Της Σοφίας Χρήστου
Τα πρόσωπα των ηρώων της Επανάστασης του 1821 αποφάσισε να εντάξει ο ιερέας του Ι.Ν. Αγίου Γεωργίου στα Ανώγεια Μυλοποτάμου Kρήτης. Πλέον, στις τοιχογραφίες της εκκλησίας αντικρίζει κανείς τον Κολοκοτρώνη, τον Καραϊσκάκη, τον Παπαφλέσσα, τον Νικηταρά, τον Μπότσαρη, τον Ανδρούτσο, τον Μιαούλη, τον Δασκαλογιάννη, την Μπουμπουλίνα και τη Μαντώ Μαυρογένους.
Πρόκειται για την απόφαση του ιερέα Ανδρέα Κεφαλογιάννη, προκειμένου οι πιστοί να έχουν ως φωτεινά παραδείγματα αυτούς τους «αγίους ήρωες», όπως τους χαρακτηρίζει, οι οποίοι, χωρίς να φοβηθούν, αγωνίστηκαν για την ελευθερία του γένους και του έθνους.
Για την πρωτοβουλία του αυτή δηλώνει ότι: «Αρκετοί αγνοούν την προσφορά της Εκκλησίας στον Αγώνα, αλλά το γεγονός ότι η Επανάσταση του 1821 έγινε “για του Χριστού την πίστη την αγία και της πατρίδος την ελευθερία” δεν κρύβεται. Όπως δήλωσε σε συνέντευξή του ο Αμερικής Δημήτριος “οι Έλληνες δεν είμαστε σημερινοί σε αυτό τον πλανήτη. Έχουμε μια ιστορία”».
Οι έννοιες Θεός και θρησκεία πόσο συνδέονται με τις έννοιες Επανάσταση και ελευθερία και πόσο επηρέασαν την απόφασή του; «Η πίστη και η Εκκλησία συνδέονται απόλυτα. Ο Θεός είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα του αγώνα του ’21. Είναι οι φορείς των νοημάτων και των μηνυμάτων. Η γλώσσα της Εκκλησίας και η επαναστατική γλώσσα προσδιόρισαν το ιδεολογικό και πνευματικό στίγμα του Αγώνα, που είναι τόσο θρησκευτικό όσο και εθνικό. Η Επανάσταση των Ελλήνων, πέρα από την προσωπική τους δράση, βασίστηκε και στη βοήθεια του Θεού. Η Επανάσταση ήταν συνδυασμός, όπως έχει αποτυπωθεί ιστορικά και σε καταγραφές κειμένων, του έργου του Θεού και των Ελλήνων. Αυτός ο συνδυασμός εκφράστηκε και επίσημα από τα διοικητικά όργανα του Αγώνα, όπως οι Εθνοσυνελεύσεις, αλλά και ατομικά από τους διάφορους αγωνιστές και οπλαρχηγούς».
Για το αν υπάρχει η δυνατότητα συνύπαρξης των αγίων της Ορθόδοξης Εκκλησίας με τους ήρωες της Επανάστασης ο π. Ανδρέας δηλώνει: «Η Επανάσταση ξεκινά με τη συμπαράσταση του Θεού, η οποία ζητήθηκε ποικιλοτρόπως από τους αγωνιστές του 1821. Κηρύσσεται, μάλιστα, ως θρησκευτική πράξη, με τελετουργικό εντός των ναών, και ολοκληρώνεται με πανηγυρικές διακηρύξεις στο όνομά Του και με δοξολογίες Του. Η πίστη στον Θεό είναι συγκεκριμένη και σαφής. Αναφέρεται στον τριαδικό Θεό. Η τριαδικότητα του Θεού εκφράζεται στα κείμενα συμβολικά και φραστικά. Ο Ρήγας Φεραίος στη “Νέα πολιτική του Διοίκηση” προτείνει το εξής έμβλημα της σημαίας και της στολής των αγωνιστών: “Η σημαία οπού βάνεται εις τα μπαϊράκια και παντιέρες της Ελληνικής Δημοκρατίας είναι εν ρόπαλον του Ηρακλέους με τρεις σταυρούς”. Οι τρεις σταυροί αυτή την τριαδικότητα υποδηλώνουν».
Η Επανάσταση ξεκινά με τη συμπαράσταση του Θεού, η οποία ζητήθηκε ποικιλοτρόπως από τους αγωνιστές του 1821. Κηρύσσεται, μάλιστα, ως θρησκευτική πράξη, με τελετουργικό εντός των ναών, και ολοκληρώνεται με πανηγυρικές διακηρύξεις στο όνομά Του και με δοξολογίες Του
«… Στα κείμενα του 1821, εκτός από την ιδιαίτερη θρησκευτική τους γλώσσα, που αποκαλύπτει τη θρησκευτική, Ορθόδοξη υποδομή των αγωνιστών και του αγώνος, αναφέρονται και σύμβολα, που και αυτά αποτελούν ένα άλλο πολύ σημαντικό και πολύ σπουδαίο σύστημα έκφρασης ιδεών. Τέτοια σύμβολα είναι ο σταυρός και οι εικόνες του Χριστού, της Παναγίας, διάφορων αγίων, κυρίως στρατιωτικών, όπως του Αγίου Γεωργίου, του Αγίου Δημητρίου, του Αγίου Κων/νου και της Αγίας Ελένης», σημειώνει ο Κρητικός ιερέας.
Πλέον, νιώθει υπερήφανος για τη θέση των ηρώων στον Ιερό Ναό. «Ήρωες υπήρξαν όλοι όσοι έθεσαν τη ζωή τους στην υπόθεση του πρώτου ιδανικού κάθε ανθρώπου, στην υπόθεση της ελευθερίας. Είναι απόλυτα συμβατή και θεμιτή η παρουσία των Ελλήνων ηρώων της Επανάστασης του 1821. Εμείς σήμερα, ορμώμενοι από έναν βαθύ σεβασμό στις ιδιαίτερες προσωπικότητες των ηρώων, που κοσμούν πλέον τον Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου των Ανωγείων, νιώθουμε περηφάνια για το ιστορικό, εθνικό και κοινωνικό νόημα της “παρουσίας” τους ανάμεσά μας. Η θέση τους μέσα στον ναό είναι η θέση που έχουν όλοι οι καλοί και άξιοι να καλούνται Χριστιανοί Ορθόδοξοι», αναφέρει, ενώ πιστεύει ότι «η παρουσία τους θα βοηθήσει όλους μας στην κατάκτηση της συνείδησης της προσφοράς στην πατρίδα, διότι η Ιστορία “τιμωρεί” όταν την αγνοείς».
Παράλληλα, αυτό που προτείνει και προτρέπει, κυρίως τους νέους, «είναι να κάνουμε τρόπο ζωής και ας αναδείξουμε ως ύψιστες αξίες την αγάπη στην πατρίδα και την προσφορά στο κοινό καλό, για να γράφεται η Ιστορία μας από εμάς και όχι από άλλους».
Η απόφαση αυτή του ιερέα υλοποιήθηκε με την άδεια του Μητροπολίτη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Ευγένιου. Ωστόσο, αν βρεθούν κάποιοι να τον κατηγορήσουν, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο ίδιος, «το πιθανότερο είναι να μη γνωρίζουν, όσο θα έπρεπε, την ελληνική Ιστορία, την ιστορία των “αγίων” ηρώων της».
