Του Αλεξάνδρου Π. Κωστάρα
Ομότιμου Καθηγητή Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Θράκης
Οπως έγινε γνωστό, η Τουρκία μετά την Αγία Σοφία, η οποία λειτουργεί πλέον κανονικά ως τζαμί, αποφάσισε να μετατρέψει σε μουσουλμανικό τέμενος και τη Μονή της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη, με τον μεγάλης ιστορικής και πολιτισμικής αξίας Ναό της, στον οποίο υπάρχουν μοναδικά στο κόσμο ψηφιδωτά και σπάνιες τοιχογραφίες της εποχής του 11ου μ.Χ. αιώνος. Δεν είναι τυχαίο ότι όλα αυτά τα κάνει σήμερα η Τουρκία, μολονότι ο Πρωθυπουργός της, πριν λάβει τις αποφάσεις του, είχε εκφράσει δημοσίως τον προβληματισμό του ειδικά για την Αγία Σοφία, αν δηλ. πρέπει να διατηρηθεί ο μουσειακός της χαρακτήρας, όπως είχε αποφασίσει το 1923 ο ιδρυτής του Νέο-Οθωμανικού Κράτους Κεμάλ Ατατούρκ, ή αν θα έπρεπε να μετατραπεί σε τζαμί, όπως ήταν από το 1453 μέχρι το 1923 και όπως επιθυμούσε ο Τούρκος Πρωθυπουργός επικαλούμενος τη βούληση της πλειοψηφίας του τουρκικού λαού. Τη λύση της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί την είχε απορρίψει τότε ο ίδιος ο «σουλτάνος», επειδή φοβόταν ότι θα είχε τεράστιο «κόστος» για την Τουρκία, το οποίο δεν ήταν διατεθειμένη η Κυβέρνησή του να αναλάβει.
Τι άλλαξε λοιπόν σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, κατά το οποίο εκδηλώθηκε ο σχετικός προβληματισμός του Ερντογάν και ελήφθησαν οι αποφάσεις του, ώστε ο αρχικά «φοβούμενος» τις αντιδράσεις των «μεγάλων» «σουλτάνος» να μετατρέπεται ξαφνικά σε ατρόμητο πολεμιστή, έτοιμο να τα βάλει με όλους και με όλα προκειμένου να υλοποιήσει το σχέδιό του; Το τι ακριβώς άλλαξε θα το δούμε στην συνέχεια, αφού όμως πρώτα μιλήσουμε για το σχέδιο του «σουλτάνου, το οποίο όπως αποδεικνύεται από την εξέλιξη των πραγμάτων, δεν είχε στόχο μόνο την Αγία Σοφία. Πήγαινε πολύ μακρύτερα φτάνοντας ακόμη και μέχρι τον θεσμό του Οικουμενικού Πατριάρχη στην Κωνσταντινούπολη, που κατ’ επανάληψη τον έχουν αμφισβητήσει οι Τούρκοι στο παρελθόν και με την πρώτη ευκαιρία θα επιχειρήσουν να τον «ξεριζώσουν» και αυτόν από την Πόλη. Ποιος θα τους εμποδίσει να το πράξουν; Οι αδιάφοροι ευρω-ατλαντικοί μας σύμμαχοι ή οι Ρώσοι που καραδοκούν να αναρριχηθούν στον Οικουμενικό Θρόνο, όταν το επιτρέψει η συγκυρία; Το σχέδιο λοιπόν των Νέο-Οθωμανών απέβλεπε στην τεμενοποίηση και άλλων περαιτέρω ορθοδόξων χριστιανικών Ναών. Γι’ αυτό όσα βλέπουμε σήμερα, σίγουρα θα τα δούμε να επαναλαμβάνονται και στο άμεσο μέλλον. Οσοι έχουμε μαθητεύσει στην τακτική που εφήρμοσαν οι Τούρκοι για την εξαφάνιση – στις αρχές του εικοστού αιώνα με τις γενοκτονίες – κάθε αλλογενούς στοιχείου από τη χώρα τους, μπορούμε με πιθανότητα που εγγίζει τη βεβαιότητα να υποθέσουμε, τι πρόκειται να γίνει εκατό χρόνια αργότερα από τότε, στις αρχές δηλ. του 21ου αιώνα με τα κατάλοιπα της Ορθοδοξίας που υπάρχουν ακόμη στην Τουρκία. Προηγήθηκε η βίαιη εκδίωξη του Ελληνισμού από την Πόλη το 1956, ώστε να μην υπάρχουν Ορθόδοξοι σε αυτήν, για να διεκδικήσουν τους χώρους λατρείας των πιστευμάτων τους. Και ακολουθεί σήμερα βάσει του ιδίου σχεδίου η αλλοτρίωση των «ορφανών» πλέον χώρων λατρείας. Η ύπαρξη ενός τέτοιου σχεδίου στη σημερινή πολιτική συγκυρία δεν πρέπει να αμφισβητείται, εφ’ όσον επιβεβαιώνεται από το καινούργιο, εξίσου προκλητικό με το προηγούμενο της Αγίας Σοφίας, περιστατικό της μετατροπής σε τζαμί και της Μονής της Χώρας. Στην τελευταία μάλιστα περίπτωση η σχετική απόφαση της τουρκικής Κυβέρνησης ελήφθη, μολονότι είχαν εξαγγελθεί οι «κυρώσεις» της Ευρωπαϊκής Ενωσης σε βάρος της Τουρκίας του Ερντογάν για το πολιτιστικό της έγκλημα, το οποίο διέπραξε μετατρέποντας την Αγία Σοφία σε τζαμί! «Κυρώσεις» που έμειναν στα χαρτιά, όπως ακριβώς και οι άλλες «κυρώσεις», τις οποίες απεφάσισε το αμερικανικό Κογκρέσο, αλλά τις μπλόκαρε ο Πρόεδρος των Η.Π.Α. Ντόναλντ Τραμπ.
Στις συνήθως «άσφαιρες» κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας βρίσκεται το μυστικό της μεταστροφής της τουρκικής πολιτικής και της ολομέτωπης επίθεσης που αποφάσισε τελικά να εκδηλώσει η Τουρκία εναντίον των καταλοίπων της Ορθοδοξίας, παρά τους αρχικούς φόβους της. Υπενθύμισαν στον Σουλτάνο οι σύμβουλοί του, τι έλεγαν στην Τουρκία οι σύμμαχοι πριν από το 1974 και με ποιες κυρώσεις την απειλούσαν αν τολμούσε να επιτεθεί στην Κύπρο, όπως σχεδίαζε. Και όμως, όταν δόθηκε στους Τούρκους η ευκαιρία τον Ιούλιο του 1974, εισέβαλαν στρατιωτικά στη Μεγαλόνησο με τις δυνάμεις του Αττίλα, την οποία έκτοτε κατέχουν κατά το ήμισυ διά των όπλων, επιφέροντας έτσι τη de facto διχοτόμηση της Κύπρου. Ποιες ήσαν οι κυρώσεις εναντίον τους για αυτή την εισβολή; Τα ομόφωνα καταδικαστικά ψηφίσματα του ΟΗΕ εναντίον της Τουρκίας που έχουν ξεθωριάσει σήμερα, 46 χρόνια από τότε, σε τέτοιο βαθμό ώστε να είναι πια δυσανάγνωστα και να μην μπορεί να τα επικαλεστεί κανείς. Ουδείς επιχείρησε να επιβάλει χείρα στους εισβολείς. Ούτε και η ίδια η Ευρωπαϊκή Ενωση, της οποίας οι Τούρκοι εξακολουθούν να κατέχουν στρατιωτικά ένα Κράτος-Μέλος. Ετσι έπεισαν τον «σουλτάνο» οι σύμβουλοί του να αφήσει στην άκρη τους αδικαιολόγητους φόβους του και να προβεί στην υλοποίηση των σχεδίων του, διότι όπως αποδεικνύει η ιστορία, ουδείς μπορεί να τον εμποδίσει να το πράξει και ουδείς ασφαλώς μπορεί να του επιβάλει κάποιες ουσιαστικές κυρώσεις. Αφού όλοι τη χρειάζονται την Τουρκία. Αλλοι για να της πουλήσουν τα όπλα τους ή τα εμπορεύματά τους, και άλλοι για να «αγοράσουν» από αυτή τις διευκολύνσεις που έχουν ανάγκη.
Πρό αυτών των γεγονότων, κάποιοι κοντόφθαλμοι αναλυτές τους, ακαδημαϊκοί διδάσκαλοι δυστυχώς, δεν βλέπουν καμία επιθετική συμπεριφορά της Τουρκίας σήμερα εναντίον μας! Ούτε στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουν οι Τούρκοι τα ζητήματα των σχέσεών μας μαζί τους στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Ούτε στη στάση τους απέναντι στα πολιτιστικά ζητήματα, η οποία αποκαλύπτει τη ριζική αναθεώρηση της μέχρι τώρα πολιτικής τους στα κατάλοιπα του Ελληνο-Ορθόδοξου πολιτισμού που βρίσκονται στην Κωνσταντινούπολη. Το να βάζεις «όπισθεν» στη «μπουλντόζα» σου και να εφορμάς με αυτήν εναντίον των μνημείων του σχετικού πολιτισμού, «ισοπεδώνοντας» έτσι όχι μόνο τα ίδια τα μνημεία αλλά και τις αξίες του πολιτισμού μας που διέπει την προστασία τους, αυτό για τους εν λόγω «παν-αναλυτές» δεν συνιστά «επίθεση». Για κάποιους άλλους μάλιστα ομόδοξους «αδελφούς» μας το ζήτημα αυτό ανήκει στην αποκλειστική αρμοδιότητα των «χειριστών» της «μπουλντόζας»! Και να σκεφτεί κάποιος ότι τα σχετικά πολιτιστικά τους ανδραγαθήματα δεν τα κάνουν σήμερα οι Νέο-Οθωμανοί, επειδή τους λείπουν οι χώροι λατρείας – και αυτό ακόμη να συνέβαινε, πάλι αξιοκατάκριτη θα ήταν η πράξη τους – αλλά επειδή τους περισσεύει απλά η ασέβεια απέναντι στα πιστεύματα και στους χώρους λατρείας του Θεού των άλλων, δηλ. απέναντι στις αξίες του σύγχρονου πολιτισμού, από τις οποίες επιχειρούν με κάθε ευκαιρία να «δραπετεύσουν» οι Τούρκοι, για να επιστρέψουν στις αξίες της πολιτιστικής βαρβαρότητας που τους κληροδότησαν οι Οθωμανοί πρόγονοί τους.
Μέσα σε έναν κόσμο εμπορευματοποιημένων ή μεταλλαγμένων πολιτιστικών αξιών, που τον διαφεντεύει η τουρκική βαρβαρότητα, δεν ξέρεις ποιον να λυπηθείς περισσότερο: Την κατάντια του πολιτισμού μας, ή εκείνους που έχουν αναλάβει την υπεράσπισή του.