Του Πάνου Ευαγγέλου
Την άμεση αντίδραση της Εκκλησίας έχει προκαλέσει η δράση της οργάνωσης «Ελλήνων Συνέλευσις» (ΕΣΥ), της οποίας ηγείται ο Αρτέμης Σώρρας. Στην πρώτη για το νέο έτος συνεδρίαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου (ΔΙΣ) έγινε συζήτηση για το ζήτημα που έχει προκύψει το τελευταίο διάστημα και αποφασίστηκε η μη ανάμειξη κλήρου και λαού σε κινήσεις και πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει η οργάνωση. Μάλιστα, τα μέλη της ΔΙΣ που συνεδρίασαν υπό την προεδρία του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος χαρακτήρισαν τον λόγο της οργάνωσης αμφιλεγόμενο και έντονα «εθνικιστικό και αντιεκκλησιαστικό».
Στη σχετική ανακοίνωση που εκδόθηκε από τη ΔΙΣ αναφέρεται: «Έγινε αναφορά στην οργάνωση ΕΣΥ – Ελλήνων Συνέλευσις, για την οποία εγκαίρως η Ιερά Σύνοδος διά του από 7ης Μαρτίου 2016 Εγκυκλίου Σημειώματός της ενημέρωσε την Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών και τις Ιερές Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Ελλάδος για τον αμφιλεγόμενο, έντονα εθνικιστικό, αντιεκκλησιαστικό και αρχαιολατρικό χαρακτήρα και τον ρατσιστικό λόγο της. Διά του ιδίου Εγκυκλίου Σημειώματος είχαν προτραπεί οι Σεβασμιώτατοι Ιεράρχες, οι Κληρικοί και το χριστεπώνυμο πλήρωμα “όπως απέχουν από εκδηλώσεις τοιούτων οργανώσεων και μη ενθαρρύνουν ή υποστηρίζουν παρομοίας πρωτοβουλίας”. Η ΔΙΣ επισημαίνει ακόμη ότι οι ρασοφόροι που εμφανίζονται στα Μέσα Ενημέρωσης ως υποστηρικτές της οργανώσεως δεν τυγχάνουν κληρικοί της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ελλάδος.
Το θέμα Σώρρα, όπως αναφέρεται και στην ανακοίνωση, είχε απασχολήσει την Εκκλησία τον περασμένο Μάρτιο μετά από πληροφορίες που είχαν δει το φως της δημοσιότητας για κληρικούς που έπαιρναν μέρος στις εκδηλώσεις της ΕΣΥ. Οι πρώτες αντιδράσεις είχαν έρθει από τον Μητροπολίτη Σύρου κ. Δωρόθεο τον Νοέμβριο του 2014, όταν ο κ. Σώρρας είχε επισκεφθεί το νησί για να μιλήσει σε ειδική εκδήλωση που είχε διοργανωθεί από συνεργάτες του. Τότε, μεταξύ των συνεργατών του είχε εμφανιστεί και ένας κληρικός, προκαλώντας την έντονη αντίδραση του κ. Δωρόθεου. Ο ιεράρχης σε εκτενή δήλωσή του ανέφερε: «Ευρισκόμενος στην Κρήτη, με μεγάλη έκπληξη και απορία ενημερώθηκα από το Διαδίκτυο για τα όσα διαδραματίστηκαν στην Αίθουσα του Ξενοδοχείου “Ερμής”, το Σάββατο 22 Νοεμβρίου, με πρωταγωνιστές τους οπαδούς ενός αυτόκλητου “σωτήρα” της Ελλάδος, μεταξύ των οποίων και ένας κληρικός της Μητροπόλεώς μας. Γνωρίζω το ήθος και την πολυετή διακονία του, τον τιμώ ως άνθρωπο και κληρικό και γι’ αυτό απορώ πώς δεν έχει αντιληφθεί ότι τέτοιες παρουσίες και δραστηριότητες απάδουν προς την ιδιότητα του Ορθόδοξου Κληρικού, στον οποίο οι Ιεροί Κανόνες ρητά απαγορεύουν την ανάμειξη σε πολιτικές οργανώσεις και κόμματα. Ο Ορθόδοξος Κληρικός με τη χειροτονία του έχει προσλάβει τον φωτισμό και τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος και κατά ταύτα δεν έχει ανάγκη να καταφεύγει σε κανένα ανθρώπινο και εγκόσμιο μόρφωμα, προκειμένου να αποκτήσει δύναμη, ενίσχυση και φωτισμό. Ως λειτουργός του Φωτός του Κόσμου, στο οποίο από τους Κανόνες της Εκκλησίας απαγορεύεται γενικά να ορκίζεται, είναι αυτονόητο ότι πολύ περισσότερο απαγορεύεται να ορκίζεται σε μια ακαθόριστη “συμπαντική συνειδητότητα”, σε μια ιδιότυπη τελετή ορκωμοσίας, που παραπέμπει σε αρχαϊκές τελετουργίες. Ο συγκεκριμένος κληρικός ενήργησε εκπροσωπών τον εαυτό του και μόνο, η δε παρουσία του δεν εκφράζει ούτε την Ιερά Μητρόπολη ούτε την Εκκλησία. Θεωρώ, μάλιστα, αδιανόητο να χειροκροτούνται άνθρωποι οι οποίοι ορκίζονται να αγαπούν στο εξής την πατρίδα τους, υπονοώντας έτσι σαφώς ότι μέχρι τώρα δεν την αγαπούσαν! Θέλω να ελπίζω ότι τόσο ο ίδιος όσο και οι συμπατριώτες μας, που, παραπλανημένοι και με αγαθές, ίσως, προθέσεις, πλαισίωσαν τη συγκεκριμένη εκδήλωση, θα αντιληφθούν το λάθος τους. Εύχομαι και προσεύχομαι να μεταγνώσει, για να μη βρεθώ στη δύσκολη θέση να επικαλεσθώ τους Κανόνες της Εκκλησίας».
Η δράση της «Ελλήνων Συνελεύσεως», σύμφωνα με εκκλησιαστικούς κύκλους, προβλημάτιζε έντονα τη συνοδική επιτροπή των αιρέσεων και την Ιερά Σύνοδο, η οποία κατά τη συνεδρίασή της στη Μονή Πετράκη (3 Μαρτίου 2016) ασχολήθηκε λεπτομερώς με το θέμα. Τέσσερις ημέρες αργότερα εκδόθηκε και σχετική εγκύκλιος προς την Αρχιεπισκοπή Αθηνών και τις Μητροπόλεις. «Κατόπιν σχετικής γνωμοδοτήσεως της συνοδικής επιτροπής επί των αιρέσεων, γνωρίζομεν υμίν ότι η Διαρκής Ιερά Σύνοδος εν τη ρηθείση συνεδρία Αυτής απεφάσισεν όπως ενημερώση υμάς ότι, επειδή κατά καιρούς εμφανίζονται οργανώσεις ή κινήματα αμφιλεγόμενου χαρακτήρος με έντονον εθνικιστικόν, αντιεκκλησιαστικόν ή αρχαιολατρικόν χαρακτήρα και ρατσιστικόν λόγον, ως η οργάνωσις “ΕΣΥ – Ελλήνων Συνέλευσις”, προτρέπονται οι σεβασμιώτατοι Ιεράρχαι, οι κληρικοί και το χριστεπώνυμον πλήρωμα όπως απέχουν από εκδηλώσεις τοιούτων οργανώσεων και μη ενθαρρύνουν ή υποστηρίζουν παρομοίας πρωτοβουλίας», ανέφερε χαρακτηριστικά η εγκύκλιος.
Τέσσερα χρόνια πριν, συγκεκριμένα τον Μάιο του 2012, ο Αρτέμης Σώρρας είχε εμφανιστεί πρόθυμος να δωρίσει στην Ελλαδική Εκκλησία μετοχή της Τράπεζας της Ανατολής, ύψους 678.547.978.985,66 ευρώ. Η Ιερά Σύνοδος με επιστολή της (στις 20 Ιουνίου 2012) του είχε απαντήσει αρνητικά.
Μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως Χρυσόστομος
Σε εγκύκλιό του για την οργάνωση του Αρτέμη Σώρρα «Ελλήνων Συνέλευσις» ο Μητροπολίτης ανέφερε τα εξής:
«… μέσα σε ένα καφενείο του χωριού Αυλή είχαν συγκεντρωθεί μερικές δεκάδες περίεργων συμπολιτών μας, οι οποίοι άκουγαν κάποιον από τους αντιπροσώπους του εν λόγω νεοφανούς κινήματος. Και όχι μόνο αυτό! Στο τέλος της ομιλίας ο αντιπρόσωπος άρχισε να απαγγέλλει ένα είδος όρκου, του οποίου τα παράξενα λόγια επαναλάμβαναν ως ψιττακοί οι θαμώνες του καφενείου. Το περιεχόμενο του δοθέντος όρκου είναι αδύνατο να περιληφθεί στην παρούσα διαφωτιστική Εγκύκλιό μας. Είναι φρικώδες! Είναι, εν πολλοίς, ακαταλαβίστικο και σκοτεινό σαν το σκοτάδι της χειμωνιάτικης νύχτας. Πού απευθύνεται; Σε ποια θεότητα; Σε ποιον υποχθόνιο δαίμονα; Αδύνατο να συμπεράνουμε. Κι όμως είδαμε με πολλή θλίψη και κατάπληξη και ανθρώπους γνωστούς μας, νοικοκυραίους, ανθρώπους που δεν έπαυσαν να δείχνουν κάποιο σεβασμό προς την Εκκλησία και τους λειτουργούς της να επαναλαμβάνουν απαθείς έναν ακατανόητο, σκοτεινό όρκο, χωρίς να αντιδράσουν. (…). Αυτό που συνέβη στην επαρχία μας με τους οργισμένους οπαδούς του κ. Αρτέμη Σώρρα και τους παρασυρθέντες από το ποίμνιό μας ενορίτες μας θυμίζει ημέρες δύσκολες και πικρές των εσχάτων καιρών. Των ημερών του αντίχριστου».