Την ιερά μνήμη του μεγάλου Εφόρου και Πολιούχου της Ιεράς Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας πανηγυρισε με μεγαλοπρέπεια η Ιερά Μονή Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, στην γενέτειρα του Αγίου, στο Μέγα Δένδρο Θέρμου.
Τις φετινές λατρευτικές εκδηλώσεις τίμησε με την παρουσία του ο Σεβασμιώτατος Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ. Ειρηναίος, προσκεκλημένος του Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου, Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Κοσμά. Επίσης προσήλθαν, κατόπιν προσκλήσεως του Ποιμενάρχου, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου κ. Ανδρέας, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καρπενησίου κ. Γεώργιος και ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Κερνίτσης κ. Χρύσανθος.
Το πρωί της 24ης Αυγούστου, στο Καθολικό της Ιεράς Μονής, τελέσθηκαν η ακολουθία του Όρθρου και η Αρχιερατική Θεία Λειτουργία προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Κρήτης κ. Ειρηναίου.
Τον θείο λόγο κήρυξε ο Μητροπολίτης Καρπενησίου κ. Γεώργιος, ο οποίος αναφέρθηκε στους αγίους της Εκκλησίας μας, τονίζοντας ότι « οι άγιοι στην ζωή τους ξεπέρασαν τον εαυτό τους, ξεπέρασαν το εγώ τους κι έζησαν με ταπείνωση και αγάπη για τον άλλο άνθρωπο. Οι άγιοι, όπως ο μεγάλος άγιος Κοσμάς, έδωσαν τα πάντα για τον Χριστό και τον συνάνθρωπο και θυσιάστηκαν για την αλήθεια. Ζώντας έτσι έγιναν η ζύμη, το αλάτι και το φως του κόσμου».
Κάνοντας μια αναφορά στην σημερινή πραγματικότητα, ο κ. Γεώργιος είπε πως «πολλές φορές αρέσει σε εμάς τους χριστιανούς να φορτώνουμε τα πάντα στους άλλους, να κρίνουμε τους άλλους, να τους απορρίπτουμε και να νομίζουμε ότι για την πορεία που έχει πάρει η κοινωνία μας φταίνε οι κακοί. Στην πραγματικότητα όμως εκείνοι που φταίμε είμαστε οι χριστιανοί, οι άνθρωποι της Εκκλησίας, που χάσαμε τον προσανατολισμό μας, χάσαμε τα τάλαντα με τα οποία μας προίκισε ο Θεός, πάψαμε να αγαπάμε και πάψαμε έτσι να είμαστε το αλάτι της γης». Ολοκληρώνοντας την ομιλία του, ο Σεβασμιώτατος, προέτρεψε τους πιστούς να θυμηθούν το Ευαγγέλιο της κρίσεως για να δουν το μέτρο με το οποίο θα μας κρίνει ο Θεός. Γιατί ο Θεός δεν ζητά από εμάς να προσφέρουμε δώρα πολύτιμα, όπως κάνουμε εμείς στη σχέση μας με τον συνάνθρωπο. Ζητά την ειλικρίνειά μας, το σκοτάδι μας το πνευματικό, την πνευματική μας ακαθαρσία. Να τα εναποθέσουμε στο πετραχήλι του πνευματικού, εκεί που θα λάβουμε το Φώς, ώστε έτσι να καθαρθούμε και να ξαναγίνουμε το φως του κόσμου».
Πριν την απόλυση της Θείας Λειτουργίας, ο Ποιμενάρχης κ. Κοσμάς ευχαρίστησε ιδιαιτέρως τον Αρχιεπίσκοπο Κρήτης κ. Ειρηναίο, για την παρουσία του στη γενέτειρα του Αγίου Κοσμά και για τον μεγάλο κόπο τον οποίο έκανε για να έλθει να ευλογήσει την τοπική Εκκλησία, παρά το βεβαρυμένο πρόγραμμά του.
«Κι όμως, ήρθατε με πολύ χαρά» τόνισε ο Σεβασμιώτατος κ. Κοσμάς, «για να προστήτε των λατρευτικών εκδηλώσεων επί τη μνήμη του μεγάλου προστάτου μας και Πολιούχου Αγίου Κοσμά του Αιτωλού. Ήρθατε να τελέσετε το μυστήριο της Θ. Ευχαριστίας, να μας ευλογήσετε, και το απόγευμα κατά την περιφορά της εικόνος του Αγίου μας, να μας προσφέρετε λόγον οικοδομής, λόγο Αγίου Κοσμά.
Ομολογώ, χωρίς να θέλω να φιλοφρονήσω, πάντα από τότε που γνωριστήκαμε, με εδίδασκε η ταπείνωσή σας, η απλότης σας, η πραότης σας, η ειληκρινής ευσέβειά σας. Όλοι οι Αιτωλοακαρνάνες, κληρικοί και λαϊκοί, σας ευχαριστούμε σήμερα και ταπεινά ευχόμαστε να σας χαρίζει ο Κύριος, δια πρεσβειών του Αγίου Κοσμά, έτη πολλά κατά πάντα υγειή και αγιασμένα, για να διδάσκετε και να οδηγείτε κάθε ψυχή του ποιμνίου σας στη σωτηρία.
Εύχεσθε και για μας να ανοίγουμε πάντοτε τις καρδιές μας για να δεχόμαστε το μήνυμα του Αγίου Κοσμά, να ζούμε την Ορθοδοξία μας, να αγαπούμε την Ελλάδα μας όπως κι εκείνος, να δώσουμε στα παιδιά μας την αληθινή Ρωμιοσύνη που έδωκε ο Άγιος Κοσμάς».
Επίσης ο Μητροπολίτης κ. Κοσμάς, ευχαρίστησε τους αγίους Αρχιερείς για την παρουσία τους, τους Ιερείς, την Καθηγουμένη της Ιεράς Μονής, τις αρχές του τόπου και τον πιστό λαό που προσήλθαν με τόση ευλάβεια για να τιμήσουν τον μεγάλο Άγιο Κοσμά.
Λαμβάνοντας τον λόγο ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ. Ειρηναίος, ευχήθηκε στον Ποιμενάρχη μας για τα ονομαστήριά του, έτη πολλά και ευλογημένα, λέγοντας τα εξής:
«Μέσα μου υπάρχει πάρα πολύ μεγάλος σεβασμός στο πρόσωπο του εορτάζοντος σήμερα, του τοπικού Επισκόπου του και κυριάρχη της Μητροπόλεως αυτής και εύχομαι για την ονομαστική του εορτή. Χαίρω πάρα πολύ που το όνομά του είναι συνδεδεμένο με το όνομα του Αγίου Κοσμά.
Σεβασμιώτατε, είσαστε πάρα πολύ ευγενικός, καλός, αληθινός, και σας ευχαριστούμε και σας συνχαίρουμε πάρα πολύ για την πρόσκλησή σας να έρθουμε εδώ. Με όλη μου τη χαρά ανταποκρίθηκα στην πρόσκλησή σας, Σεβασμιώτατε, σεβόμενος πάρα πολύ και το πρόσωπό σας και την εορτή σας, και τον λόγο σας. Αισθάνομαι μεγάλη χαρά και είμαι μαζί σας εδώ στον πόθο σας, στον Ιερό Ναό στην Ιερά αυτή Μονή, στην εορτή του Αγίου Κοσμά.
Η Κρήτη αγαπά πάρα πολύ τον Άγιο Κοσμά. Εδώ στον τόπο της καταγωγής, στον τόπο από τον οποίον γεννήθηκε και ξεκίνησε ο Άγιος, σ’ αυτόν τον τόπο η Κρήτη μεταφέρει δια του Σεβασμιωτάτου Αρκαλοχωρίου και εμού προσωπικώς, όλη της την αγάπη, όλο το σεβασμό, όλη την εκτίμηση προς τον τόπο αυτόν και στον Ι. Ναό του Αγίου.
Σεβασμιώτατε, και πάλι σας συγχαίρω και ευχαριστώ. Ευχαριστώ και όλους εσάς αγαπητοί μου αδελφοί, όλον τον ευλογημένο λαό, τον οποίον εθαύμασα και θαυμάζω για τον τρόπο με τον οποίον υπάρχει, για τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεται, για τον τρόπο με τον οποίο συμμετέχει εις την εορτή του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού. Εύχομαι σε όλους προκοπή, και ευχαριστώ το Θεό και τον Άγιο Κοσμά, που με αξίωσε να ευρεθώ σήμερα στην εορτή και στην πανήγυρη του Αγίου αυτού του Μεγάλου, του νεοέλληνα Αγίου, ο οποίος τόσα πολλά προσέφερε και τόσο πολύ μας εμπνέει και μας κατευθύνει, για να δούμε πως πρέπει σήμερα να προχωρούμε».
Στη συνέχεια, ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης μαζί με τους αγίους Αρχιερείς, μετέβησαν στο χωριό Μέγα Δένδρο και τέλεσαν ειδική δέηση στο χώρο που σώζονται τα θεμέλια της πατρικής οικίας του Αγίου Κοσμά.