Η απροθυμία των ιεραρχών να παραδεχθούν τη σοβαρότητα της πανδημίας και η επιμονή τους να εθελοτυφλούν έβαλαν σε κίνδυνο όχι μόνο το ποίμνιο, αλλά και τους επικεφαλής της Εκκλησίας και τον κλήρο

 

Μαρία Αντωνιάδου

Τη μεγαλύτερη και βαθύτερη κρίση των τελευταίων 100 χρόνων ζει η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος. Από την αρχή της πανδημίας ο κλήρος και η ιεραρχία αρνήθηκαν να αποδεχτούν τη σοβαρότητα της κατάστασης, ενώ σε πολλές περιπτώσεις μετέδιδαν σκοταδιστικά μηνύματα προς το ποίμνιο και «ψεκασμένες» απόψεις του τύπου ο ιός δεν μεταδίδεται με τη Θεία Κοινωνία και ότι η μοναδική αποτελεσματική αντιμετώπιση του ιού ήταν η… πίστη. Στη συνέχεια η αποσιώπηση των κρουσμάτων, η απόκρυψη των γεγονότων, η «ατολμία» αποδοχής του γεγονότος και σε ορισμένες περιπτώσεις οι διφορούμενες παραπλανητικές δηλώσεις έφεραν την ιεραρχία σε εξαιρετικά δυσμενή θέση.

Η ασθένεια του Αρχιεπισκόπου κ. Ιερωνύμου, η εκδημία του αοιδίμου Μητροπολίτη Λαγκαδά Ιωάννη, οι πληροφορίες για ιεράρχες που μπαινοβγαίνουν στα νοσοκομεία χωρίς να δημοσιοποιούν την ασθένειά τους, οι ιερείς, οι διάκονοι, οι ιεροψάλτες, οι οδηγοί που έχουν νοσήσει και ορισμένοι έχουν φύγει και από τη ζωή, πολλά μοναστήρια που έκλεισαν τις πύλες τους γιατί οι μοναχές και οι μοναχοί νοσούν, από την Αλεξανδρούπολη μέχρι τα Μετέωρα, έχουν προκαλέσει τριγμούς στο εσωτερικό της ιεραρχίας. Η πλειονότητα των αρχιερέων επιλέγουν αυτή την ώρα τη σιωπή λόγω της έκρυθμης κατάστασης.

Κορυφαίοι επιστήμονες που συνδέονται με πνευματικούς ισχυρούς δεσμούς και αποτελούν το «οπλοστάσιο» της Εκκλησίας προσπάθησαν να προειδοποιήσουν τους ιεράρχες, όμως εισακούστηκαν μόνο μετά τη διόγκωση του προβλήματος.

Οι θεωρίες συνωμοσίας

Οι φωνές από ιερείς για χρήση μάσκας μέσα στους ναούς και η προσπάθεια από ιερέα να μοιράσει τη Θεία Κοινωνία εμποτισμένη σε αντίδωρο και η διανομή της στους πιστούς με χάρτινη πετσέτα, όπως συνέβη σε ενορία της Αθήνας, προκάλεσαν την μήνιν των επιτελικών στελεχών της Αρχιεπισκοπής, πολλά από τα οποία φρόντιζαν να εκφράζουν δημόσια τις έντονες αντιρρήσεις τους. Ο ιερέας που προχώρησε σε αυτή την κίνηση προκειμένου να προστατέψει το ποίμνιό του, σύμφωνα με πληροφορίες, κλήθηκε από την Αρχιεπισκοπή να σταματήσει του «νεωτερισμούς» του.

Αντίθετα, τρεις κληρικοί, οπαδοί της αντίληψης πως ό,τι υπάρχει μέσα στον ναό είναι εξαγιασμένο – δηλαδή ακόμη και η σκόνη, όπως σχολίαζε ειρωνικά αρχιερέας -που υπηρετούν στις ενορίες της Αρχιεπισκοπής και οι οποίοι προέτρεπαν τους πιστούς να μην πιστεύουν όσα λέγονται για την πανδημία, αφέθηκαν να μεταδίδουν τα κηρύγματά τους από τα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας. Ετσι, με τη βοήθεια των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μια μεγάλη μερίδα πιστών πίστεψε βαθιά αυτές τις θεωρίες συνωμοσίας, στις οποίες άλλωστε πολλοί από αυτούς είναι επιρρεπείς. Και η «τοξικότητα» αυτή μεταδιδόταν από άκρο σε άκρο των ενοριών και των μονών όλης της χώρας. 

 

Γνώριζαν το πρόβλημα

Επί μήνες η Ιερά Σύνοδος περιορίστηκε σε ελάχιστες ανακοινώσεις και το όλο ζήτημα χειρίστηκε η Αρχιεπισκοπή, όπως συμβαίνει και σήμερα, την ίδια στιγμή που όλοι ήσαν ενήμεροι για τα όσα τραγικά συνέβησαν στο Πατριαρχείο Μόσχας με την απώλεια αρχιερέων και τον ίδιο τον Πατριάρχη κ. Κύριλλο να τίθεται δύο φορές σε καραντίνα. Ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι ότι η Εκκλησία της Ρωσίας δημιούργησε ειδικό παρατηρητήριο με το οποίο έδινε συγκεκριμένα στοιχεία, έλαβε μέτρα για τη Θεία Κοινωνία και τη διανομή του Αντίδωρου, τον συνωστισμό των πιστών και εξέδιδε διαρκώς ανακοινώσεις αντιμετωπίζοντας την μήνιν των «υπερορθοδόξων». Αντίθετα η Ελλαδική Εκκλησία εξαιτίας της θαρραλέας απόφασης (για πολιτικό και μάλιστα της συντηρητικής παράταξης, ο οποίος αντλεί δύναμη και ψήφους από το εκκλησίασμα) του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη να κλείσει τους ναούς στην πρώτη φάση της πανδημίας εφησύχασε τους ηγέτες της, με αποτέλεσμα σήμερα να πληρώνει βαριά το τίμημα.

Οι «βόμβες» διασποράς

Η πλειονότητα των μητροπολιτών συνομιλεί διαρκώς στα τηλέφωνα. Γνωρίζει το πρόβλημα, αλλά κανένας δεν επιθυμεί να τοποθετηθεί. Ολοι όμως αναγνωρίζουν και αποδέχονται ότι το πανηγύρι του Αγίου Δημήτριου στη Θεσσαλονίκη και το τραπέζι των μητροπολιτών την ημέρας εορτής των Αρχαγγέλων στο Συνοδικό Μέγαρο μετατράπηκαν σε «βόμβα» διασποράς του κορωνοϊού. Οπως «πυρηνική» βόμβα αποτέλεσε για το Πατριαρχείο Σερβίας η εκδημία από κορωνοϊό του αοιδίμου Μητροπολίτη Μαυροβουνίου Αμφιλοχίου, ενός κορυφαίου αρχιερέα και η εξόδιος ακολουθία του χωρίς μάσκες από τον μακαριστό πλέον Πατριάρχη Σερβίας Ειρηναίο και τους χιλιάδες πιστούς που συγκεντρώθηκαν στην Μποντγκόριτσα για να τον αποχαιρετήσουν. Ηταν τις ίδιες ημέρες που η ρουμανική κυβέρνηση απαγόρευσε τις γιορτές του Αγίου Δημητρίου και την τέλεση των μεγάλων πανηγυριών στο Ιάσιο και το Πατριαρχείο Ρουμανίας μιλούσε για στέρηση της θρησκευτικής ελευθερίας που προστατεύεται από το Σύνταγμα και τις διεθνείς συνθήκες.