Αδελφοί μου!
Δύο γεγονότα, δύο θαύματα του Κυρίου μας, περιγράφει η σημερινή Ευαγγελική περικοπή: το πρώτο είναι η ανάσταση της θυγατέρας του Ιαείρου και το δεύτερο η θεραπεία της αιμορροούσης. Θα παρατηρήσουμε ότι ο Χριστός πραγματοποιεί τα θαύματα όχι για εντυπωσιασμό, ούτε για να κερδίσει τον κοσμικό θαυμασμό του λαού, αλλά για να φανερώσει την αγάπη και το έλεός Του· για να καταδείξει ότι Αυτός είναι ο Υιός του Θεού του ζώντος, που έχει εξουσία πάνω στη φύση, στην ασθένεια και ακόμη και στον θάνατο.
Το κεντρικό θέμα και των δύο θαυμάτων είναι η πίστη. Ωστόσο, υπάρχουν και πολλά άλλα σημεία που μπορούν να κεντρίσουν το πνευματικό μας ενδιαφέρον, ώστε να ωφεληθούμε από τα γεγονότα.
Είναι πολύ δύσκολο για ένα υψηλά ιστάμενο πρόσωπο της τότε εκκλησιαστικής κοινωνίας, όπως ο Αρχισυνάγωγος της περικοπής, να ταπεινώνεται, να πέφτει στα πόδια του Χριστού, να παρακαλεί και να φανερώνει την αδυναμία του μπροστά σε ένα αμφιλεγόμενο «Πρόσωπο» της εποχής και της θρησκείας του, ζητώντας Του να θεραπεύσει την ετοιμοθάνατη δωδεκαετή κόρη του και μάλιστα να Τον προσκαλέσει στο σπίτι του. Για την εποχή του, αυτό ήταν σκάνδαλο· η εβραϊκή κοινότητα δεν μπορούσε να φανταστεί τη μεγάλη πίστη του, ούτε ότι θα αναγνώριζε τον Μεσσία και Λυτρωτή του Ισραήλ με την πράξη αυτή. Ο Αρχισυνάγωγος δεν ήταν τυχαίο πρόσωπο· ήταν ο προϊστάμενος της εβραϊκής συναγωγής.
Ήταν ο δάσκαλος που μιλούσε για τη δημόσια λατρεία και συντόνιζε ποιοι θα διάβαζαν και ποιοι θα κήρυτταν στη συναγωγή. Απολάμβανε την απόλυτη εμπιστοσύνη του λαού. Παρότι ήταν άνθρωπος της μελέτης και της διδασκαλίας, μπροστά στον φόβο του θανάτου αντιμετώπισε αδυναμία και τρόμο. Δεν λιποψύχησε, όμως· πήρε δύναμη και μίλησε κατά πρόσωπο στον μοναδικό Ιατρό. «Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἀκούσας ἀπεκρίθη αὐτῷ λέγων· μὴ φοβοῦ, μόνον πίστευε, καὶ σωθήσεται». Όπως μας λέει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ο Χριστὸς αντιστρέφει τη λογική: «μὴ φοβοῦ, μόνον πίστευε». Εδώ μας διδάσκει ότι η πίστη ανοίγει δρόμο εκεί όπου η λογική βλέπει τέλος.
Ο δε Άγιος Γρηγόριος Νύσσης λέει ότι ο φόβος φανερώνει την ασθένεια της ψυχής, που δεν έχει ακόμη εμπειρία της αναστάσιμης δυνάμεως. Η φράση «μὴ φοβοῦ» είναι παράκληση προς τον άνθρωπο να ξεπεράσει την ανθρώπινη λογική και να αφεθεί με εμπιστοσύνη στον Θεό. Ο φόβος είναι καρπός της πτώσεως· γεννιέται από την αίσθηση αδυναμίας και απόστασης από τον Θεό. Οι Πατέρες κατανοούν τον φόβο ως πάθος, που θεραπεύεται μόνο με την πίστη. Γι’ αυτό ο Χριστός καλεί τον Ιάειρο, όπως μας αναφέρει πάλι ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, λέγοντας: «Οὐκ ἔφη μόνον· πίστευσον εἰς τὴν δύναμίν μου, καὶ ἡ θυγάτηρ σου ζήσεται».
Μπορούμε να το φανταστούμε όλο αυτό σαν εικόνα; Την αγωνία και την αναμονή του πατέρα που περιμένει το θαύμα από τον Χριστό; Μπορούμε να αναλογιστούμε τον ανθρώπινο πόνο; Και μέσα σε όλα αυτά να προσθέσουμε και την άσχημη συμπεριφορά των παρακειμένων, οι οποίοι του λένε: «Ό,τι κι αν κάνεις, δεν έχει αποτέλεσμα· είναι μάταιος κόπος· το παιδί σου πέθανε· μην ενοχλείς τον Διδάσκαλο». Τι δύναμη και τι πίστη χρειάζεται για να ξεπεράσεις όλα αυτά τα εμπόδια;
Ο Χριστός, όμως, που γνωρίζει την καρδιά του καθενός και μπορεί να μεταμορφώσει τα πάντα, λύνει το πρόβλημα. Εισέρχεται στο σπίτι του Ιαείρου μαζί με τους τρεις μαθητές Του, τον Πέτρο, τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη, όπως ανέβηκε και φανέρωσε τη δόξα Του στο Θαβώρ. Ζητά να σταματήσει ο θρήνος, επιθυμεί ησυχία και αναφωνεί: «ή παῖς, ἐγείρου». Έτσι κατατροπώνει την άπιστη και ορθολογιστική σκέψη των παρισταμένων, οι οποίοι χλεύαζαν ότι το κορίτσι πέθανε. Και τους απαντά, όπως απάντησε και στον Λάζαρο: «οὐκ ἀπέθανεν, ἀλλὰ καθεύδει» – δεν πέθανε, αλλά κοιμάται. Γι’ αυτό και μέχρι σήμερα, οι τόποι όπου ενταφιάζουμε τους κεκοιμημένους δεν ονομάζονται μνήματα, αλλά κοιμητήρια.
Γιατί όμως, μετά την Ανάσταση της κόρης του Ιαείρου, ο Χριστός τους είπε να της δώσουν φαγητό να φάει; Το έκανε για να φανερώσει ότι το κορίτσι δεν ήταν φάντασμα. Ο Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας σημειώνει ότι, όταν ο Χριστός είναι παρών, ο θάνατος δεν είναι αληθινός θάνατος αλλά ύπνος, γιατί Εκείνος έχει μόνο τη δύναμη να εγείρει. Άλλοι Πατέρες το βλέπουν ως ανατροπή της τραγωδίας του θανάτου: στον Χριστό, ο θάνατος μεταβάλλεται σε ύπνο προσωρινό. Αυτό το χωρίο χρησιμοποιείται στην πατερική θεολογία για να υποστηρίξει ότι ο χριστιανικός θάνατος είναι προσδοκία αναστάσεως και όχι απώλεια.
Μετά την ανάσταση της κόρης του Ιαείρου, ο Χριστός εισέρχεται μέσα στο πλήθος του λαού, «συνέπνιγον αὐτόν». Είναι μια κατάσταση που δείχνει εξωτερική πίεση, χωρίς εσωτερική καρποφορία. Εκεί έρχεται αντιμέτωπος με μια γυναίκα που δώδεκα χρόνια ήταν αιμορροούσα· είχε καταναλώσει όλα τα χρήματα, όλη την περιουσία της σε γιατρούς για να βρει θεραπεία από τη μάστιγα που την τυραννούσε, αλλά δυστυχώς κανείς δεν μπορούσε να την θεραπεύσει. Οι γιατροί φάνηκαν πολύ αδύναμοι να αντιμετωπίσουν την ασθένειά της (χωρίς φυσικά να θέλουμε να μειώσουμε το μεγάλο έργο των ιατρών), διότι – όπως λέει η Σοφία Σειράχ – οι γιατροί και τα φάρμακα είναι δώρα του Θεού και πρέπει να τιμώνται· «καὶ γὰρ τοὺς ἰατροὺς ὁ Θεὸς ἔδωκεν».
Αφού λοιπόν έχασε κάθε ελπίδα και δεν μπόρεσε κανείς να την θεραπεύσει, στράφηκε με ακράδαντη πίστη στο μοναδικό Πρόσωπο που γιάτρευε τους πάντες. Και τι κάνει; Ακουμπά την άκρη του ενδύματος του Χριστού και αυτομάτως θεραπεύεται και λυτρώνεται από την ασθένειά της. Οι πατέρες λένε ότι ο Χριστός είναι ο μόνος γιατρός που θεραπεύει πραγματικά, δίνουν καθολική διάσταση στο θαύμα, λέγοντας ότι, δεν αφορά μόνο μία γυναίκα, αλλά όλη την ανθρωπότητα. Η θεραπεία της αιμορροούσης είναι εικόνα της σωτηρίας του ανθρώπου, που χάνει τη ζωτική δύναμη της ψυχής του μέσα στην αμαρτία.
Ο καταλυτικός λόγος του Χριστού μετά τη θεραπεία της γυναικός ήταν: «θύγατερ, ἡ πίστις σου σέσωκέ σε· πορεύου εἰς εἰρήνην». Ο λόγος αυτός, όπως τον ερμηνεύει ο Άγιος Μάξιμος ομολογητής, συνδέεται με το ότι η ψυχή, τώρα που θεραπεύθηκε, καλείται να λειτουργήσει εναρμονισμένα με τη χάρη, να ζήσει μέσα στην ειρήνη που της χαρίστηκε, να μην ταράσσεται πλέον από φόβους και να μην παλινδρομεί προς τα πάθη. Είναι η ίδια ειρήνη που εύχεται και η Εκκλησία σε κάθε Θεία Λειτουργία, σε κάθε μυστηριακή πράξη.
Κλείνοντας, αγαπητοί μου, θα παρατηρήσουμε ότι αυτά τα δύο γεγονότα που αναλύσαμε ταυτίζονται σε πολλά σημεία με τη σημερινή εορτή του Αγίου Νεκταρίου:
– Γιατί έζησε χωρίς φόβο και με πολλή πίστη.
-Υπέμεινε αγόγγυστα τις ταπεινώσεις και τις δοκιμασίες.
-Αναδείχθηκε φορέας της Χάριτος, που θεραπεύει και νικά τον θάνατο.
-Έγινε μαρτυρία ειρήνης και χαράς για όλους τους ανθρώπους.
Αμήν.
