Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βύρωνος, Καισαριανής και Υμηττού κ. Δανιήλ
Τα διδακτικό και προφητικό έργο του Κυρίου μας αναδεικνύει και την μοναδική αξία του προσώπου Του. Αυτό φανερώνεται από την μελέτη της Αγίας Γραφής και τις ακόλουθες θεολογικές επισημάνσεις:
α´. Ο Ιησούς Χριστός δεν είναι απλώς εξαίρετος διδάσκαλος η εξαιρετικά εμπνευσμένος Προφήτης, αλλ’ είναι αυτή αύτη η Αλήθεια, ο σαρκωθείς Λόγος του Θεού, η μοναδική πηγή κάθε σοφίας και διδασκαλίας. Είπε: «Εγώ ειμί η αλήθεια» (Ιωάννου ιδ´ 6).
β´. Μιλούσε και νομοθετούσε από την ιδική Του θεία αυθεντία, όταν έλεγε: «Εγώ δε λέγω υμίν» (Ματθαίου ε´ 22). Γι’ αυτό και οι ακροατές Του ακόμη και αυτοί που ήσαν αντίθετοι ομολογούσαν ότι «Ουδέποτε ούτως ελάλησεν άνθρωπος, ως ούτος ο άνθρωπος» (Ιωάννου ζ´ 46), οι δε μαθητές Του μας είπαν, ότι «εδίδασκεν ως εξουσίαν έχων» (Μάρκου α´ 22).
γ´. Δίδασκε, προφήτευε και τελούσε θαύματα με ιδική Του δύναμη και εξουσία. Είπε στους παραλυτικούς και στον λεπρό: «Έγειρε και περιπάτει» (Ματθαίου θ´ 5). «Άρον τον κράβαττόν σου και περιπάτει» (Μάρκου β´ 9). «Θέλω, καθαρίσθητι· και ευθέως εκαθαρίσθη αυτού η λέπρα» (Ματθαίου η´ 3).
δ´. Διέφερε και υπερείχε από τους Προφήτες, διότι εκείνοι δίδασκαν και προφήτευαν για την αλήθεια και για την οδό που οδηγεί στην βασιλεία του Θεού. Ο Κύριος όμως μαρτυρεί, ότι αυτός είναι η αλήθεια και η ζωή. «Εγώ ειμί η οδός και η αλήθεια και η ζωή» (Ιωάννου ιδ´ 6).
Οι Προφήτες κήρυτταν από προσώπου του Θεού λέγοντας: «Τάδε λέγει Κύριος». Ο Κύριος, αντίθετα, δίδασκε χωρίς να επικαλείται άλλον η να παραπέμπει η να αναφέρεται σε άλλον ανώτερό Του. Έλεγε: «Εγώ δε λέγω υμίν» (Ματθαίου ε´ 44).
Η πληρότητα και βαθύτητα του περιεχομένου της διδασκαλίας Του.
Ονομάζει Αυτός ο Ιησούς Χριστός τον Εαυτό Του «φως του κόσμου» (Ιωάννου η´ 12), και «αλήθεια» με την απόλυτη έννοια (Ιωάννου ιδ´ 6). Οι Απόστολοι εξυμνούν τους θησαυρούς της σοφίας και της γνώσεως αυτού: «εν ω εισί (εννοεί τον Ιησού Χριστό) πάντες οι θησαυροί της σοφίας και της γνώσεως απόκρυφοι» (βλ. Κολασσαείς β´ 3).
Ο απόστολος Παύλος προσεύχεται και παρακαλεί τον Θεό Πατέρα, ώστε, μεταξύ άλλων, οι πιστοί της Εφέσου να κατανοήσουν μαζί με όλους τους άλλους ποιο είναι το πλάτος και το ύψος της συγκαταβάσεως και του ελέους του Χριστού. Και να γνωρίσετε εκ πείρας την αγάπη, με την οποία σας αγάπησε ο Χριστός και η οποία υπερβαίνει κάθε μέτρο και όριο της ανθρώπινης γνώσεως. Και τότε θα αισθανθείτε ευγνωμοσύνη θερμοτέρα στον Θεό, θα τον αγαπήσετε και θ’ αφοσιωθείτε σ’ αυτόν περισσότερο. Και θα επέλθει σαν αποτέλεσμα, ότι θα γεμισθείτε με την αφθονία των δωρεών και τελειοτήτων που πηγάζουν από τον Θεό. (βλ. ‘Εφεσίους γ´ 18-19).
Στους Φιλιππησίους γράφει, ότι θυσιάζει τα πάντα για να επιτύχει αυτή την πληρότητα και βαθύτητα: «Όχι δε μόνον όταν φωτίσθηκα και ήμουν στις πρώτες ημέρες της επιστροφής μου, αλλά βέβαια και τώρα εξακολουθώ να νομίζω, ότι όλα είναι ζημιά συγκρινόμενα με την υπεροχή της γνώσεως του Ιησού Χριστού του Κυρίου μου, για τον οποίον στερήθηκα και απέρριψα όλα, για να εγκολπωθώ αυτόν σαν σωτήρα μου. Και τα θεωρώ σκύβαλα και άξια περιφρονήσεως για να κερδίσω τον Χριστό» (βλ. Φιλιππησίους γ´ 8).
Στους Κορινθίους ονομάζει τον Ιησού Χριστό Θεού σοφία και Θεού δύναμη. Σ’ αυτούς όμως, τους οποίους, ο Θεός ηύρε αξίους να καλέσει στην σωτηρία, είτε Ιουδαίοι είναι, είτε Έλληνες, κηρύττουμε Χριστό, ο οποίος είναι Θεού δύναμις, που αναγεννά και αγιάζει, και Θεού σοφία, που φωτίζει κάθε πιστό. (βλ. Α´ Κορινθίους α´ 24).
Και ο ευαγγελιστής Ιωάννης διδάσκει, ότι ο Ιησούς Χριστός κατέχει το πλήρωμα της χάριτος και της αλήθειας· Για να εντυπωθεί δε περισσότερο στον καθένα το μέσον της υπερφυσικής αυτής γεννήσεως και υιοθεσίας, ο Λόγος έγινε εν χρόνω άνθρωπος. Και έχοντας σαν σκηνή και σαν ναό άγιο την ανθρώπινη φύση, παρέμεινε με πολλή οικειότητα μεταξύ μας σαν ένας από εμάς. Και χορτάσαμε με τα μάτια μας την υπέρλαμπρη και θεοπρεπή δόξα του, την οποία είχε φυσική από τον Πατέρα, σαν Υιός μονάκριβος που ήταν, γενάτος χάρη με την οποία τότε θαυματουργούσε και τώρα μας αναγεννά, και γεμάτος αλήθεια, με την οποία μας φωτίζει και μας διδάσκει. (βλ. Ιωάννου α´ 14).
Η επίδραση της διδασκαλίας Του.
Ο Κύριός μας ομιλώντας, ικανοποιούσε και ικανοποιεί τον εσωτερικό άνθρωπο πλήρως κατά τον νου, την βούληση και το συναίσθημά του. Κατά την τελευταία δε και επισημότερη από όλες τις άλλες ημέρες της εορτής, στάθηκε ο Ιησούς και με ζωηρή φωνή είπε: «Εάν κανείς αισθάνεται πόθο και δίψα όχι για αγαθά υλικά και φθαρτά, αλλά για την εσωτερική γαλήνη και μακαριότητα της θείας ζωής, ας έρχεται προς εμένα διά της πίστεως και ας πίνει ελεύθερα. Πλησίον μου θα ικανοποιηθούν όλοι οι ευγενείς του πόθοι και θα βρεί ανάπαυση η ψυχή του (βλ. Ιωάννου ζ´ 37-38 και Ιωάννου δ´13-14). Δηλώνει απερίφραστα: «Εγώ ειμί το φως του κόσμου· ο ακολουθών εμοί ου μη περιπατήση εν τη σκοτία, αλλ’ έξει το φως της ζωής» (Ιωάννου η´ 12) καθώς και «εάν τις διψά, ερχέσθω προς με και πινέτω» (Ιωάννου ζ´ 37). Το ίδιο επιμαρτυρεί από πείρα ο Πέτρος όταν είπε: «Κύριε, προς τίνα απελευσόμεθα; ρήματα ζωής αιωνίου έχεις» (Ιωάννου ς´ 68). Χαρακτηριστικά αποδεικνύοντα το τέλειο και μοναδικό διδακτικό αξίωμα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού μπορούν να επισημανθούν τα εξής:
α´. Στην άφθαστη απλότητα και σαφήνεια της διδακτικής μεθόδου Του.
Δεν δίδασκε ως οι Γραμματείς και οι Φαρισαίοι, ούτε όπως οι Φιλόσοφοι και οι Ρήτορες. Διαμόρφωσε ιδική Του πρωτότυπη και τέλεια διδακτική μέθοδο τα κύρια γνωρίσματα της οποίας είναι: Η απλότητα, η σαφήνεια, η βραχυλογία, η πραγματικότητα, η χρήσις εικόνων και παρομοιώσεων και αναλογιών από την φύση και την ζωή. Γι’ αυτό γοητεύει, ώστε όσοι μελετούν τους λόγους Του να εκπλήσσονται από την διδαχή Του και να λένε: «Ην γαρ διδάσκων ως εξουσίαν έχων» (Μάρκου α´ 22). Δεν ζητούσε να στηρίξει εκείνα που έλεγε στις μαρτυρίες αναγνωρισμένων ραββίνων, όπως έκαναν οι γραμματείς, αλλά δίδασκε ως διδάσκαλος, που λάμβανε γνώση της αλήθειας κατ’ ευθείαν από την θεότητά του και ήταν αυτός έγκυρος και αυθεντική πηγή της αλήθειας.
β´. Στην πλήρη αρμονία και συμφωνία διδασκαλίας και ζωής.
Ολόκληρη η ζωή Του ήταν επισφράγισμα και ενσάρκωσις της διδασκαλίας Του. Διδασκαλία και Ζωή, Λόγοι και Έργα, Ηθική Νομοθεσία και Παράδειγμα, ήταν άρρηκτα συνδεδεμένα και εναρμονισμένα. Δίδασκε και έπραττε. Νουθετούσε και έδινε με τον Εαυτό Του παράδειγμα· Διότι με αυτό που σας έκαμα, (την νίψι των ποδών), σας έδωσα τέλειο παράδειγμα, ώστε καθώς εγώ έκαμα σε σας, έτσι και σεις να κάνετε ο ένας στον άλλο και από αγάπη να ταπεινώνεσθε και να υπηρετείσθε μεταξύ σας. (βλ. Ιωάννου ιγ´ 15).
Στον κόσμο έφερε την αλήθεια και την ζωή. (Ιωάννου ιδ´ 6). Μας έδωσε άριστο υπόδειγμα ζωής άμωμης, αγίας και αγαπώσης. Ο τέλειος ηθικός βίος του Σωτήρα κοσμημένος με όλες τις αρετές προβάλλεται στους ανθρώπους ως τέλειο, άριστο παράδειγμα προς μίμησι, διότι δίδαξε και έζησε, κατά τον απόστολο Πέτρο, αφήνοντάς μας παράδειγμα τέλειο προς μίμησι, για να ακολουθούμε ακριβώς επάνω στα ίχνη Του: « Άφησε σε σας παράδειγμα τέλειο προς μίμησι, για να ακολουθήσετε ακριβώς πάνω στα χνάρια του.» (Α´ Πέτρου. β´ 21).