του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού κ. Δανιήλ
Σήμερα η Εκκλησία μας εορτάζει διπλά, τόσο για την Εθνική επέτειο του «ΟΧΙ», αλλά και για την εορτή της Αγίας Σκέπης της Θεοτόκου, της Μητέρας του Κυρίου μας.
Ο τίτλος «Μητέρα του Ιησού» προσδιορίζει το λειτούργημα της Παρθένου Μαρίας, την αποστολή Της στο έργο της σωτηρίας των ανθρώπων. Ας σταθούμε σε μερικές θεολογικές επισημάνσεις για το πανάγιο πρόσωπο της Θεοτόκου Μαρίας και το ρόλο της στην θεία οικονομία και το σχέδιο του Θεού.
Με την γέννηση του ενανθρωπήσαντος Υιού του Θεού άρχισε να πραγματοποιείται το λυτρωτικό σχέδιο του Θεού για τους ανθρώπους. Αυτό το σχέδιο του Θεού για την σωτηρία μας αποκαλείται «οικονομία του Θεού». Η ενανθρώπηση του Υιού του Θεού είναι «το λυτρωτικό σχέδιο …το μυστήριο που, κρυμμένο για αιώνες και γενιές ολόκληρες, φανερώθηκε τώρα στους πιστούς…» (Προς Κολοσσαείς α΄ 26-27).
Αυτό το μυστήριο εορτάζουν με ευλάβεια και χαρά πνευματική οι πιστοί. Αυτό το μυστήριο διηγείται και κηρύττει η Εκκλησία με τους ύμνους και τα ιερά κείμενά Της. Γι’ αυτό το μυστήριο πανηγυρίζουν άγγελοι στον ουρανό και άνθρωποι στη γη.
Η θαυματουργική γέννησή Του από την Παρθένο Μητέρα του Θεού. Ήταν πρωτάκουστο και δεν ξανάγινε ποτέ το να συλλάβει μία παρθένος και να γεννήσει Υιό. Η πρώτη αναγγελία του γεγονότος από τον Θεό αμέσως μετά την παρακοή των Πρωτοπλάστων ανέφερε, ότι το «σπέρμα της γυναικός» (Γενέσεως γ΄16) θα συνέτριβε τον δόλιο εχθρό των ανθρώπων. Εφ’ όσον η παράτολμη γυναίκα παρέσυρε τους ανθρώπους προς την αμαρτία και τους οδήγησε εκτός του Παραδείσου, αυτή και μόνο αυτή, γυναίκα δηλαδή πάλι εισάγει Εκείνο που κέρδισε τον Παράδεισο και μας εισήγαγε σ’ αυτόν.
Ο Σωτήρας μας ήταν αληθινός άνθρωπος, ήταν όμως κι ο Άγιος του Θεού. Με την δύναμη του Αγίου Πνεύματος γεννήθηκε από Παρθένο, χωρίς το βάρος της προπατορικής αμαρτίας, που έχουν όσοι γεννιούνται «από ανθρώπινη επιθυμία» (Ιωάννου α΄ 13).
Δεν πρέπει να παραλείψουμε να προσέξουμε και την ταπεινή μητέρα Του. Η μητέρα Του ήταν παρθένος. Δεν ήταν πλούσια ή προφήττισα ή μεγάλη κτηματίας. Πράγματι οι πρόγονοί Της δεν ήσαν άσημοι, αφού έρρεε στις φλέβες της αίμα βασιλικό (Ματθαίου α΄1-19, Λουκά α΄32). Ούτε είχε ασθενή και απαίδευτο νού, αφού μπορούσε να ψάλει μια γεμάτη πνευματικότητα ωδή αίνου στον Θεό (Λουκά α΄46-55). Κι όμως πόσο ταπεινή η θέση της, πόσο φτωχός ήταν ο άνθρωπος με τον οποίο ήταν αρραβωνιασμένη και πόσο άθλιο το κατάλυμα που έδωσαν στον νεογέννητο Υιό του Θεού.
Η Παρθένος Μαρία αποδέχθηκε με πολύ ταπεινό πνεύμα και πλήρη υποταγή, την θεία κλήση να υπηρετήσει το μυστήριο της σαρκώσεως του Υιού του Θεού, το μυστήριο της θείας οικονομίας, δηλώνοντας στον Άγγελο : «Η Μαριάμ τότε είπε: «Είμαι μία δούλη του Κυρίου, ας γίνει το θέλημά του σ’ εμένα όπως μου το είπες» (Λουκά α΄ 38).
Με την δήλωσή Της αυτή συγκατατέθηκε στην απόφαση του Θεού και αποδέχθηκε την αποστολή που ανέθεσε σ’ Αυτήν και συνεργάσθηκε για την εκπλήρωση των βουλών του Θεού:
Με τον θαυμαστό σκοπό της ενανθρωπήσεως. Ο Ιησούς Χριστός διά της εναθρωπήσεώς Του μας συμφιλίωσε με τον επουράνιο Θεό και Πατέρα και μας ένωσε αδιάσπαστα μαζί Του, πραγματοποιώντας τον σκοπό του θείου θελήματος για την δημιουργία μας.
Με την μητρότητά Της που είναι θεληματική. Αυτό συνάγεται σαφώς από την αφήγηση του Ευαγγελισμού (Λουκά α΄ 26-38). Μπροστά στην απροσδόκητη κλήση που Της ανήγγειλλε ο άγγελος, η Παρθένος Μαρία, όπως Την δείχνει ο ευαγγελιστής Λουκάς, ενδιαφέρθηκε να καταλάβει το κάλεσμα του Θεού. Ο άγγελος Της αποκάλυψε την παρθενική σύλληψη. Αφού διαφωτίσθηκε πλήρως η Παρθένος Μαρία δέχθηκε, είναι η δούλη Κυρίου, όπως ο Αβραάμ, ο Μωϋσής και οι Προφήτες. Όπως η διακονία εκείνων κι ακόμη περισσότερο, η διακονία Της ήταν αποτέλεσμα ελευθέρας επιλογής.
Αυτό τον σκοπό απέτυχε να πραγματοποιήσει ο πρώτος άνθρωπος, ο Αδάμ, γι’ αυτό ενηνθρώπησε ο Υιός του Θεού για να ενώσει αδιάσπαστα και αχώριστα, ασύγχυτα και αδιαίρετα την θεότητα και την ανθρωπότητα. Σ’ αυτό το σκοπό συνετέλεσε τα μέγιστα και η παρθένος Μαρία, η Μητέρα του Κυρίου μας διά της εν χρόνω γεννήσεως του Ιησού. Σ’ όλη την διάρκεια της ζωής Της πάνω στην γη, η μητέρα υποχώρησε μπροστά στην πιστή. Εκτός από Μητέρα του Ιησού αναδείχθηκε η πρώτη πιστή (Μάρκου γ΄ 32-35 και Λουκά ια΄ 27-28).
Ο Κύριος Ιησούς Χριστός ζητεί από όλους και από την Μητέρα Του να υπακούσουν και να τηρήσουν το θέλημά Του. Πρώτα Εκείνη πιστή και υπάκουη συνιστά στους πιστούς: «Ο,τι σας πεί, να το κάνετε» (Ιωάννου β΄ 5). Στον Σταυρό ολοκληρώνεται αυτή η κένωση της Μητέρας του Ιησού. Αποκαλύπτοντας στην Μαρία τον προορισμό του Ιησού, ο Συμεών στην Υπαπαντή του Κυρίου μας στον Ναό της, είχε αναγγείλει την ρομφαία που θα διαπερνούσε την καρδιά Της, εξαιτίας της διαίρεσης του Ισραήλ και της δοκιμασίας της πίστεώς Της (Λουκά β΄34-35).
Στο Γολγοθά η μητρότητα Της ολοκληρώθηκε, όπως το δείχνει ο ευαγγελιστής Ιωάννης σε μία σκηνή που κάθε λεπτομέρεια της είναι γεμάτη νόημα. Η Μητέρα του Ιησοιύ στεκόταν όρθια κάτω από τον Σταυρό. Ο Ιησούς της απευθύνει εκεί πάλι το επίσημο «γύναι» που δηλώνει την εξουσία Του ως Κυρίου της Βασιλείας. Δείχνοντας στον Μαθητή που «ήταν παρών» με τα λόγια «Ιδού ο υιός σου», ο Ιησούς την εκάλεσε σε μία νέα μητρότητα, να γίνει η Μητέρα των μαθητών Του, που θα είναι στο εξής ο ρόλος Της μέσα στο λαό του Θεού (Ιωάννου ιθ΄ 25).
Η ίδια η Παρθένος Μαρία και Μητέρα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού έχουσα επίγνωση της αποστολής Της ως Μητέρα του Θεού, ότι θα γεννούσε τον λυτρωτή και σωτήρα του κόσμου, διαπιστώνει ότι οι γενεές των ανθρώπων που θα δέχονται την σωτηρία τους θα Την ευγνωμονούν και θα Την μακαρίζουν, θα Την επαινούν και θα Την τιμούν ως Μητέρα του Θεού: «Ιδού γαρ από του νυν μακαριούσί με πάσαι αι γενεαί» (Λουκά α΄ 48).