Κυριακή 18 Ιουλίου 2021 των Αγίων Θεοφόρων Πατέρων της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου εν Χαλκηδόνι
Του Πρωτοσυγκέλλου της Ι.Μ. Φωκίδος, Γέροντος Νεκταρίου Μουλατσιώτη
Αγαπητοί μου αδελφοί, τη σημερινή Κυριακή η Εκκλησία μας έχει θεσπίσει να εορτάζουμε τους 630 θεοφόρους Πατέρες που συμμετείχαν στη Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο. Το 451 στη Χαλκηδόνα της Βιθυνίας οι Άγιοι Πατέρες κατεδίκασαν την αίρεση του μονοφυσιτισμού και διακήρυξαν την αλήθεια, ότι ο Ιησούς Χριστός είχε δύο φύσεις. Ήταν τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος. Ως άνθρωπος όμως σε σύγκριση με εμάς ήταν απολύτως αναμάρτητος. Η αποδοχή της διπλής φύσης του Χριστού είναι απαραίτητη για τη σωτηρία του ανθρωπίνου γένους.
Η απόφαση αυτή των Πατέρων επισφραγίστηκε και με ένα θαύμα. Συγκεκριμένα, για να πάψει η έριδα μεταξύ των ορθοδόξων και των μονοφυσιτών, αποφασίστηκε να συνταχθούν δύο τόμοι. Ο ένας θα κατέγραφε τον «όρο της πίστεως» των ορθοδόξων και ο άλλος των μονοφυσιτών. Στη συνέχεια και οι δύο τόμοι τοποθετήθηκαν μέσα στη λάρνακα με το ολόσωμο σκήνωμα της Αγίας Ευφημίας, για να φανερωθεί ποιον από τους δύο θα δεχθεί η Αγία. Όταν ανοίχθηκε η λάρνακα, βρέθηκε ο μεν τόμος των αιρετικών πεταμένος στα πόδια της Αγίας, ο δε των ορθοδόξων στο στήθος της. Η ανάμνηση του θαύματος της Αγίας Ευφημίας εορτάστηκε πριν λίγες μέρες, στις 11 Ιουλίου.
Στο σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα ακούσαμε κομμάτι της επί του όρους ομιλίας του Κυρίου μας. Ο Χριστός παρομοιάζει τους μαθητές Του με το φως του κόσμου και την πόλη που δεν μπορεί να κρυφτεί, γιατί είναι κτισμένη πάνω στο βουνό. Τους προτρέπει η ζωή τους να λάμπει από φως, ώστε βλέποντάς τους οι συνάνθρωποί τους να δοξάζουν τον Θεό. Στη συνέχεια τονίζει ότι ο ίδιος δεν ήρθε να καταλύσει και να ακυρώσει τον νόμο του Μωυσή, αλλά να τον συμπληρώσει και να τον παραδώσει τέλειο. Και καταλήγει ότι όποιος τηρήσει τις εντολές του Θεού και τις διδάξει στους υπολοίπους, αυτός θα αναγνωρισθεί μεγάλος στη Βασιλεία των Ουρανών. Αντίθετα, εκείνος που θα τις παραβεί και θα τις περιφρονήσει ως ασήμαντες, θα ονομαστεί τελευταίος.
Γιατί όμως οι Άγιοι Πατέρες σήμερα διάλεξαν να διαβάζεται αυτή η ευαγγελική περικοπή; Οι μαθητές παρομοιάστηκαν, όπως είπαμε παραπάνω, με το φως. Το φως δίνει πρώτα απ’ όλα ζωή. Είναι η αιτία της ζωής μέσα στη φύση. Το φως ζωογονεί τον κόσμο. Μας επιτρέπει να εργαζόμαστε, να βαδίζουμε, να δημιουργούμε. Χωρίς φως, η ζωή σταματά ή διατηρείται υπανάπτυκτη, θλιβερή και υποτονική. Εξαιτίας του φωτός και της αίσθησης της όρασης αποκτούμε τις αναγκαίες γνώσεις για τη ζωή μας. Τέλος, το φως δίνει ασφάλεια και σιγουριά, όπως ο φάρος μέσα στο σκοτάδι της νύχτας. Άρα το φως δίνει ζωή, γνώση και ασφάλεια.
Το αληθινό Φως δεν είναι βέβαια ο ήλιος, αλλά ο Δημιουργός του, ο Θεός. Εκείνος είναι η πηγή του φωτός. Και αυτό το θεϊκό φως φώτισε τους 630 θεοφόρους Πατέρες, για να μας οδηγήσουν στην αλήθεια. Ο Πόντιος Πιλάτος ρώτησε τον Χριστό ποια είναι η αλήθεια, αλλά δεν ήθελε να τη μάθει. Η Αλήθεια είναι ο Θεός. Ο ίδιος ο Κύριός μας είπε: «Εγώ είμαι το φως, η ζωή, η οδός, η αλήθεια». Πλέον είμαστε σίγουροι ότι ξέρουμε την αλήθεια. Δεν την διαπραγματευόμαστε. Είναι ο Ιησούς Χριστός, ο εναθρωπήσας αληθινός Θεός. Οι οικουμενικές σύνοδοι με τις αποφάσεις τους αυτή την αλήθεια κατοχύρωσαν.
Παρόλα αυτά διαπιστώνουμε σήμερα ότι πολλοί άνθρωποι έχουν χάσει την αλήθεια και βρίσκονται σε σύγχυση. Καταφεύγουν σε αιρέσεις, σε ανατολικές θρησκείες, όπως τον ινδουισμό και τον βουδισμό, και στις απατηλές πρακτικές τους, όπως η γιόγκα, ο διαλογισμός κ.α. Αγκιστρώνονται σε δολώματα επικίνδυνα, δείχνουν εμπιστοσύνη σε λανθασμένες διδασκαλίες που δημιουργούν εξαρτήσεις και όχι στην Ορθοδοξία που ελευθερώνει τον άνθρωπο.
Πολλοί νομίζουν ότι είναι σοφοί, επειδή αποδέχονται κάθε δοξασία άλλων χριστιανικών δογμάτων ή άλλων θρησκειών, ως την αλήθεια που έχει μεριστεί σε πολλά κομμάτια. Συχνά ακούμε να λέγεται ότι ένας είναι ο Θεός και ότι απλώς τον λατρεύουμε ανά τόπους με διαφορετικό τρόπο. Αλλά αυτό το ψέμα καταρρίπτεται, όταν μελετήσεις και αντιληφθείς πόσο διαφορετικές ιδέες και περιγραφές κάνει περί Θεού κάθε θρησκεία.
Αδελφοί μου, η Αλήθεια είναι μία. Ο Τριαδικός Θεός. Αυτός αποκαλύφθηκε και δεν εφευρέθηκε από τους ανθρώπους! Αυτόν Τον γνωρίζουν εμπειρικά οι άγιοι όλων των εποχών. Αυτός μίλησε στους Προφήτες, Αυτός ενανθρωπίστηκε στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού, και Αυτός συνάπτει γνωριμία προσωπική με όλους τους αγίους μέχρι σήμερα.
Αυτόν τον αληθινό Θεό μάς παρέδωσαν και οι άγιοι Πατέρες μέσα από τις οικουμενικές συνόδους. Μην παρασυρθούμε λοιπόν στο κύμα της εποχής που σχετικοποιεί τα πάντα γύρω μας. Ας ακολουθήσουμε στη ζωή μας πιστά την Αλήθεια, τον Ιησού Χριστό. Να μελετήσουμε την εμπειρία των αγίων. Να την διδάξουμε και στους συνανθρώπους μας. Είναι χρέος μας να το κάνουμε. Δεν κρατώ το φως για τον εαυτό μου. Δεν το κρύβω κάτω από το μόδιο. Ας γίνουμε ο φάρος που θα τους οδηγήσει στη σωτηρία. Στον σωτήρα μας Ιησού Χριστό. Και Εκείνος από την αγάπη Του θα μας υποδεχθεί στη Βασιλεία των Ουρανών ως συγκληρονόμους Του.
Ας ευχηθούμε ο Άγιος Θεός να μας βοηθήσει να μην χάσουμε τον δρόμο μας προς την αγιότητα. Να μη γίνουμε σκοτάδι, αλλά να είμαστε το φως του κόσμου, όπως είναι το θέλημά Του. Κι αν εκείνος θέλει, ας Τον δοξάζουμε στην Ουράνια Βασιλεία Του για πάντα. Αμήν.