Του Ιωσήφ Κόκκινου
Οι σχέσεις Εκκλησίας και κράτους, εάν δεν προκύψουν στην πορεία άλλα προβλήματα, βαίνουν τουλάχιστον προς εξομάλυνση. Η απομάκρυνση του κ. Φίλη και ο τρόπος με τον οποίο αυτή έγινε δείχνουν ότι η κυβέρνηση δεν επιθυμεί ρήξη με την Εκκλησία, αλλά δείχνει διάθεση για συνεργασία. Το ίδιο θέλει και η Ιερά Σύνοδος αλλά και ο Αρχιεπίσκοπος, ο οποίος πλέον επαναφέρει -ανεπίσημα προς το παρόν- το θέμα της ενεργοποίησης της συμφωνίας του με την κυβέρνηση Σαμαρά για την αξιοποίηση της περιουσίας της Αρχιεπισκοπής και της Μονής Πετράκη.
Το 2014, Εκκλησία και κυβέρνηση συμφώνησαν στη δημιουργία της Εταιρείας Αξιοποίησης Εκκλησιαστικής Ακίνητης Περιουσίας Α.Ε. (ΕΑΕΑΠ) με ποσοστά συμμετοχής 50% αντίστοιχα. Τότε είχε συμφωνηθεί το 50% των εσόδων να πηγαίνει στην Εκκλησία και το άλλο 50% στο κράτος.
Η εταιρεία από τότε που ανέλαβε τις τύχες της χώρας ο ΣΥΡΙΖΑ δεν προχώρησε. Σήμερα το θέμα επανέρχεται και την ευθύνη για την προώθηση της συνεργασίας έχει αναλάβει ο υπουργός Επικρατείας Αλέκος Φλαμπουράρης. Θετικά βλέπει την αξιοποίηση της περιουσίας και ο υπουργός Υποδομών, Χρήστος Σπίρτζης.
Εκτός αυτών των γνωστών ακινήτων, τα στελέχη της Εκκλησίας δεν έχουν αντιρρήσεις να καταγραφεί επισήμως η περιουσία της και να αξιοποιηθεί προς όφελος της κοινωνίας. Με την ολοκλήρωση του Εθνικού Κτηματολογίου εκτιμάται ότι θα ξεκαθαρίσει το τοπίο.
Πάντως, μέχρι τώρα κανείς δεν γνωρίζει ποια ακριβώς είναι η προς αξιοποίηση περιουσία, καθώς πολλά οικόπεδα, για παράδειγμα, είναι δεσμευμένα (Βουλιαγμένη) ή καταπατημένα. Οπως καταπατημένες είναι και δασικές εκτάσεις και βοσκότοποι.
Ανεξάρτητα από το αν είναι αξιοποιήσιμα ή όχι, η Εκκλησία φέρεται να κατέχει περίπου 1.300.000 στρέμματα, εκ των οποίων 732.000 είναι βοσκότοποι, 367.000 δασικές εκτάσεις και 189.000 γεωργικές. Από αυτά, περίπου 400.000 στρέμματα είναι διακατεχόμενα.
Για να αποδοθούν όλα αυτά στην Εκκλησία και στα 10.000 νομικά πρόσωπα στα οποία ανήκει η διαχείρισή τους, ο Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερώνυμος επιθυμεί την αποδέσμευση της εκκλησιαστικής περιουσίας, προκειμένου να αναπτυχθεί το φιλανθρωπικό και κοινωνικό έργο της Εκκλησίας και να γίνει άμεση αξιοποίηση όπου υπάρχουν μελέτες.
Στο Κολωνάκι η Εκκλησία έχει στην κατοχή της ένα οικόπεδο συνολικής έκτασης 11 στρεμμάτων, που βρίσκεται στις οδούς Δεινοκράτους και Σουηδίας και για το οποίο, σύμφωνα με πληροφορίες, μελετάται η κατασκευή κατοικιών ή υπόγειου πάρκινγκ.
Στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας, η Εκκλησία βρίσκεται σε αντιδικία με τον Δήμο Αθηναίων για ένα οικόπεδο έκτασης 3 στρεμμάτων. Η Ιερά Σύνοδος δικαιώθηκε στα δικαστήρια και σχεδιάζει την κατασκευή υπόγειου πάρκινγκ και κτιρίου γραφείων.
Στη Βουλιαγμένη, η Μονή Πετράκη διαθέτει 200 στρέμματα, τα οποία βρίσκονται πολύ κοντά στη λίμνη και στο Καβούρι.
Στον Βαρνάβα, η Εκκλησία κατέχει 130 στρέμματα, στα οποία ο Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερώνυμος σκοπεύει να χτίσει μια σειρά φιλανθρωπικών ιδρυμάτων, που θα περιλαμβάνουν κέντρα αποκατάστασης ατόμων με ειδικές ανάγκες, αποθεραπείας από χρήση ναρκωτικών ουσιών και αντιμετώπισης βαρέων νοσημάτων.
Στο Σχιστό υπάρχει τεράστια έκταση, την οποία θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν η κυβέρνηση και οι αρμόδιοι φορείς για την κατασκευή εργοστασίου επεξεργασίας σκουπιδιών, με σκοπό να αποδίδεται στην Εκκλησία ένα ποσό το οποίο θα διατίθεται για κοινωφελή έργα.
Η Εταιρεία Αξιοποίησης Εκκλησιαστικής Ακίνητης Περιουσίας
Το μετοχικό κεφάλαιο της ΕΑΕΑΠ είναι τριακόσιες χιλιάδες ευρώ, ενώ το Δ.Σ. θα αποτελείται από ένα μέλος που θα υποδεικνύεται από τον υπουργό Οικονομικών, ένα μέλος που θα υποδεικνύεται από τον υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων, ενώ τα υπόλοιπα τρία μέλη θα υποδεικνύονται από την Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών.
Η διάρκεια της ΕΑΕΑΠ είναι ενενήντα εννέα έτη από την έναρξη ισχύος του νόμου.
1. Μέτοχοι της ΕΑΕΑΠ είναι το ελληνικό Δημόσιο και η Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών.
2. Το μετοχικό κεφάλαιο της ΕΑΕΑΠ είναι τριακόσιες χιλιάδες ευρώ, διαιρείται σε χίλιες ονομαστικές μετοχές, ονομαστικής αξίας τριακοσίων ευρώ η καθεμία, αναλαμβάνεται δε και καλύπτεται από τους μετόχους, κατά πενήντα τοις εκατό από το ελληνικό Δημόσιο και κατά πενήντα τοις εκατό από την Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών.
Οι μετοχές της ΕΑΕΑΠ είναι αμεταβίβαστες. Τα έσοδα της ΕΑΕΑΠ από κάθε ακίνητο του οποίου τα δικαιώματα διοίκησης, διαχείρισης και αξιοποίησης παραχωρούνται στην ΕΑΕΑΠ, αφού αφαιρεθούν οι λειτουργικές της δαπάνες και μετά τη δημιουργία αποθεματικού, αποδίδονται κατά 50% στο ελληνικό Δημόσιο και κατά 50% στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών. Πρόεδρος της εταιρείας είχε οριστεί ο Πέτρος Σουρέτης, ο οποίος είναι διευθύνων σύμβουλος της κατασκευαστικής εταιρείας Ιντρακάτ. Διευθύνων σύμβουλος είχε οριστεί ο Αριστομένης Συγγρός, ενώ ως μέλη του Δ.Σ ο Ιωάννης Παναγιωτίδης, ο Μιχαήλ Καρλούτσος, γιος του εξ Αμερικής Αιδεσιμώτατου Πρωτοπρεσβύτερου του Οικουμενικού Θρόνου, Αλέξανδρου Καρλούτσου, και ο πολιτικός μηχανικός Παναγιώτης Νασόπουλος.