Στον Γιώργο Ρήγα
Σε μια συνέντευξη όπου δεν «μασάει» τα λόγια του, ο δεύτερος στην ιεραρχία της Εκκλησιαστικής Κεντρικής Υπηρεσίας Οικονομικών της Εκκλησίας της Ελλάδος, Μητροπολίτης Ύδρας, Σπετσών και Αιγίνης, Εφραίμ, εξομολογείται ότι τιμωρήθηκε με έναν χρόνο φυλάκιση για τη φιλανθρωπική δράση της Μητροπόλεως Ύδρας: «Όλοι οι υπουργοί Οικονομικών βλέπουν την αδικία, το παράλογο του να προσφέρεις εκεί που το κράτος είναι ανύπαρκτο και ουδείς κινήθηκε να το διορθώσει νομοθετικά». Μιλά για τα δύσκολα οικονομικά της κεντρικής διοίκησης και για τους πειρασμούς που υπάρχουν για την Εκκλησία μέσα και έξω, αλλά και από «δεξιά και αριστερά»: «Η Εκκλησία μας πληρώνει ΕΝΦΙΑ και φόρο επί των εισοδημάτων, που φτάνει τα 2,5 και 3 εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Ιλιγγιώδη ποσά. Προσθέσατε και την κατάρρευσιν του χρηματοπιστωτικού συστήματος, με μηδενική απόδοση μερισμάτων, και τότε το πρόβλημα γιγαντώνεται. Προβληματιζόμεθα αρκετά».
Η εισήγησή σας στην Ιεραρχία είχε θέμα: «Τροποποίησις Κανονισμού Συνοδικού Μεγάρου και Ραδιοφωνικού Σταθμού της Εκκλησίας της Ελλάδος και η προοπτική αυτού». Οι τροποποιήσεις αυτές αφορούν επικαιροποίηση πρακτικών ζητημάτων ή προέκυψαν εξαιτίας της οικονομικής κρίσης;
Καταρχήν θα ήθελα να σας συγχαρώ για την «Κιβωτό» και να ευχηθώ να είναι μέσον οικοδομής και όχι γκρεμίσματος, να βοηθά δηλαδή στην ορθή ενημέρωση και στην καλλιέργεια εκκλησιαστικού φρονήματος και μάλιστα να εμπνέει την αγάπη εις τον Χριστόν και εις την Εκκλησίαν.
Τώρα, στο ερώτημά σας, ασφαλώς η Εκκλησία ως ζωντανός οργανισμός στο διάβα της πορείας της αντιμετωπίζει προβλήματα και πειρασμούς «έσωθεν και έξωθεν», «δεξιά και αριστερά», αλλά πάντα ως κεντρική στοχοθεσία έχει την εσωτερική καλλιέργεια των πιστών της και κύριο άξονα το να αγαπήσωμεν οι πάντες τον Χριστόν. Όχι να γίνουμε καλοί και νομοταγείς πολίτες – αυτό το κάνουν οι ποικίλες ιδεολογίες-, αλλά να αγαπήσουμε τον Ιησού Χριστό και όλα τα άλλα θα έρθουν. Τώρα, ας έρθουμε στο «γλωσσόκομον» της Εκκλησίας και μάλιστα στην εισήγησή μου στην προλαβούσα Σύνοδον της Ιεραρχίας, που τιμητικά μου ανέθεσε. Οι τροποποιήσεις προτάθηκαν για τη βελτίωση του υπάρχοντος νομικού πλαισίου, ύστερα από την αξιοποίηση της πολύχρονης πείρας και εμπειρίας μας, προφανώς δε και εξ αφορμής της οικονομικής κρίσεως. Το καλύτερον είναι εχθρός του καλού. Ενημερώσαμε το ιερό σώμα για την οικονομική κατάσταση της κεντρικής διοικήσεως με πάσαν ειλικρίνεια και πληρότητα, ώστε οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες να γνωρίζουν επακριβώς τα της οικονομικής καταστάσεως, καθώς έχουν δικαίωμα, αλλά και χρέος να συμβάλουν εις την αντιμετώπιση των προβλημάτων της κεντρικής διοίκησης, αφού το σύστημα είναι συνοδικόν και τον τελικόν λόγον δι’ όλα όσα γίνονται τον έχει η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος. Στο πνεύμα λοιπόν αυτό, έγινε διεξοδική ενημέρωσις, συγκεκριμένες προτάσεις, τις οποίες μετά από ελευθέραν, ενδελεχή συζήτηση η Ιεραρχία ενέκρινε.
Κινδυνολογούν όσοι κάνουν λόγο για «κραχ» στα οικονομικά της Εκκλησίας;
Έχω την τιμή και την εμπιστοσύνη της Ιεράς Συνόδου να είμαι μέλος της Διοικούσας Επιτροπής της ΕΚΥΟ και γνωρίζω το έργο της, του γενικού διευθυντού, θεοφιλεστάτου Επισκόπου Σαλώνων Αντωνίου, και όλων των διευθυντών των τμημάτων, οι οποίοι καταβάλλουν υπεράνθρωπες προσπάθειες με πολύ μικρό προσωπικό και φέρουν εις πέρας το υπέρογκο έργο της.
Καταβάλλεται προσπάθεια καταγραφής της υπάρχουσας περιουσίας και αξιοποιήσεώς της, όμως το θέμα τούτο είναι ένας γολγοθάς, αφού πάντα συναντούμε προσκόμματα στις υπηρεσίες του κράτους, που δεν διευκολύνουν καθόλου το έργο της Εκκλησίας. Σημαντικό έργο η συντήρησις και ανακαίνισις των αστικών ακινήτων. Πολλά είναι για χρόνια κενά, τα ενοίκια ανείσπρακτα και πράγματι έχουμε πρόβλημα. Καταβάλλεται προσπάθεια μειώσεως των δαπανών, ακόμα και των ανελαστικών, και μην ξεχνάτε ότι έχουμε περίπου 150 με 160 υπαλλήλους σε όλο τον κεντρικό οργανισμό. Φαντάζεστε το ύψος των μηνιαίων μισθών και της ασφάλειάς των. Πέραν τούτου, η Εκκλησία μας πληρώνει ΕΝΦΙΑ και φόρον επί των εισοδημάτων, που φτάνει τα 2,5 και 3 εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Ιλιγγιώδη ποσά. Προσθέσατε και την κατάρρευσιν του χρηματοπιστωτικού συστήματος, με μηδενική απόδοση μερισμάτων, και τότε το πρόβλημα γιγαντώνεται και προβληματιζόμεθα αρκετά. Όμως ελπίζουμε και προχωρούμε.
Η Εκκλησία μας πληρώνει ΕΝΦΙΑ και φόρον επί των εισοδημάτων, που φτάνει τα 2,5 και 3 εκατομμύρια ευρώ ετησίως
Αναφερθήκατε ακόμη στην προοπτική του ραδιοφωνικού σταθμού. Μετά τις αλλαγές στο πρόσφατο παρελθόν, θα συνεχίσει απρόσκοπτα τη λειτουργία του;
Ο ραδιοφωνικός σταθμός είναι ο άμβωνας και η φωνή της Εκκλησίας μας και ασφαλώς πρέπει να συνεχίσει τη λειτουργία του και να βελτιώνει συνεχώς, ποιοτικά και τεχνικά, το πρόγραμμά του. Η παγκοσμιοποιημένη πληροφόρηση, η δυνατότητα της απευθείας σύνδεσης και η αλληλεπίδραση δισεκατομμυρίων ανθρώπων σε όλη τη Γη, για πρώτη φορά στην ανθρώπινη ιστορία, είναι τόσο μεγάλη και τόσο πρόσφατη, που επιβάλλει την όσο το δυνατόν καλύτερη αξιοποίησή της. Επομένως, δεν τίθεται συζήτηση για το ποια πρέπει να είναι η προοπτική του σταθμού και της αξιοποιήσεως του κόσμου της πληροφορίας ως άμβωνος και μαρτυρίας του Ιησού Χριστού στον πλανήτη σήμερα. Με το ραδιόφωνο κάνουμε ποιμαντική, καλλιεργούμε την Ορθόδοξη εκκλησιαστική συνείδηση, την Ορθόδοξη πνευματικότητα, το εκκλησιαστικό φρόνημα, μακριά από ευσεβισμούς, πιετισμούς, νομικίστικη θέαση του Ευαγγελίου, προβάλλοντας την απεραντοσύνη της αγάπης του Θεού, όπως ακριβώς και οι σύγχρονοι άγιοι δεν δημιουργούσαν ενοχές στους ανθρώπους, αλλά το κατάλληλο κλίμα να αγαπήσουμε τον Θεό και ύστερα όλα τα άλλα θα έρθουν.
Με το ραδιόφωνο κάνουμε ποιμαντική, καλλιεργούμε την Ορθόδοξη εκκλησιαστική συνείδηση, την Ορθόδοξη πνευματικότητα, το εκκλησιαστικό φρόνημα, μακριά από ευσεβισμούς, πιετισμούς, νομικίστικη θέαση του Ευαγγελίου
Στην επαρχία σας είναι εμφανή τα σημάδια της κρίσης. Πώς ανταποκρίνεται η τοπική εκκλησία στις ανάγκες του κόσμου;
Ασφαλώς δεν υπάρχουν σύνορα ανά περιφέρεια και Μητρόπολη. Όλοι υφιστάμεθα τα αποτελέσματα μιας παρατεταμένης οικονομικής ύφεσης και τα σημάδια λένε πως πάμε για χειρότερα πράγματα. Ο ρόλος της Εκκλησίας είναι σημαντικός και ουσιαστικός. Προτρέπει τους πιστούς να είναι φιλάνθρωποι, ευσπλαχνικοί και ελεήμονες, τους καλλιεργεί εσωτερικά για να αποβάλουν τη φιλαυτία και τον ναρκισσισμό και να αγαπήσουν ταπεινά τον Ιησού Χριστό στο πρόσωπο του κάθε αναγκεμένου ανθρωπίσκου. Ύστερα, αυτή η καλλιέργεια φαίνεται και στις δομές της προσφερόμενης αγάπης. Έχουμε δύο νοσοκομεία εκκλησιαστικά στην Ύδρα και στην Αίγινα. Σηκώνουμε βαρύ φορτίο. Αγωνιζόμαστε. Ώρες-ώρες λυγίζουμε. Αλλά ευτυχώς συνεχίζουμε. Στην Ύδρα καλούμε γιατρούς ειδικοτήτων, εθελοντές ανά δεκαπενθήμερο, τους δίδουμε ένα μικρό ποσό, 200 ευρώ, εισιτήρια, διαμονή, φαγητό κ.λπ., ως οδοιπορικά. Οι ίδιοι δεν λαμβάνουν ούτε ένα ευρώ από τους ασθενείς και δεν πηγαίνουν σε ιδιωτικές επισκέψεις. Όμως αυτό το μικρό ποσόν εθεωρήθη μισθός, επειδή δεν επισυνάπτονταν οι σχετικές αποδείξεις δαπανών, και άρα απόκρυψη φορολογικής ύλης και εγώ ετιμωρήθην με ένα έτος φυλάκισης, το δε ίδρυμα με 230 χιλιάδες ευρώ πρόστιμο και οι γιατροί από 60 χιλιάδες έκαστος. Όλοι οι υπουργοί Οικονομικών βλέπουν την αδικία, το παράλογο να προσφέρεις εκεί που το κράτος είναι ανύπαρκτο, και ουδείς κινήθηκε να το διορθώσει νομοθετικά. Ακόμη έχουμε συσσίτια, στεγάζουμε αστέγους και προσφέρουμε ανά τακτά διαστήματα τρόφιμα σε φτωχούς, ενδεείς αδελφούς μας. Μόνιμα, δε, φροντίζουμε για τις σπουδές και μαθητών και φοιτητών, καθώς και για τη σίτιση άπορων μαθητών σε σχολεία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Δίνουμε στους γιατρούς οδοιπορικά και αυτό θεωρήθηκε μισθός οπότε εγώ τιμωθήρηκα με ένα έτος φυλάκισης!
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ
Ο Μητροπολίτης Ύδρας, Σπετσών και Αιγίνης, Εφραίμ Στενάκης, γεννήθηκε στην Κυψέλη Αίγινας το 1948. Απόφοιτος της Εκκλησιαστικής Σχολής Κορίνθου και αριστούχος της Θεολογικής Σχολής Αθηνών, χειροτονήθηκε διάκονος το 1973 και πρεσβύτερος- αρχιμανδρίτης το 1979. Διετέλεσε πρωτοσύγκελος της Ι.Μ. Ύδρας, Σπετσών και Αιγίνης και ηγούμενος της Ι.Μ. Ζωοδόχου Πηγής Πόρου, ενώ επί των ημερών του ανακαινίστηκε εκ βάθρων η ιστορική μονή. Διετέλεσε μέλος της Επιτροπής Παιδείας του Δήμου Αιγίνης -συνέβαλε στην προώθηση και τη λύση των προβλημάτων στέγης και λειτουργίας των σχολείων του νησιού-, καθώς και αντιπρόεδρος της Δημοτικής Καποδιστριακής Βιβλιοθήκης Αιγίνης, μίας από τις αρτιότερες και πιο πλούσιες επαρχιακές βιβλιοθήκες. Μητροπολίτης εξελέγη το 2001 σε διαδοχή του παραιτηθέντος γέροντά του, Μακαριστού Μητροπολίτου Ύδρας Ιεροθέου.
