Ιερό Συλλείτουργο την εορτή Κοιμήσεως της Θεοτόκου και Αειπαρθένου Μαρίας, στις 28 Αυγούστου 2016, τέλεσαν ο Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών κ. Κύριλλος και ο Μακαριώτατος Μητροπολίτης Τσεχίας και Σλοβακίας κ. Ραστισλάβ στον Καθεδρικό Πατριαρχικό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Κρεμλίνου.
Σημειωτέον ότι από 26 Αυγούστου ο Μακαριώτατος Μητροπολίτης Ραστισλάβ πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρωσσίας.
Ακόμη συλλειτούργησαν οι Μητροπολίτες: Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας, πρόεδρος το Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, Διοκλείας Κάλλιστος, Ίστρας Αρσένιος, Α’ βοηθός του Πατριάρχη Μόσχας με αρμοδιότητα τη Μόσχα, ο Αρχιεπίσκοπος Πράγας και Τσεχίας Μιχαήλ, ο Αρχιεπίσκοπος Μιχαλουπόλεως και Κοσίτσης Γεώργιος, ο Επίσκοπος Σολνετσνογκόρσκ Σέργιος, Διευθυντής της Διοικητικής Γραμματείας του Πατριαρχείου Μόσχας, ο Επίσκοπος Ποντόλσκ Τύχων, ο Επίσκοπος Αιγκόργιεφσκ Τύχων, ο Αρχιμανδρίτης Σερεφείμ, εκπρόσωπος της Εκκλησίας Τσεχίας και Σλοβακίας παρά τον Πατριάρχη Μόσχας, πλειάδα κληρικών του Πατριαρχείου Μόσχας.
Επίσης παρέστησαν εκπρόσωποι αρχών, στρατιωτικοί, άνθρωποι των γραμμάτων και του πολιτισμού.
Κατά τη Θεία Λειτουργία ο Πατριάρχης Κύριλλος προέβη σε εἰς διάκονον χειροτονία του υποδιακόνου του κ. Αλεξάνδρου Μπιστρώφ.
Η Θεία Μυσταγωγία μεταδόθηκε ζωντανά από τον τηλεοπτικό σταθμό «Soyuz».
Μετά το πέρας της Θείας Συνελεύσεως ο Αγιώτατος Πατριάρχης κήρυξε το θείο λόγο και μεταξύ άλλων ανέφερε:
«Σήμερα η Εκκλησία τιμά μεγάλη εορτή της Κοιμήσεως της Υπεραγίου Θεοτόκου. Εφέτος πέφτει Κυριακή και αυτό και μόνο μας υπενθυμίζει τον βαθύ σύνδεσμο της παρούσης εορτής με την εορτή της Αναστάσεως του Κυρίου. Δεν είναι τυχαίο ότι άνθρωποι ευλαβείς αναφέρονται στην Κοιμηση της Θεοτόκου ως το Πάσχα της Παναγίας, διότι σήμερα πανηγυρίζουμε την Μετάσταση της Παναγίας σωματικώς στον ουρανό και την πρόσληψη της ανθρωπίνης φύσεως Αυτής, της ψυχής δηλαδή και του σώματος Αυτής, στη θεία ζωή.
Δεν είναι τυχαίος ο σύνδεσμος της Κοιμήσεως με την Ανάσταση του Κυρίου, διότι ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός είναι η Ανάσταση και η Ζωή και με τον Σταυρό Του δώρησε ελπίδα της αιωνίου ζωής σε όσους πιστεύουν σε Αυτό. Τα του Σωτήος: «Ο πιστεύων εἰς Εμέ, καν αποθάνη, ζήσεται» (Ἰω. 11.25) αφορούν κατά κύριον λόγο στην Πανάχραντο Παρθένο και Βασίλισσα των Ουρανών, η Οποία με τη δύναμη της Θείας Χάριτος ανέζησε μετά τον θάνατο και τώρα παραμένει στις μονές του Υιού Αυτής και Θεοῦ ἡμῶν.
Δεν είναι εύκολη η εποχή την οποία διερχόμαστε, διότι χριστιανοί σε πολλές χώρες ευρίσκονται σε στενόχωρες συνθήκες και ακόμη περισσότερα, σε ορισμένες χώρες η ίδια η πίστη στον Σταυρωθέντα και Αναστάντα Χριστό διώκεται μεχρι θανάτου… Ο σκόπος της Εκκλησίας δεν είναι άλλος από την εδραίωση της πίστεως στις καρδιες των ανθρώπων, της ευλάβειας και μέσα από αυτά την καλλιέργεια της ικανότητος να αγαπούν αλλήλους.
Η μαρτυρία μας προς τους έξω θα είναι αποτελεσματική μόνο όταν οι ίδιοι θα έχουμε αγάπη μεταξύ μας, όταν θα είμαστε ενωμένοι και γι΄αυτό είναι ανάγκη να ενισχύουμε παντοιοτρόπως την ενότητα της Αγίας Ορθοδοξίας και των Αγίων του Θεού Εκκλησιών. Η ζωή των λαών, τους οποίους ποιμαίνουν οι κατά τόπους Ορθόδοξες Εκκλησίες διαφέρει κατά πολύ, διότι υπάρχει ποικιλία διαφόρων πολιτισμών στον κόσμο και διαφέρουν οι πολιτικές, οι κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες. Ταύτα πάντα επηρεάζον τη νοοτροπία των ανθρώπων, τη στάση ζωής τους και οι αντιπαραθέσεις του σύγχρονου κόσμου, άθελά μας μέσα από την ανθρώπινη φύση μας διεισδύουν στις σχέσεις μεταξύ των Εκκλησιών. Γι΄αυτο από τους Προκαθημένους Εκκλησιών, την Ιεραρχία, τον ευαγή κλήρο και τον πιστό λαό εξαρτάται η ικανότητά μας να διαφυλάξουμε την ενότητα όλης της ανά την υφήλιο Ορθοδόξου Εκκλησίας. Είναι καθήκον όλων μας μέσα από την, με κάθε μέσο ενίσχυση της ενότητας της Αγίας Ορθοδοξίας, να ενθυμούμαστε ότι η Παναγία είναι η Μητέρα όλων μας, ενώ εμείς είμαστε τέκνα Αυτής.
Η χαρά του σημερινού συλλειτούργου είναι διπλή, διότι έχουμε κοντά μας τον Μακαριώτατο Μητροπολίτη κ. Ραστιστλάβ, Προκαθήμενο της κατά τόπον Ορθοδόξου Εκκλησίας Τσεχίας και Σλοβακίας, ο οποίος επισκέπτεται την πρωτεύουσά μας. Θέλω επίσης να καλωσορίσω από καρδιάς τον Σεβασμιώτατο Άγιο Πράγας κ. Μιχαήλ, τον Σεβασμιώτατο Άγιο Μιχαλούπολεως κ. Γεώργιο καθώς επίσης να απευθύνω το χαιρετισμό μου προς τον Σεβασμιώτατο Άγιο Διοκλείας κ. Κάλλιστο, εκπρόσωπο του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, ο οποίος αφίχθη στη χώρα μας για προσκυνηματικούς σκοπούς.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρωσίας και η Εκκλησίας Τσεχίας και Σλοβακίας συνδέονται από την ίδια παράδοση, η οποία ανάγεται στους ιεραποστολικούς αγώνες των Αγίων και Ισαποστόλων αδελφών Κυρίλλου και Μεθοδίου. Αυτή μεταλαμπάδευσαν το μήνυμα της Αναστάσεως του Χριστού στο χώρο της Μεγάλη Μοραβίας και το κήρυγμα αυτό είχε αργότερα ως αποτέλεσμα την Βάπτιση των Ρως. Το έτος 1951 η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρωσίας χορήγησε το κανονικό αυτοκέφαλο στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Τσεχοσλοβακίας και αυτή η κίνηση δεν οφειλόταν ούτε στην πολιτική συγκυρία, ούτε στην επιρροή των θύραθεν δυνάμεων, αλλά στην καθαρή αντίληψη από την καθ’ημάς Εκκλησίας εκείνης της δεινής καταστάσεως στην οποία περιήλθαν οι αδελφοί μας στην μεταπολεμική Τσεχοσλοβακία. Γιά λόγους πολιτικούς κανείς από τους έξω, εκτός της Ρωσικής Εκκλησίας, ήταν σε θέση να προσφέρει ουσιαστική βοήθεια στους Ορθοδόξους στην Τσεχοσλοβακία. Οι ίδιοι τότε αντιμετωπίζαμε μεγάλη έλλειψη σε όλα: οι Ιεροί Ναοί ήταν κλειστοί, ο ιερός κλήρος μόλις αποφυλακίζετο και ο λαός μας μόλις άρχισε να συνέρχεται από τα δεινά της φασιστικής εισβολής. Οι πατέρες μας είχαν πλήρη συνείδηση της ανάγκης να είναι κοντά στον Ορθόδοξο λαό της τότε Τσεχοσλοβακίας, αλλά όχι για να επικρατήσουν στο ποίμνιο, όχι για να υπαγορεύουν στον πάρα πολύ μίκρο τότε ποίμνιο τους όρους τους, αλλά προκειμένου να χορηγήσουν την κανονική ανεξαρτησία, δηλαδή το καθεστώς της αυτοκεφαλίας, στην Εκκλησία Τσεχίας και Σλοβακίας, μόλις ολίγα χρόνια αργότερα, το έτος 1951. Και σήμερα, 65 χρόνια μετα, με ευγνωμοσύνη προς τον Θεό τονίζουμε ότι η Ορθόδοξος Εκκλησία Τσεχίας και Σλοβακίας είναι αδελφή με πλήρη δικαιώματα μέσα στην οικογένεια των αυτοκεφάλων Ορθοδόξων κατά τόπους Εκκλησιών. Αυτή σήμερα επαξίως επιτελεί τη σωτηριώδη αποστολή της, φέρνει παρηγοριά και στηρίζει στην αληθινή πίστη στους λαούς, οι οποίοι κατοικούν στην Τσεχία και τη Σλοβακία, μεταλαμπαδεύοντας το φως της Αγίας Ορθοδόξου πίστεως στις καρδιές χιλιάδων ανθρώπων. Χαιρόμεθα που το αυτοκέφαλο της Εκκλησίας Τσεχίας και Σλοβακίας δεν προκαλεί πλέον διαφωνίες και παρεξηγήσεις. Τούτο αποτελεί μια επιπλέον μαρτυρία ορθότητος της πράξεως των πατέρων μας το έτος 1951 με τη χορήγηση αυτοκεφάλου στο μικρό Ορθόδοξο ποίμνιο στη Τσεχία και τη Σλοβακία.
Γνωρίζουμε ότι τα τελευταία μερικά χρόνια ήταν μια δύσκολη περίοδος στην ιστορία της Ορθοδόξου Εκκλησίας Τσεχίας και Σλοβακίας. Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρωσίας συμπαθούσε ειλικρινά και δεήθηκε εκτενώς προκειμένου ο Κύριος να θεραπεύσει τις ανθρώπινες αδυναμίες, να φωτίσει τις καρδιές των ανθρώπων, να ειρηνεύσει την Ορθόδοξη Εκκλησία του αποστολικού κλήρου των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου. Κατ’αυτάς καλωσορίζοντας στη Μόσχα την Υμετέρα Μακαριότητα και την τιμία Σας συνοδεία, ευχαριστούμε το Θεό ότι οι αντιξοότητες του παρελθόντες ξεπερνιούνται με τον καιρό και τα πλέον δύκολα είναι πλέον θέμα του παρελθόντος. Θέλω να Σας διαβεβαιώσω ότι τόσο Εσείς, όσο και οι περί Αυτήν αδελφοί Αρχιερείς στην Ορθόδοξη Εκκλησία Τσεχίας και Σλοβακίας πάντα θα έχετε υποστήριξη της Μητρός Εκκλησίας, δηλαδή της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσσίας. Δεν είναι Μήτηρ όσον αφορά τις απαρχές της Ορθοδοξίας στις Τσεχικές Γαίες και τη Σλοβακία, αλλά επειδή η Ρωσική Εκκλησία ήταν εκείνη, η οποία κατά την μεταπολεμική εποχή προσέλαβε στους κόλπους της τους δεινοπαθούντες Ορθοδόξους της Τσεχίας και Σλοβακίας φυσικά αναδείχθη Μητέρα αυτών».
Από την πλευρά του αντιφωνών τον Πατριάρχη Κύριλλο ο Μητροπολίτης Ραστισλάβ ευχαρίστησε τον Προκαθήμενο της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας για την αγάπη και την αδελφική φροντίδα, την οποία, όπως τόνισε, αισθάνεται παντού και κατά πάντα, καθώς και για την πνευματική χαρά, την οποία προσέφερε ο κ. Κύριλλος με το συλλείτουργο στον Ιερό Καθεδρικό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Μόσχας.
«Ως μια από τις πλέον κοντινές κατά τόπους Ορθόδοξες Εκκλησίες πάντα αισθανόμαστε την αδελφική αγάπη και την υποστήριξη της Ρωσικής Εκκλησίας και την μέριμνα αυτής, την οποία μας προσφέρει. Κοινές ρίζες και μακραίωνοι ιστορικοί δεσμοί ενώνουν τις Εκκλησίες και τους λαούς μας. Σήμερα στο χώρο αυτού του μεγαλοπρεπούς Ιερού Ναού δεν μόνο φανταζόμαστε, αλλά σχεδόν αισθανόμαστε φυσιολογικά την κοινωνία μας με την ιστορία της Αγίας Ρωσίας όπως και τις πρεσβείες των Αγίων της, τη δύναμη της πίστεως και την ευλάβειά της… Εύχομαι να μην εμποδίζουν πολιτικές επιρροές τις μακραίωνες σχέσεις των δύο κατά τόπους Εκκλησιών μας, αλλά οι σχέσεις αυτές να μείνουν ισχυρές για το καλό των Εκκλησιών και των λαών μας εἰς πολλὰ καὶ αγαθά έτη», έκλεισε ο Προκαθήμενος της Ορθοδόξου Εκκλησίας Τσεχίας και Σλοβακίας.
