Στο Γιώργη Μυλωνά
Με νηφαλιότητα και προσήλωση στις αρχές της, η Εκκλησία θα συνεχίσει την κριτική της, λέει στην «Κιβωτό» ο Μητροπολίτης Παροναξίας, Καλλίνικος, που καλεί την Πολιτεία να μην περιφρονεί τους ιερούς θεσμούς και τις παραδόσεις του τόπου μας. Στο θέμα του συμφώνου συμβίωσης, ο κ. Καλλίνικος βλέπει τη δημιουργία ενός τεχνητού κλίματος έντασης, που σύντομα θα φέρει στην επικαιρότητα ζητήματα υιοθεσίας και πολιτικού γάμου από τα ομόφυλα ζευγάρια. Κριτική, όμως, ασκεί ο Μητροπολίτης και σε εκείνα τα εκκλησιαστικά πρόσωπα «που μίλησαν με οξύτατο και σκληρό τρόπο, που δεν συνάδει με το Ορθόδοξο, Χριστιανικό ήθος της αγάπης και της καταλλαγής».
Μετά την υπογραφή του συμφώνου συμβίωσης, πολλοί αρχιερείς μίλησαν για ρήγμα στις σχέσεις με την Πολιτεία. Ποια στάση πιστεύετε ότι πρέπει να κρατήσει η Εκκλησία;
Η Αγία μας Εκκλησία πορεύεται αιώνες τώρα με βασικούς πυλώνες την Αγία Γραφή και την ιερά παράδοση, που αποτελούν αδιαμφισβήτητο και σταθερό θεμέλιο, αλλά και τη διδασκαλία του ιδρυτού της, του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Έτσι διασφάλισε και διασφαλίζει την Ορθόδοξη, σταθερή και αταλάντευτη πορεία, παρουσία και συνέχεια στον χρόνο.
Από την άλλη, η Πολιτεία διά των δημοκρατικά εκλεγμένων αρχόντων και οργάνων της νομοθετεί, θεσπίζει και θεσμοθετεί και στη συνέχεια εφαρμόζει νομοθετήματα που η χρησιμότητα, η σκοπιμότητα και η ορθότητά τους κρίνονται στον χρόνο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα συνήθως τα νομοθετήματα αυτά να ανασκευάζονται, να αντικαθίστανται με άλλα ή ακόμη και να καταργούνται, κατά περίπτωση.
Η Εκκλησία, αντίθετα, δεν αλλοίωσε και ούτε θα αλλοιώσει τις διδασκαλίες της, τα δόγματά της και τους ιερούς κανόνες της. Έχει τις ίδιες σταθερές θέσεις, όπως εν προκειμένω απέναντι στον ιερό θεσμό του γάμου και της οικογένειας, που έχουν τύχει της αποδοχής και εφαρμογής από τον πιστό λαό αιώνες τώρα. Έτσι λοιπόν η Εκκλησία θα συνεχίσει να έχει την κριτική της άποψη στα τεκταινόμενα, θα συνεχίσει να υποστηρίζει και να εφαρμόζει τις αρχές της και, μεταξύ των άλλων, και τον θεσμό της οικογένειας, έτσι όπως τον γνωρίσαμε όλοι μας -ως ένωση ανδρός και γυναικός «διά βίου», κάτω από την ευλογία του Θεού και τις ευχές της Εκκλησίας μας- και, από την άλλη, πάλι, η Πολιτεία, ασκώντας τα δημοκρατικά δικαιώματά της, θα συνεχίσει να νομοθετεί και να θεσμοθετεί, κρινόμενη άμεσα ή σε βάθος χρόνου για τις επιλογές της από τους πολίτες.
Πάντως, θεωρώ ότι στο θέμα του συμφώνου συμβίωσης υπήρξαν πολλές υπερβολές. Ουσιαστικά, δεν υπήρχε κανένα νομικό κώλυμα για να ρυθμίζουν τις μεταξύ τους νομικές σχέσεις τα ομόφυλα ζευγάρια. Υπήρχε απλώς από ετών η προσπάθεια δημιουργίας θορύβου και επιβολής των απόψεών τους στα όργανα της Πολιτείας. Πολύ σύντομα θα αρχίσουν νέες διεκδικήσεις, όπως υιοθεσία, συνταξιοδοτικά θέματα, τέλεση πολιτικού γάμου ομοφυλοφίλων κ.λπ. Το πλέον απογοητευτικό θέαμα όμως ήταν η πανηγυρίζουσα Βουλή των Ελλήνων, με κονκάρδες, σημαίες, «σκουλαρίκια», λες και είχε επιτευχθεί η πιο επωφελής για την πατρίδα μας συμφωνία πάνω στα σοβαρότατα προβλήματα που απασχολούν τα τελευταία χρόνια τον τόπο και ταλαιπωρούν τον λαό μας. Ο δε πανηγυρισμός των θεωρείων προσέβαλε κάθε έννοια ιερότητος και σοβαρότητος του χώρου.
Επειδή όμως προηγουμένως αναφέρθηκα σε υπερβολές, υπερβολική επίσης θεωρώ την αντίδραση ορισμένων -ελαχίστων, θα έλεγα- εκκλησιαστικών προσώπων, που μίλησαν με οξύτατο και σκληρό τρόπο, ο οποίος δεν συνάδει με το Ορθόδοξο, Χριστιανικό ήθος της αγάπης και της καταλλαγής. Αυτές οι φωνές δεν εκφράζουν την Εκκλησία. Η Εκκλησία της Ελλάδος εκφράζεται από τα ανακοινωθέντα της Ιεράς Συνόδου, που διακρίνονται από αγάπη στον αμαρτάνοντα και αποστροφή στην αμαρτία, σε συνδυασμό με τη νηφαλιότητα του ύφους και την προσήλωση με σταθερότητα στις αιώνιες αλήθειες της Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας μας. Ευχή όλων μας είναι η ελληνική Πολιτεία να νομοθετεί πάντοτε με γνώμονα το καλώς νοούμενο συμφέρον του ελληνικού λαού, χωρίς να περιφρονεί τους ιερούς θεσμούς και τις παραδόσεις του τόπου μας.
Η Εκκλησία της Ελλάδος εκφράζεται από τα ανακοινωθέντα της Ιεράς Συνόδου, που διακρίνονται από αγάπη στον αμαρτάνοντα και αποστροφή στην αμαρτία
Πολλές από τις Μητροπόλεις στην επαρχία αντιμετωπίζουν εφημεριακά κενά. Υπάρχει θέμα στη Μητρόπολη Παροναξίας;
Η Ιερά Μητρόπολη Παροναξίας είναι μικρή πληθυσμιακά, νησιωτική, με λίγες ενορίες. Βέβαια, λόγω των δυσχερειών και των ιδιαιτεροτήτων διαβίωσης που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι στα νησιωτικά συμπλέγματα, δύσκολα εγκαταβιώνουν μόνιμα ιερείς στις ενορίες αυτές, αν δεν κατάγονται από την οικεία περιοχή. Στην Ιερά μας Μητρόπολη έχει ευλογήσει ο Θεός ώστε τα εφημεριακά κενά να είναι μόνο 4-5. Εντοπίζονται μόνο στην ορεινή Νάξο και καλύπτονται με πρόγραμμα που εκπονεί η Ιερά Μητρόπολη.
Για πόσο η Εκκλησία μπορεί να σηκώνει το βάρος της αδιοριστίας κληρικών; Πιστεύετε ότι με αφορμή την κρίση προετοιμάζεται η διακοπή μισθοδοσίας του κλήρου;
Οι μικρές πληθυσμιακά Μητροπόλεις στελεχώνονται με μικρό αριθμό κληρικών, λόγω των περιορισμένων εφημεριακών θέσεων. Αριθμητικά, η έλλειψη δεν απεικονίζεται στο μέγεθος που πρέπει. Στις μεγάλες όμως Μητροπόλεις, οι ενορίες είναι πολλές και μεγάλες. Οι πνευματικές ανάγκες των πιστών, αυξημένες. Είναι αναγκαίος ο μεγάλος αριθμός κληρικών. Η συνταξιοδότηση, αλλά και η εκδημία των πνευματικών μας στερεί από την Εκκλησία τη Διακονία τους, χωρίς όμως να αναπληρώνεται η έλλειψή τους με αντίστοιχους διορισμούς από την Πολιτεία, λόγω της οικονομικής κρίσεως, και αυτό είναι ένα σημαντικό πρόβλημα. Βλέπετε, οι κληρικοί, ως άνθρωποι κι αυτοί, ιδίως οι έγγαμοι, έχουν και τη βιοποριστική μέριμνα της πολυμελούς, συνήθως, όπως προκύπτει στατιστικώς, οικογένειάς τους. Έτσι, η έμμισθη εφημεριακή διακονία κρίνεται απαραίτητη. Η μισθοδοσία των κληρικών είναι μια συμβατική υποχρέωση της Πολιτείας απέναντι στην Εκκλησία, στα πλαίσια των συμπεφωνημένων μετά την παραχώρηση μέρους της εκκλησιαστικής περιουσίας προς το Δημόσιο. Θέλω να πιστεύω ότι θα συνεχίσει η Πολιτεία να εκπληρώνει απρόσκοπτα, μέσα στα νομοθετημένα πλαίσια, την υποχρέωσή της αυτή.
Η ανεργία, σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση των τελευταίων χρόνων έχει δημιουργήσει νεόπτωχους στα αστικά κέντρα. Στα νησιά που διακονείτε παρατηρείτε τέτοιο φαινόμενο;
Η ανεργία και η οικονομική κρίση που πλήττει τη χώρα μας δεν κάνουν διακρίσεις στις κοινωνικές ομάδες, όπου κι αν κατοικούν. Άλλωστε, τα νησιά μας δεν είναι μόνο αυτά που αποτελούν τουριστικό προορισμό, που κι αυτός άλλωστε διαρκεί 3-4 μήνες. Είναι και τα νησιά που δεν στηρίζονται στον τουρισμό, αλλά και τα «ξεχασμένα» των άγονων γραμμών. Άρα, όταν ακούμε περί διαβίωσης στα ελληνικά νησιά, ας μην έχουμε στο μυαλό μας μόνο τα προβεβλημένα, που το καλοκαίρι πλημμυρίζουν από επισκέπτες και μέρος των κατοίκων βρίσκει περιστασιακή απασχόληση, αλλά και τους νησιώτες που πραγματικά παλεύουν για την επιβίωσή τους. Σαφώς λοιπόν και στα νησιά μας υπάρχει ανεργία, σαφώς υπάρχει ανέχεια και ένδεια, σαφώς υπάρχει ανάγκη ακόμη και για είδη πρώτης ανάγκης σε σημαντικό αριθμό κατοίκων.
Η Ιερά μας Μητρόπολη, που αποτελείται από τα νησιά Νάξο, Πάρο και Αντίπαρο, διατηρεί εν λειτουργία γηροκομείο στην Πάρο, φιλοξενώντας 26 γέροντες, ενώ ανεγείρει γηροκομείο και στη Νάξο. Σιτίζει καθημερινά (σε Νάξο και Πάρο) εδώ και τέσσερα περίπου χρόνια άνω των 200 μη δυνάμενων οικονομικά συνανθρώπων μας, προσφέροντας νόστιμες και ζεστές μερίδες φαγητού. Βοηθάει γέροντες, αγοράζοντας αναλώσιμα είδη υγιεινής που διατίθενται μέσω του προγράμματος «Βοήθεια στο σπίτι». Συνδράμει οικονομικά οικογένειες που δεν μπορούν να πληρώνουν λογαριασμούς ΔΕΗ και κινδυνεύουν ή και μένουν κάποιες φορές χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, έχοντας και παιδιά σχολικής ηλικίας. Συνδράμει απόρους, που ούτε τη συμμετοχή τους για την προμήθεια φαρμάκων δεν μπορούν να καλύψουν. Ταυτόχρονα, αντιμετωπίζει οικονομικά με τον καλύτερο δυνατό τρόπο πολλές ιδιαίτερες προσωπικές περιπτώσεις έκτακτων αναγκών ενδεών συνανθρώπων μας, που το μόνο καταφύγιο που βρίσκουν στη δύσκολη εκείνη ώρα είναι η Εκκλησία.
Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι η μικρή Μητρόπολή μας «ματώνει» οικονομικά για να αντεπεξέλθει στα πολλά αιτήματα με τις πενιχρές ετήσιες εισπράξεις που συλλέγει. Παράλληλα με το φιλανθρωπικό έργο, η Ιερά Μητρόπολη τονίζει και την κοινωνική της παρουσία μέσα από τη λειτουργία σχολών βυζαντινής μουσικής σε Νάξο και Πάρο, σχολής γονέων, νεανικών κέντρων, κατηχητικών σχολείων και κατασκηνώσεων, φιλοξενώντας περίπου 200 παιδιά τους καλοκαιρινούς μήνες. Επίσης με παροχή υποτροφιών και διοργάνωση εκδηλώσεων, ενώ συνδράμει οικονομικά συλλόγους και ιδρύματα, καθώς και σχολεία, είτε με προμήθεια εξοπλισμού λειτουργικών αναγκών τους είτε χρηματοδοτώντας τη συμμετοχή απόρων παιδιών σε εκπαιδευτικές εκδρομές.
Η Μητρόπολη Παροναξίας σιτίζει καθημερινά εδώ και τέσσερα περίπου χρόνια άνω των 200 μη δυνάμενων οικονομικά συνανθρώπων μας
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ
Με καταγωγή από τη Νάξο, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1959. Απόφοιτος της Βαρβακείου, έκανε σπουδές Θεολογίας στο Καποδιστριακό και μεταπτυχιακά στο Κανονικό Δίκαιο. Υπηρέτησε ως καθηγητής Θεολογίας στο Αρσάκειο Ψυχικού και χειροτονήθηκε πρεσβύτερος και αρχιμανδρίτης από τον Μακαριστό Μητροπολίτη Ύδρας, Ιερόθεο. Για 10 χρόνια υπηρέτησε ως γραμματέας της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας και τον Ιούνιο του 2008 εξελέγη από την ιεραρχία Μητροπολίτης Παροναξίας.