Στις 9 Ιουλίου 1980 μια ισχυρή σεισμική δόνηση έπληξε καίρια το κτηριακό συγκρότημα της παλαιφάτου Ιεράς Μονής Παναγίας Κάτω Ξενιάς, κοντά στον Αλμυρό. Η έλλειψη τεχνικών μέσων ανάγκασε την τότε αδελφότητα να εγκαταλείψει την ιστορική Μονή και να ξεκινήσει τον τιτάνιο αγώνα εγκαταστάσεως της νέας Μονής στον πλησιέστερο λόφο, για να στεγάσει την εφέστιο εικόνα της Παναγίας Ξενιάς, το πολύτιμο Θεομητορικό κειμήλιο της Αγίας Ζώνης και τα υπόλοιπα κειμήλια της Ιεράς Μονής.
Το 1998 ο νέος Μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνάτιος, από την πρώτη κιόλας επίσκεψή του στην Ιερά Μονή, έθεσε τον στόχο της αποκατάστασης της Παλαιάς, παράλληλα με την συνέχιση των έργων ολοκλήρωσης της Νέας.
Μια ολόκληρη δεκαετία διήρκησε η διαδικασία εγκρίσεως από το Κ.Α.Σ. των μελετών αποκατάστασης της Ιεράς Μονής. Στο χρονικό αυτό διάστημα, εκτός από την γραφειοκρατία, τα ανυπέρβλητα εμπόδια που ετίθεντο, κατεβλήθησαν συντονισμένες προσπάθειες ένταξης του μεγάλου αυτού έργου σε κάποιο πρόγραμμα που θα εξασφάλιζε τη χρηματοδότησή του. Δυστυχώς, οι υποσχέσεις πολιτικών και κυβερνητικών παραγόντων αποδείχθηκαν αίολες και δεν υλοποιήθηκαν ποτέ. Η Ιερά Μητρόπολη δαπάνησε το ποσό των 150.000€ για την εκπόνηση των μελετών και η Ιερά Μονή το ποσό των 50.000€ για την έκδοση της οριστικής άδειας από την Πολεοδομία Αλμυρού.
Σήμερα, 13 Ιουλίου 2016, 36 χρόνια μετά τον καταστρεπτικό σεισμό του 1980, τελέσθηκε ο Αγιασμός ενάρξεως των εργασιών της αποκατάστασης του κτηριακού συγκροτήματος της Παλαιάς Ιεράς Μονής από τον Σεβ. Μητροπολίτη Δημητριάδος κ. Ιγνάτιο, με την παρουσία της Καθηγουμένης της Ιεράς Μονής Γερόντισσας Νυμφοδώρας και σύσσωμης της αδελφότητας, του Δημάρχου Αλμυρού κ. Δημητρίου Εσερίδη, των μηχανικών που εκπόνησαν τις σχετικές μελέτες, μελών της Ερανικής Επιτροπής Αποκατάστασης της Ιεράς Μονής.
Ο Σεβασμιώτατος χαρακτήρισε την ημέρα ιστορική. Έκανε μια αναδρομή στο παρελθόν, μνημονεύοντας τα πρόσωπα που συνέβαλαν στην πνευματική σύνδεσή του με τη Μονή, το Γέροντά του, Μητροπολίτη πρ. Πειραιώς Καλλίνικο και τον Μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο. Εξέφρασε τον πόνο του για την αδικαιολόγητη καθυστέρηση της εγκρίσεως των μελετών, καθώς και την πικρία του για τον εμπαιγμό που υπέστη ο ίδιος από κορυφαία κυβερνητικά στελέχη όλων των κυβερνήσεων, από το 1998 έως σήμερα, καθώς και εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης όλων των βαθμίδων, που έδιναν προεκλογικές υποσχέσεις που ποτέ δεν υλοποιήθηκαν.
Ο Σεβασμιώτατος τόνισε ότι, με τη χάρη της Παναγίας Ξενιάς, το έργο που ξεκινά θα ολοκληρωθεί, για να ξαναζωντανέψει και πάλι το ιστορικό αυτό Μοναστήρι της τοπικής Εκκλησίας και να κατασταθεί τόπος φιλοξενίας προσκυνητών από την Ελλάδα και το εξωτερικό, που προσέρχονται καθημερινά για να προσκυνήσουν την Θαυματουργό Εικόνα της Παναγίας Ξενιάς και τον ανεκτίμητο θησαυρό, την Τιμία Ζώνη της Παναγίας μας.
Η πρώτη φάση των εργασιών περιλαμβάνει την αντιστήριξη των πρανών με κατασκευή εδαφοϋλόσεων ενώ το κόστος θα ανέλθει στις 100.000€.
