Της Σοφίας Χρήστου
Eκτός από τους ενοριακούς ναούς, υπάρχουν στην πατρίδα μας αμέτρητα εκκλησάκια, άλλα ενοριακά, άλλα μοναστηριακά ή ιδιωτικά. Εκκλησάκια τα οποία δεν έχουν να στερηθούν τίποτα σε κάλλος ή στην κατάνυξη την οποία μεταδίδουν σε κάθε προσκυνητή. Ένα από αυτά συναντάμε στον κατάφυτο λόφο του μικρού χωριού Άγιος Αδριανός (Κατσίγκρι), σε απόσταση 5 χιλιομέτρων βορειοδυτικά της πόλης του Ναυπλίου, αφιερωμένο στους Αγίους Αδριανό και Ναταλία. Στο τέμπλο του, μια οπή κάτω από την εικόνα της Παναγίας θεωρείται από τους πιστούς πως συναριθμείται μεταξύ των πολλών θαυμάτων της Ορθοδοξίας.
Δίπλα από την Ωραία Πύλη υπάρχει μια τρύπα που, όταν τη δει κάποιος για πρώτη φορά, πιστεύει ότι από εκεί μπορεί να περάσει μόνο ένα μικρό παιδί. Συγκρίνοντάς τη με την Ωραία Πύλη που βρίσκεται δίπλα της, μοιάζει μικροσκοπική. Η παράδοση λέει πως η οπή παρέχει τη δυνατότητα να διαπερνά μέσα από αυτήν ολόκληρο το ανθρώπινο σώμα. Όσοι άνθρωποι έχουν επιχειρήσει να περάσουν, τα έχουν καταφέρει, ανεξάρτητα από το βάρος τους. Λέγεται ότι είναι πολύ καλό να περάσει ο επισκέπτης από την οπή, ότι είναι ευλογία. Η παράδοση θέλει να περνάει ο πιστός τρεις φορές. Συνδέει τον κύριο ναό με το ιερό και ο πιστός που διέρχεται μέσω της οπής βιώνει μια εμπειρία παρόμοια με τη γέννηση. Διαμέσου της οπής, που από πάνω της στέκεται η Παναγία, ο άνθρωπος αφήνει τον κόσμο (ναό) και εισέρχεται στο Ιερό Θυσιαστήριο, στα Άγια των Αγίων, και κριτήριο για τη διάβασή του αυτή δεν είναι ούτε η κοινωνικοοικονομική του κατάσταση ούτε οι σωματικές του διαστάσεις, αλλά μόνον η πίστη…
Οι Άγιοι Αδριανός και Ναταλία θεωρούνται θαυματουργοί και η προσέλευση των πιστών είναι μεγάλη, αφού ξεπερνά τα όρια της περιοχής και εκτείνεται σε προσκυνητές απ’ όλη την Ελλάδα. Μάλιστα, αποτελεί σύμβολο πίστης κυρίως για τις γυναίκες και δίνει ελπίδα σε όσες δεν μπορούν να τεκνοποιήσουν. Ανεξαρτήτως, ωστόσο, της ιδιαιτερότητας του προσκυνήματος με το θέμα της οπής, πιστεύουμε ότι ακόμα και ο πιο απαιτητικός επισκέπτης- προσκυνητής μπορεί να διαπιστώσει το μεγαλείο της εκκλησίας μέσω της απλότητας του χώρου, την ιστορία και την παράδοση, με τη συνέχιση της πορείας στο σήμερα έως την αιωνιότητα. Την ευσέβεια και την κατάνυξη με την πίστη στο θαύμα και στην παρουσία του Θεού και των αγίων του. Τους κόπους και τη φροντίδα μιας καλόγριας, που, αν και έφυγε στον Ουρανό, τα έργα της τη θυμίζουν ακόμη εδώ, σαν να μην έφυγε ποτέ…
Διαμέσου της οπής, που από πάνω της στέκεται η Παναγία, ο άνθρωπος αφήνει τον κόσμο (ναό) και εισέρχεται στο Ιερό Θυσιαστήριο, στα Άγια των Αγίων
Το εσωτερικό του ναού
Ο ναός διαθέτει τοιχογραφίες οι οποίες ανάγονται στον 17ο και τον 18ο αιώνα, αλλά, δυστυχώς, στο πέρασμα του χρόνου έχουν προκληθεί φθορές. Στο υπέρθυρο της εισόδου, η τοιχογραφία είναι σε καλή κατάσταση και αναπαριστά σκηνές από την Αποκάλυψη του Ιωάννη. Στο δεξί μέρος βρίσκονται οι δίκαιοι που θα κληρονομήσουν τον Παράδεισο και στο αριστερό δαίμονες οδηγούν τους αμαρτωλούς στην Κόλαση, όπου οφιοειδή πνεύματα τους κατατρώνε. Κανείς δεν θα μπορούσε να νιώθει καλά κοιτάζοντας αυτή την αναπαράσταση, ακόμα και αν δεν πιστεύει στη μετά θάνατον ζωή. Το ότι οι αγιογράφοι επέλεξαν να τοποθετήσουν την Κόλαση και τον Παράδεισο στην εξώθυρα με κάνει να πιστεύω πως αυτό ήταν το τελευταίο μήνυμα που έπαιρναν οι πιστοί βγαίνοντας από τον ναό, μια τελευταία υπενθύμιση…
Οι υπόλοιπες τοιχογραφίες είναι σε σχετικά καλή κατάσταση και περιλαμβάνουν ένα πλήθος αγίων, τους ιδρυτές του μοναχισμού, μια επιβλητική απεικόνιση του Αρχαγγέλου Μιχαήλ και, φυσικά, τον Παντοκράτορα στον θόλο και την Πλατυτέρα των Ουρανών Παναγία στην κόγχη του ιερού. Σε περίοπτη θέση βρίσκεται και η εικόνα του Αγίου Αδριανού, που απεικονίζεται ως έφιππος αξιωματικός στον οποίον ένας άγγελος απονέμει τον στέφανο του μάρτυρα. Η εικόνα αυτή βρίσκεται και ως τοιχογραφία δίπλα από το τέμπλο και ως αργυρή εικόνα κοντά στην είσοδο του ναού, με μερικά αναθήματα πάνω της, δείγματα ευγνωμοσύνης των πιστών.
Ιστορικά στοιχεία
Η ίδρυση του ναού ανάγεται στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και, σύμφωνα με τη μακαριστή, πλέον, γερόντισσα Ζωή, ίσως να θεμελιώθηκε πάνω σε προϋπάρχοντα αρχαιότερο ναό. Δυστυχώς, για περίπου 250 χρόνια ο ναός και το ησυχαστήριο ήταν εγκαταλελειμμένα, μέχρι πριν από 18 χρόνια, οπότε η Ζωή αποφάσισε με πενιχρά μέσα να τον ανακαινίσει και να αναστηλώσει σχεδόν εκ μηδενός τα περιβάλλοντα καλυβάκια. Ο ναός είναι μικρός, σταυρεπίστεγος και περιποιημένος και βρίσκεται στο κέντρο του ησυχαστηρίου. Σύμφωνα με τον Συναξαριστή, οι Άγιοι Αδριανός και Ναταλία υπήρξαν ανδρόγυνο και, όταν ο Αδριανός συνελήφθη από τους Ρωμαίους, επειδή ήταν χριστιανός, η Αγία Ναταλία του συμπαραστάθηκε και τον προέτρεψε να μην προδώσει την πίστη του, παρά τα βασανιστήρια στα οποία υποβλήθηκε και που τον οδήγησαν τελικά στο μαρτύριο.
