Αλλάζει ο τρόπος με τον οποίο θα εκτελούνται τα έργα από τα Εκκλησιαστικά Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, όπως είναι οι μητροπόλεις, οι ενορίες και οι μονές. Με απόφαση της Ιεράς Συνόδου, στο εξής εάν κάποιος από τους παραπάνω φορείς σκοπεύει να αναθέσει εκτέλεση έργων ή παροχή υπηρεσιών ή προμήθειες και έχει επιδοτηθεί με κρατικούς ή ευρωπαϊκούς πόρους υποχρεούται να αναρτά κάθε πράξη στην ιστοσελίδα «Διαύγεια» και στο Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημόσιων Συμβάσεων (ΚΗΜΔΗΣ). Όπως αναφέρεται σε σχετική εγκύκλιο που εστάλη προς όλους τους φορείς, όλες οι διαχειριστικές πράξεις που χρηματοδοτούνται με εθνικούς ή ευρωπαϊκούς πόρους, εκτός της ανάρτησης, θα πρέπει να κατατίθενται και στο Ελεγκτικό Συνέδριο.
Την ίδια υποχρέωση -εκτός των μητροπόλεων, των ενοριών και των μονών- έχουν επίσης η «Αποστολική Διακονία», το Διορθόδοξο Κέντρο, τα εκκλησιαστικά ιδρύματα, τα ιερά προσκυνήματα και τα μουσεία που υπόκεινται στις διατάξεις οι οποίες αφορούν την ανάθεση και εκτέλεση κρατικών ή δημοσίων συμβάσεων, με κριτήριο όχι τη νομική τους μορφή, αλλά την πηγή χρηματοδότησης. Αυτό σημαίνει ότι μόνο για συμβάσεις που αναθέτουν οι εκκλησιαστικοί φορείς και δεν χρηματοδοτούνται με κρατικούς ή ευρωπαϊκούς πόρους, αλλά δικούς τους ή ιδιωτών (π.χ. δωρεά), δεν εφαρμόζεται η κρατική ή η ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Όπως προαναφέρθηκε, εκτός της ανάρτησης, απαιτείται και ο προληπτικός έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου πριν από την υπογραφή της σύμβασης με τον ανάδοχο. Στις συμβάσεις προμήθειας αγαθών, εκτέλεσης έργων και παροχής υπηρεσιών που συνάπτονται από το Δημόσιο, τα ΝΠΔΔ και τις δημόσιες επιχειρήσεις ή οργανισμούς και η προϋπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων υπερβαίνει το ποσό του ενός εκατομμυρίου ευρώ διενεργείται υποχρεωτικά έλεγχος της νομιμότητάς τους πριν από τη σύναψή τους από κλιμάκια του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Επομένως, συμβάσεις που αναθέτουν εκκλησιαστικοί φορείς πρέπει, πριν από την υπογραφή τους και εφόσον επιδοτούνται ή συγχρηματοδοτούνται από κρατικούς ή ευρωπαϊκούς πόρους, να κατατίθενται μαζί με όλο τον φάκελο της διαδικασίας του σχετικού διαγωνισμού στο Ελεγκτικό Συνέδριο μαζί με το σχέδιό τους για να ελεγχθούν:
- από το αρμόδιο κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, εφόσον πρόκειται για συμβάσεις άνω του 1.000.000 ευρώ (επιδοτούμενες από κρατικούς πόρους) ή των 10.000.000 ευρώ (συγχρηματοδοτούμενες από το ΕΣΠΑ).
- από τον αρμόδιο επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, για συμβάσεις αξίας μεταξύ 500.000 ευρώ και 1.000.000 ευρώ, ο οποίος υπηρετεί στον φορέα που έδωσε την επιχορήγηση.
- από το αρμόδιο κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου ή τον αρμόδιο επίτροπο, εφόσον πρόκειται για συμβάσεις ανώτερες του 1.000.000 ευρώ ή των 500.000 ευρώ αντίστοιχα, που εκτελούνται σε υλοποίηση συναφθείσας προγραμματικής σύμβασης.
Με τον τρόπο αυτόν εκτιμάται ότι θα διασφαλιστεί η διαφάνεια σε όλες τις ενέργειες της Εκκλησίας, σε μια περίοδο που εύκολα κάποιοι, ασκώντας κριτική, μπορούν να αφήσουν έστω και αιχμές για τον τρόπο εκτέλεσης έργων. Βέβαια, το τελευταίο διάστημα πολλά έργα των μονών και των ενοριών έχουν σταματήσει, αφού το ΕΣΠΑ και άλλα προγράμματα προς το παρόν δεν υλοποιούνται.
