Του πρωτοπρεσβυτέρου Δημητρίου Αθανασίου
Η Σκήτη της Αγίας Άννας βρίσκεται κοντά στη Μονή Αγίου Παύλου και κατοικείται από Έλληνες μοναχούς, οι οποίοι ακολουθούν τον ιδιόρρυθμο βίο.
Το Κυριακό χτίστηκε το 1752 και τοιχογραφήθηκε λίγο αργότερα. Κατά την παράδοση, τα υλικά για την ανοικοδόμηση του ναού μετέφεραν οι ίδιοι οι μοναχοί, χωρίς να χρησιμοποιήσουν ζώο ή άλλο μεταφορικό μέσο, σε ένδειξη ιδιαίτερης τιμής στην Αγία Άννας.
Στο Κυριακό της Σκήτης της Αγίας Άννας στο Άγιον Όρος φυλάσσεται, σαν πολύτιμος θησαυρός, τμήμα του αριστερού ποδιού της Αγίας.
Για το ιερό αυτό λείψανο υπάρχουν οι εξής πληροφορίες στον Κώδικα 3 της Σκήτης.
«Κάποιος ιερέας, εφοδιασμένος με έγγραφο του Οικουμενικού Πατριάρχη, σε ένα από τα ταξίδια του επισκέφτηκε την πόλη Ερζερούμ (Θεοδοσιούπολη) της Αρμενίας. Στον ναό των Αγίων Μαρτύρων Μηνά, Βίκτωρος και Βικεντίου υπήρχαν πολλά λείψανα αγίων, μεταξύ των οποίων και το πόδι της Αγίας Άννας. Προκειμένου να μην περιέλθει το λείψανο αυτό σε χέρια αλλόδοξων, το αγόρασε, παίρνοντας πιστοποιητικό από τους Μητροπολίτες Καισαρείας της Καππαδοκίας Επιφάνιο και Χαλδείας Σίλβεστρο.
Μερικά χρόνια αργότερα, δύο Άραβες αρχιερείς του Πατριαρχείου της Αντιοχείας περιόδευαν στο Άγιον Όρος για ελεημοσύνη, έχοντας το λείψανο της Αγίας Άννας και το αντίστοιχο πιστοποιητικό γνησιότητας, τα οποία είχαν αγοράσει από τον εν λόγω ιερέα. Φτάνοντας στη Σκήτη της Προβάτας συνάντησαν τον πνευματικό Ματθαίο τον Λέσβιο, που ήταν εξομολόγος του βοεβόδα Κατακουζηνού. Ο γέροντας Ματθαίος, έχοντας οικονομική άνεση, αγόρασε από τους Άραβες αρχιερείς το λείψανο του αριστερού ποδιού της Αγίας Άννας μαζί με το πιστοποιητικό γνησιότητάς του.
Όταν ο Διονύσιος Γ’ ο Βάρδαλης επεξέτεινε το Κυριακό της Σκήτης το 1666, οι αδελφοί της Σκήτης αποφάσισαν να αποκτήσουν το ιερό λείψανο της Αγίας Άννας. Έστειλαν αντιπροσωπία στο κελί του Αγίου Γεωργίου, στην Προβάτα, όπου εγκαταβίωνε ο πνευματικός Ματθαίος ο Λέσβιος. Την αντιπροσωπία την αποτελούσαν ο πνευματικός Γερμανός και ο πνευματικός Διονύσιος από τη Μικρά Αγία Άννα, Λέσβιοι και αυτοί.
Ο γέροντας Ματθαίος αρνήθηκε στην αρχή να τους δώσει τον πολύτιμο αυτό θησαυρό. Μετά από δεκαπέντε μέρες, όμως, χωρίς άλλη ενόχληση από τους πατέρες της Σκήτης, πιθανόν ύστερα από κάποιο θαυμαστό σημείο που είδε, πήγε στην Αγία Άννα και κατέθεσε στο Κυριακό το ιερό λείψανο, όπου φυλάσσεται μέχρι σήμερα και επιτελεί πλήθος θαυμάτων.
Ο επίσκοπος Ροδοστόλου Χρυσόστομος γράφει τα εξής για το ιερό αυτό λείψανο της Αγίας Άννας:
«… Με δέος ατενίζουμε το ιερό λείψανο της Αγίας Άννας -το πάνσεπτο πέλμα του ποδός της συγκεκριμένως-, το οποίο παλαιόθεν είναι θησαυρισμένο στο ιερό βήμα του Κυριακού και ιεροτελεστικώς εξοδεύεται από εκεί καθ’ ορισμένη στιγμή. Και έχει πολλά να σκεφτεί ο νους μας…».
Aυτό το άγιο πέλμα έφερε από συλλήψεως και κατά την κυοφορία και από γεννήσεως περιέφερε εν τοις εξής την πρόξενο της σωτηρίας μας Μαρία. Αυτό το άγιο πέλμα ποδηγέτησε την Πανάμωμο Κόρη στις αυλές της Ναζαρέτ για μόλις μία τριετία και συμβάδισε ακολούθως με τα ποδαράκια της Θεόπαιδος Μαριάμ στον Ναό του Σολομώντος, για να την αποχωρισθεί οριστικώς, αφού νηπιάζουσα την προσήγαγε και την αφιέρωσε κατά αυτοθέλητη υπόσχεση και κατ’ εκπλήρωσιν θείας βουλής στα Άγια των Αγίων για την αγγελική προετοιμασία της για την κοσμοσωτήριο αποστολή της: «… Άπιθι τέκνον, τω δοτήρι γενήθητι, και ανάθημα, και ευώδες θυμίαμα. Είσελθε εις τα άδυτα, και γνώθι μυστήρια, και ετοιμάζου γενέσθαι, του Ιησού οικητήριον, τερπνόν και ωραίον…» (Απόστιχο Εσπερινού Εισοδίων).
… Μπροστά μας, λοιπόν, τώρα, ακόμα μία συγκλονιστική διαχρονική απόδειξις της οικονομίας του Παντάνακτος Θεού. Δεν είναι δυσωδία αποπνέοντα και αποστροφή προκαλούντα, όπως συμβαίνει με τα πτώματα και τα λοιπά έκδοχα των κοινών και δη εν αμαρτίαις τεθνηκότων συνανθρώπων μας, αλλά επιθυμητά προς θέα, αφή και ασπασμό τα τίμια λείψανα των αγίων μελών της Εκκλησίας μας, και μάλιστα εκείνων του αμεσοτάτου περιβάλλοντος του Κυρίου, και, έτι πλέον, των οικογενών της ανθρωπίνης για τη σωτηρία μας υποστάσεώς Του.
Εν προκειμένω και υπ’ όψιν έχουμε -πέρα της ως ανωτέρω περιγραφείσης θαυματουργού Εικόνος- το πλησιέστερο προς τη Μητέρα Του βιολογικό στοιχείο, μέσα σε πεποικιλμένη αργυροθήκη, οφθαλμοφανές δηλαδή, ψηλαφητό, προσκυνητό και ασπαστό το ιερό αυτό κατάλοιπο της μετ’ Εκείνου κατά σάρκα συγγενείας Του μαζί μας.
Είναι να χάνη κανείς τον νου του όταν σκεφθή και εμβαθύνη λιγάκι στα όσα οικονομεί και εξακολουθεί να ενεργή ο Πανάγαθος Θεός. Χάριτί Του δε υπερβαλλόντως αυτά τα στενώς κατά σάρκα συγγενικά Του πρόσωπα, όχι μόνο εμποδίζουν να μη χαθούμε οι ταλαίπωροι εμείς, αλλά και συντελούν στο να γινώμεθα μέρα με τη μέρα όλο και πιο άξιοι ευσπλαχνίας και ελέους, ακολούθως δε όλο και πιο κατάλληλοι για αγιασμό και για θείες κατακοσμήσεις. Αλίμονό μας, εν ημέρα κρίσεως, αν δεν επωφεληθούμε αυτών των παροχών και καταξιώσεων.
Α. Γερασίμου Σμυρνάκη. ΤΟ ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ. Εκδόσεις Πανσέληνος 1988.
Β. Η Ιερά Σκήτη της Αγίας Άννας, έκδοση Αδελφότητας Καρτσωναίων, 2007.
Γ. Ευαγγέλου Λέκκου. Η Αγία Άννα – Βίος και Παρακλητικός Κανόνας.
Δ. Επισκόπου Ροδοστόλου Χρυσοστόμου. Θεομητορικά και εξόδια στον Άθωνα.
Η Τιμία Κάρα του Μεγάλου Βασιλείου
Στην Ιερά Μεγίστη Μονή Μεγίστης Λαύρας βρίσκεται η Τιμία Κάρα του Μεγάλου Βασιλείου. Το σημαντικό αυτό θησαύρισμα δώρισε στη Μονή ο βυζαντινός Αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς. Να σημειωθεί πως τμήμα από το δεξί χέρι βρίσκεται στην Ιερά Μονή Ιβήρων Αγίου Όρους και άλλα μικρότερα τεμάχια σε άλλες Μονές.
Ο Μ. Βασίλειος ανήκει στους μεγάλους άνδρες της Ιστορίας. Έζησε σε μια εποχή που ο παλιός ειδωλολατρικός κόσμος έδυε οριστικά και ένας νέος κόσμος, ο χριστιανικός, ανέτειλε. Αυτός, μαζί με τους άλλους μεγάλους Πατέρες του 4ου μ.Χ. αιώνα, υπήρξε ένας από τους φορείς αυτού του νέου κόσμου. Και ακόμη περισσότερο: ο μεγάλος αυτός άνδρας συνέβαλε καθοριστικά στην ομαλή μετάβαση στη νέα πολιτισμική πραγματικότητα.
Η αυστηρή ασκητική ζωή του και η εξαντλητική του εργασία κλόνισαν σοβαρά την εύθραυστη υγεία του. Στις 31 Δεκεμβρίου του 379 πέθανε σε ηλικία μόλις 49 ετών. Η κηδεία του έγινε την 1η Ιανουαρίου του 380, με τη συμμετοχή αμέτρητου πλήθους Χριστιανών, εθνικών και Ιουδαίων, οι οποίοι θρηνούσαν απαρηγόρητοι για τον χαμό του μεγάλου ιεράρχη και προστάτη τους. Η μνήμη του εορτάζεται την 1η Ιανουαρίου.
