είμαστε πραγματικά «υιοί Υψίστου».
Προτού όμως κλείσουμε ας προσέξουμε μία λεπτομέρεια. Δεν είπε ο Κύριος αν νηστεύετε θα είστε όμοιοι με τον Ουράνιο Πατέρα σας. Ούτε είπε αν είστε εγκρατείς, ή αν προσεύχεσθε θα είστε όμοιοι με τον ουράνιο Πατέρα σας. Αλλά τι λέγει: Γίνεσθε, να είστε δηλαδή, σπλαχνικοί προς όλους όπως σπλαχνικός είναι ο Ουράνιος Πατέρας σας.
Και ίσως σκανδαλισθεί κάποιος και πει: Δηλαδή η αγάπη και η αγαθοσύνη ακυρώνουν όλες τις άλλες αρετές και τον αγώνα της πνευματικής μας ζωής; Δεν χρειάζεται η νηστεία, η προσευχή, η εγκράτεια, η μελέτη;
Την απάντηση θα μας την δώσει ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης. Όλοι μας η ζωή (λέγει) είναι ένα οικοδόμημα, το οποίο για να χτιστεί απαιτεί πολλή προσευχή, νηστεία, δάκρυα, εγκράτεια, μελέτη Αγίας Γραφής. Αν όμως στο οικοδόμημα σου δεν προσθέσεις την οροφή, την στέγη, τότε όλα τα άλλα είναι καταδικασμένα να καταστραφούν και να χαθούν ολοσχερώς. Δίχως αγάπη και αγαθοσύνη όλες οι άλλες αρετές είναι άχρηστες. Αλλά!! Και η στέγη της οικίας δεν μπορεί να σταθεί από μόνη της αν από κάτω λείπουν όλα τα στοιχεία εκείνα που την συγκρατούν. Επομένως και η αληθινή και ορθή αγάπη δεν μπορεί να σταθεί αν από κάτω δεν υπάρχουν οι υπόλοιπες αρετές.
Επομένως δίχως αγάπη και αγαθοσύνη γινόμαστε σαν τον φαρισαίο της παραβολής και σαν το πρεσβύτερο αδελφό του ασώτου Υιού. Γινόμαστε δένδρα άκαρπα που δυστυχώς φέρουν μόνο φύλλα δίχως καρπούς.
Αδελφοί! Πράγματι, όπως ειπώθηκε και στη αρχή, ζόρικη η σημερινή ευαγγελική περικοπή. Καλούμαστε όμως όλοι να αγωνισθούμε κι ας έχουμε τις πτώσεις μας και τις ατέλειες μας. Μηδέν απελπίζοντες όπως είπε σήμερα ο Χριστός… Αυτός θα έρθει να συμπληρώσει τα ελλείποντα και τα ασθενή. Αρκεί να θέτουμε πάντα το ερώτημα στον εαυτό μας: Εσύ! Τίνος Παιδί είσαι;
Άμα ο άνθρωπος δεν αγαπάει τον Χριστό δεν θα αγαπήσει ποτέ τον κόπο να βγει από την φίλαυτη αγάπη και να αποκτήσει την ανιδιοτελή. Δεν θα το καταλαβαίνει. Δεν θα το πιστεύει καν.
Είναι αυτή η δαιμονική παροιμία: «Με το Σταυρό στο χέρι πας;»
Ε, ναι!! με τον Σταυρό στο χέρι πάει ο Χριστιανός.
Μόνο έτσι θα βγούμε στην απλωσιά μιας αγάπης που θα κάνει την καρδιά μας ευρύχωρη και γεμάτη χαρά και ευτυχία…
Γιατί; Γιατί θα είμαστε Υιοί Υψίστου
Αμήν.
