Τήν Κυριακήν, 13ην/26ην Ὀκτωβρίου 2025, ἑωρτάσθη ὑπό τοῦ Πατριαρχείου ἡ μνήμη τῆς ἐπανακομιδῆς τοῦ λειψάνου τοῦ ὁσίου Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου. Τό τίμιον λείψανον τοῦ ἁγίου Σάββα μετηνέχθη ἀπό τήν Βενετίαν, ὅπου εἶχον μεταφέρει αὐτό οἱ Σταυροφόροι τόν 11ον αἰῶνα εἰς τήν Ἱεράν αὐτοῦ Μονήν, τήν 13ην/ 26ην Ὀκτωβρίου 1965.
Τοῦτο συνέβη μετά τήν ἐπίσκεψιν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Ἀθηναγόρου καί τοῦ Πάπα Παύλου τοῦ ΣΤ’ εἰς τήν Ἁγίαν Γῆν, ἐπί ἀοιδίμου Πατριάρχου Ἱεροσολύμων Βενεδίκτου, μετά τήν ἄρσιν τῶν ἀναθεμάτων καί τήν ἔναρξιν τοῦ Θεολογικοῦ διαλόγου. Διά τήν μετακομιδήν τοῦ λειψάνου μετέβησαν εἰς Βενετίαν ὁ μακαριστός Μητροπολίτης Καισαρείας Βασίλειος, ὁ μακαριστός Μητροπολίτης Πέτρας Γερμανός, ὁ Ἀρχιμανδρίτης Θεοδόσιος, ὁ Πνευματικός τῆς Μονῆς τοῦ Ἁγίου Σάββα Ἀρχιμανδρίτης Σεραφείμ καί ὁ τότε διάκονος καί νῦν Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναζαρέτ κ. Κυριακός.
Τό τίμιον λείψανον ἀφίχθη εἰς τήν Πύλην τοῦ Δαυΐδ ἐπί ἐπικρατείας τῆς Ἰορδανίας καί εἰσήχθη εἰς τό Καθολικόν τοῦ Πανιέρου Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως διά προσκύνησιν ἐπί μίαν ἑβδομάδα καί τέλος μετηνέχθη εἰς τήν Ἱεράν Μονήν τοῦ Ἁγίου Σάββα, τήν ὁποίαν ὁ Ἅγιος Σάββας ἵδρυσεν, ἵνα διαμένῃ εἰς αὐτήν ὡς θησαυρός ἀνέκλειπτος καί ὡς παραμυθία καί πηγή ἰάσεως τῶν Ἁγιοσαββιτῶν Πατέρων καί τῶν προσκυνητῶν.
Πρός τιμήν καί μνήμην τοῦ ἱστορικοῦ γεγονότος τούτου τῆς μετακομιδῆς τοῦ λειψάνου μετέβη εἰς τήν Ἱεράν Λαύραν τοῦ Ἁγίου Σάββα ὡς Ἀρχιερεύς ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πτολεμαΐδος – Ἄκκρης κ. Μακάριος διά τόν Ἑσπερινόν. Ἀκολούθως ἔλαβε χώραν ὁλονύκτιος ἀγρυπνία, προεξάρχοντος τῆς Α.Θ.Μ. τοῦ Πατρός ἡμῶν καί Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου καί συλλειτουργούντων Αὐτῷ τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου, τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πτολεμαΐδος – Ἄκκρης κ. Μακαρίου καί τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἑλενουπόλεως κ. Ἰωακείμ, τοῦ Πνευματικοῦ τῆς Μονῆς Ἀρχιμανδρίτου π. Εὐδοκίμου, τοῦ Γέροντος Καμαράση Ἀρχιμανδρίτου π. Νεκταρίου, Ἱερέων Ἑλληνοφώνων, Ρωσωφώνων καί Ἀραβοφώνων, ψαλλόντων ἑλληνιστί τῶν Ἁγιοσαββιτῶν Πατέρων δεξιά καί ἀραβιστί τῶν Ἀραβοφώνων χορῳδιῶν τοῦ ἡμετέρου Πατριαρχείου ἀριστερά, τῇ παρουσίᾳ εὐλαβῶν πιστῶν ἐκ Βηθλεέμ, Μπετσαχούρ καί Μπετζάλλας.
Πρός αὐτούς ἐκήρυξε τόν θεῖον λόγον ὁ Μακαριώτατος ὡς ἕπεται:
«Μεγάλα καί θαυμαστά τά ἔργα σου, Κύριε ὁ Θεός ὁ Παντοκράτωρ, δίκαιαι καί ἀληθιναί αἱ ὁδοί σου· ὁ βασιλεύς τῶν ἐθνῶν». (Ἀποκ. 15,3).
Ἡ Χάρις τοῦ ὁσίου Πατρός ἡμῶν Σάββα τοῦ ἡγιασμένου συνήγαγε πάντας ἡμᾶς ἐν τῇ ὥρᾳ ταύτῃ ἐν τῇ ἐπωνύμῳ αὐτοῦ Λαύρᾳ, τῷ ἐρημικῷ δηλονότι τόπῳ τῆς μοναστικῆς αὐτοῦ ἀσκήσεως, ἵνα ἑορτάσωμεν τήν ἑξηκοστήν ἐπέτειον τῆς ἐπανακομιδῆς τοῦ ἱεροῦ λειψάνου αὐτοῦ ἐξ Ἑνετίας, ἔνθα τοῦτο ἐφυλάσσετο ἐπί σειράν ὅλην αἰώνων εἰς τόν ναόν τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου.
Ὄντως μεγάλα καί θαυμαστά τά ἔργα τοῦ Κυρίου Θεοῦ ἡμῶν. Καί τοῦτο, διότι ἡ επανακομιδή τοῦ ὁλοσώμου σκηνώματος τοῦ Ὁσίου Πατρός ἡμῶν Σάββα καί ἡ τοποθέτησις αὐτοῦ ἐν τῷ ἱερῷ τούτῳ τόπῳ, ὅπου εἶχε διαλάμψει ὁ ὅσιος πρό μιᾶς καί ἡμισείας περίπου χιλιετίας, ἀποτελεῖ γεγονός ἱστορικόν ἀφ’ ἑνός καί τρανῆς ἀποδείξεως, ὅτι θαυμαστός ὁ Θεός ἐν τοῖς ἁγίοις αὐτοῦ», (Ψαλμ. 67,36). Ἀξιοθαύμαστος εἶναι ὁ Θεός μέ τήν προστασίαν Του εἰς τούς ἁγίους καί ὁσίους Αὐτοῦ.
Οἱ ἅγιοι τοῦ Κυρίου, κατά τόν θεῖον Παύλον, εἶναι ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι ἐκλήθησαν κλήσει ἁγίᾳ (Πρβλ. Β’ Τιμ. 9 ) εἰς τό μεταλαβεῖν τῆς ἁγιότητος αὐτοῦ (Ἑβρ 12,10) τοὐτέστιν τῆς καθαρότητος Αὐτοῦ, λέγει ὁ Ἱερός Χρυσόστομος: «Ἁγίους ἡμᾶς ἀποφῆναι βούλεται καί τῆς οἰκείας ἁγιότητος κοινωνούς».
Τό παράγγελμα τοῦτο ἤκουσεν καί ἠκολούθησεν ὁ ὅσιος Σάββας, ἐγκαταλείψας τήν χώραν τῶν Καππαδοκῶν καί τήν ἰδίαν αὐτοῦ κώμην τῆς Μουταλάσκης, μέτοικος καί παρεπίδημος γενόμενος τῶν ἁγίων Τόπων, ἔνθα ἐσταυρώθη, ἐτάφη καί τριήμερος ἀνέστη ὁ Θεός καί Σωτήρ ἡμῶν Κύριος Ἰησοῦς Χριστός. Τόσον διακαής ἦτο ὁ πόθος πρός τήν εὐσέβειαν, τοὐτέστιν πρός τόν κατά Χριστόν βίον, ὥστε ἐλθών εἰς τούς ἁγίους Τόπους καί τήν ἁγίαν πόλιν Ἱερουσαλήμ πάντοτε καί ἀδιαλείπτως ἔσχε κατά νοῦν τήν εὐαγγελικήν ἀπόφασιν τοῦ Κυρίου λέγοντος: «εἶπε δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς πρὸς αὐτόν· οὐδεὶς ἐπιβαλὼν τὴν χεῖρα αὐτοῦ ἐπ’ ἄροτρον καὶ βλέπων εἰς τὰ ὀπίσω εὔθετός ἐστιν εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ.» (Λουκ. 9,62).
Ἀξιοσημείωτος ἐν προκειμένῳ ἡ ἑρμηνεία τοῦ ἁγίου Κυρίλλου Ἀλεξανδρείας λέγοντος: «ὥσπερ γάρ ὁ ἀροτριῶν, ὅταν ὀκνήσῃ πρός τό λεῖπον, οὐκ ὄψεται τούς καρπούς πληθύνοντας, οὕτω καί ὁ ἑλόμενος ἀκολουθεῖν τῷ Χριστῷ οὐκ ἀποτασσόμενος δε τοῖς κοσμικοῖς πράγματσι καί τοῖς κατά σάρκα οἰκείοις μάλιστα τοῖς μή τόν σκοπόν ἀποδεχομένοις αὐτοῦ, οὐδαμῶς οὕτως κατορθώσει τήν ἀγαθήν εὐτολμίαν».
Ὁ Μακάριος Σάββας, οὔτε μόνο, κατώρθωσε τήν «ἀγαθήν εὐτολμίαν» (τήν μεγάλην τόλμην) ἀλλά καί εὔθετος ἐγένετο τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν, ἀναδειχθείς πολίτης αὐτῆς. Τήν ἀλήθειαν ταύτην, ὅτι ὁ θεοφόρος Σάββας ἀνεδείχθη πολίτης τῆς ἐπουρανίου μητροπόλεως μαρτυρεῖ καί διαλαλεῖ τρανώτατα τό πρό τῶν ὀφθαλμῶν ἡμῶν κείμενον ἄφθαρτον καί εὐωδιάζον ἱερόν λείψανον αὐτοῦ.
Ἡ εὐλογία δέ, αὕτη ἤ καλλίτερον εἰπεῖν ἡ χάρις «ἐδόθη ἡμῖν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ πρό χρόνων αἰωνίων, ἐφανερώθη δέ νῦν διά τῆς ἐπιφανείας τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ, καταργήσαντος μέν τόν θάνατον, φωτίσαντος δέ ζωήν καί ἀφθαρσίαν διά τοῦ Εὐαγγελίου» (πρβλ. Β΄ Τιμ.1,10) λέγει ὁ μέγας Παῦλος. Διό καί τό λείψανον τοῦ ἡγιασμένου πατρός ἡμῶν Σάββα ἀποτελεῖ τό ἱερόν καί ἄφθαρτον κήρυγμα τῆς αἰωνίου σωτηρίας, ὄχι μόνον διά τούς φωτισθέντας τῷ φωτί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἀλλά καί διά πάντα ἄνθρωπον καί δή διά τούς ἐν σκότει καί σκιᾷ καθημένους (Πρβλ. Λουκ. 17,9) «Ἐγώ φῶς εἰς τόν κόσμον ἐλήλυθα, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ ἐν τῇ σκοτία μή μείνῃ» (Ἰωάν. 12, 46) λέγει Κύριος.
Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί, εὐχαριστήσωμεν τῷ Θεῷ καί Σωτῆρι ἡμῶν Χριστῷ, ὅτι ἐχαρίσατο ἡμῖν τό φῶς Αὐτοῦ ἐν τῷ ὁμοιοπαθεῖ συνανθρώπῳ ἡμῖν Σάββᾳ τῷ ἡγιασμένῳ, τῷ ἐν μέσῳ τῆς ἁγίας ἡμῶν τῶν Ἱεροσολύμων Ἐκκλησίας ἱσταμένῳ λάμποντι τό φῶς αὐτοῦ ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων καί μάλιστα εἰς καιρόν, ὅπου τόν τόπον τῆς ἀληθοῦς γνώσεως ἔχει καταλάβει ἡ ψευδώνυμος γνῶσις, ἡ γνωστή ὡς «τεχνητή γνῶσις».
Ἡ τεχνητή δέ αὕτη γνῶσις δέν ὁδηγεῖ εἰς τήν ἀλήθειαν, ἀλλά μᾶλλον εἰς τό ψεῦδος καί τήν πλάνην. Καί τοῦτο διότι ἀντίκειται τῇ ὑγιαινούσῃ διδασκαλίᾳ τῆς ἁγίας Ἐκκλησίας, ὡς προφητικῶς διδάσκει ὁ θεηγόρος Παῦλος, λέγων εἰς τόν μαθητήν αὐτοῦ Τιμόθεον: «Τό δέ πνεῦμα ρητῶς λέγει ὅτι ἐν ὑστέροις καιροῖς ἀποστήσονταί τινες τῆς πίστεως, προσέχοντες πνεύμασι πλάνοις καί διδασκαλίαις δαιμονίων», (Α΄ Τιμ. 4,1).
Τό ἱερόν σκήνωμα, τοὐτέστιν τό ἄφθαρτον καί εὐωδιάζον καί θαυματουργόν λείψανον τοῦ θεοφόρου καί ἡγιασμένου Πατρός ἡμῶν Σάββα εἶναι ἡ ὁρατή καί ἁπτή ἔμπρακτος μαρτυρία τῆς ὑγιαινούσης Ὀρθοδόξου ἡμῶν πίστεως, τῆς πίστεως δηλονότι τοῦ ἁγίου Σάββα.
Διό παρακαλέσωμεν Σάββαν τόν ἡγιασμένον, τόν οὐράνιον πολίτην γενόμενον, ἵνα ταῖς μεσιτείαις αὐτοῦ σύν ταῖς πρεσβείαις τῆς ὑπερευλογημένης Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας, Χριστῷ τῷ Θεῷ τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι ἡμῖν τοῖς ἑορτάζουσι τήν ἁγίαν ἀνακομιδήν τῶν λειψάνων αὐτοῦ καί εἰρήνην ἐν τῇ δοκιμαζομένῃ ἡμῶν περιοχῇ καί τῷ κόσμῳ ἅπαντι.
Ἀμήν ἔτη πολλά εὐλογημένα καί εἰρηνικά».
Ἅμα τῇ Ἀπολύσει ἠκολούθησε λιτανεία τρίς πέριξ τοῦ τάφου τοῦ Ἁγίου Σάββα καί ἀκολούθως μοναστηριακή τράπεζα.
Εὐλογῶν τούς Πατέρας ὁ Μακαριώτατος καί δεχόμενος τάς εὐχαριστίας αὐτῶν διά τήν ἐπίσκεψιν διῆλθε κατά τό ἔθος ἐπιστρέφων διά τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Ἀββᾶ Θεοδοσίου τοῦ Κοινοβιάρχου, ἔνθα ὑπεδέχθη Αὐτόν ὁ Ἡγούμενος μοναχός Εὐφραίμ.
