“Η θανάτωση του Πατριάρχου Γρηγορίου εμφανίζει στους πιστούς την σημασία της σταθερής προσήλωσης εις την σωστικήν αλήθειαν του Σταυρού”
Ακολουθεί Μήνυμα του Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου διά τα 200 χρόνια από του μαρτυρίου του Προκατόχου του Πατριάρχου Γρηγορίου Ε´ .
Εἰς τήν μακράν ἀλυσῖδα τῶν Ἀρχιεπισκόπων Κωνσταντινουπόλεως, εἰς τούς ὁποίους ἐνωρίς ἡ Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία ἀνέθεσε, πλέον τῶν συνήθων ἐπισκοπικῶν εὐθυνῶν, μείζονας καί καιριωτέρας, ὡς «ζυγόν χρηστόν καί φορτίον ἐλαφρόν», κατά τήν φωνήν τοῦ Κυρίου (πρβλ. Ματθ. ια´, 30), συγκαταριθμοῦνται προσωπικότητες, αἱ ὁποῖαι, αἴρουσαι μετά χαρᾶς καί βαθείας συναισθήσεως τόν σταυρόν τοῦ χρέους, παρέδιδον αὐτόν ἀλληλοδιαδόχως μέ μαρτυρικήν αὐτεπίγνωσιν, συμφώνως καί πρός τάς ἐπιταγάς τῆς καθ᾽ ἕκαστα ἱστορικῆς στιγμῆς. Οὕτως, ἔχομεν Ἁγίους Ἀρχιεπισκόπους καί Οἰκουμενικούς Πατριάρχας, οἱ ὁποῖοι, ἀναλόγως τοῦ χαρίσματός των καί τῶν ἀναγκῶν τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ σώματος, ἠνάλωσαν ἑαυτούς εἰς τήν διακονίαν τῆς σωτηρίας τοῦ ποιμνίου των ποικιλοτρόπως καί ἐν παντί, ἀμετακίνητοι εἰς τήν πίστιν καί στερροί εἰς τήν ὁμολογίαν, μέχρι καί αὐτοῦ τούτου τοῦ δι᾽ αἵματος μαρτυρίου, καί τῶν ὁποίων ἡ μνήμη ἀναζωπυρώνει εἰς τήν συνείδησιν τῆς Ἐκκλησίας τήν διαρκῆ παρουσίαν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί ἐνδυναμώνει τό Ὀρθόδοξον φρόνημα ὅλων μας.
Μιᾶς τοιαύτης ἐξεχούσης ἱστορικῆς μορφῆς, δηλαδή τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Γρηγορίου τοῦ Ε´, ἡ ἐκκλησιαστική μνήμη, μέ ἀφορμήν τήν συμπλήρωσιν διακοσίων ἐτῶν ἀπό τῆς μαρτυρικῆς ἐπισφραγίσεως τῆς ἁγίας ἀρχιερατικῆς βιοτῆς Του καί τοῦ μαρτυρίου τῶν σύν αὐτῷ, ἐπαναβεβαιώνει καί σήμερον εἰς ὅλους μας ὅτι «Ἰησοῦς Χριστός χθές καί σήμερον ὁ αὐτός καί εἰς τούς αἰῶνας» (Ἑβρ. ιγ´, 8) καί ἐμφανίζει εἰς τόν κόσμον τήν ἀξίαν τήν ὁποίαν ἔχει διά τήν ἁγίαν καί ἀμώμητον πίστιν τῶν Ὀρθοδόξων, ἡ συνέπεια, τό χρέος καί ἡ σταθερά προσήλωσις ὅλων, καί πρωτίστως τῶν ποιμένων τῆς λογικῆς ποίμνης τοῦ Χριστοῦ, εἰς τήν σωστικήν ἀλήθειαν τοῦ Σταυροῦ καί εἰς τήν βεβαιότητα τῆς Ἀναστάσεως. Αὐτήν τήν εὐλογημένην Σταυροαναστάσιμον διάστασιν τῆς εἰς Χριστόν πίστεως, ἀδελφοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά, ζῇ καί ἐπαγγέλλεται ἐνσυνειδήτως ἡ ἐν Κωνσταντινουπόλει Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Μεγάλη Ἐκκλησία, ἡ κοινή τροφός τῶν Ὀρθοδόξων, μέ ὑπομονήν καί ἐγκαρτέρησιν, μέ κόπον καί θυσίας, μέ ἐλπίδα καί ἀναμονήν, μακράν ἀποκλεισμῶν, ἀκροτήτων, ἐφημέρων στόχων καί ἐγκοσμίου θεωρήσεως τῶν γεγονότων καί τῆς πορείας τῆς ἱστορίας.
Ἡ Μεγάλη τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία τά πάντα ἰσχύει ἐν τῷ ἐνδυναμοῦντι αὐτήν Χριστῷ, διά νά κερδίσῃ καί τούς ἐγγύς καί τούς μακράν τῆς πίστεως. Δέν ἀφίσταται τοῦ εὐαγγελικοῦ λόγου καί τρόπου, πλήν ὅμως μακροθυμεῖ καί ἀναμένει. Κηρύττει τήν ἐπιείκειαν, τήν ἀνοχήν, τόν σεβασμόν εἰς τό πρόσωπον τοῦ ἑτέρου, βλέπει τούς πάντας ὡς ἀδελφούς τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ. Διδάσκει τήν συνύπαρξιν, παραβλέπει καί προσβλέπει εἰς τήν ἐπιστροφήν τῶν πεπλανημένων καί εἰς τήν μετάνοιαν τῶν ἀπολωλότων.
Πλήν, δέν ρίπτει τά ἅγια, διαφυλάττει τό «ἰῶτα» καί τήν «κεραίαν» εἰς τά οὐσιώδη (πρβλ. Ματθ. ε´, 18), ἐμμένει εἰς τήν παρακαταθήκην τῶν Πατέρων, προασπίζεται τάς τιμίας παραδόσεις καί ἀρχάς της, δέν ἐγκαταλείπει τόν καλόν ἀγῶνα. Αὐτῶν τῶν σωτηριολογικῶν καί ἐσχατολογικῶν προοπτικῶν τάς ὁροθεσίας ὑπηρέτησε καί ὁ σήμερον τιμώμενος ὑπό τῆς Μητρός Ἐκκλησίας Ἱερομάρτυς προκάτοχος ἡμῶν Γρηγόριος ὁ Ε´, ὁ Ὁποῖος, ὅπως ὅλοι οἱ Ἅγιοι καί οἱ Μάρτυρες, εἶναι δι᾽ αὐτήν ἀφορμή ἐγκαυχήσεως καί πρός Θεόν εὐχαριστίας. Εἴη ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Ἱερομάρτυρος Πατριάρχου Γρηγορίου ἀμετάθετος ὁδοδείκτης δι᾽ ὅλους μας, φωτίζουσα τούς λογισμούς καί ἐνδυναμοῦσα ἡμᾶς «ποιεῖν τά φωταυγῆ καί καθαρά, Θεοῦ θελήματα».
