Προσκυνηματική εκδρομή στο Αγιώνυμο Όρος, κατόπιν ευλογίας του Αγιωτάτου Πατριάρχου Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών κ.κ. Κυρίλλου πραγματοποίησε από 11 έως 13 Μαρτίου 2017 ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας, Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας.
Κατ’αυτὰς επίσης άρχισε η επίσκεψη εργασίας στο Άγιον Όρος του Επισκόπου Μπογκορόντσκ Αντωνίου, Προϊσταμένου της Διευθύνσεως των ιδρυμάτων εξωτερικού του Πατριαρχείου Μόσχας.
Άμα τῃ μεταβάσει του στην Αγιώνυμη Πολιτεία οι δύο Ιεράρχες κατευθύνθηκαν στην Ιερά Σκήτη Νέας Θηβαϊδος, εξάρτημα της Ρωσικής Μονής Αγίου Παντελεήμονος, προκειμένου να ενημερωθούν από κοντά για την πορεία έργων αναστηλώσεως.
Ἐν συνεχείᾳ η ομάδα προσκυνητών επισκέφθηκε τις Καρυές, όπου έτυχε υποδοχής από τον Πρωτεπιστάτη της Ιεράς Επιστασίας μόναχό Γέροντα Βαρνάβα Βατοπαιδινό. Αφού ασπάσθηκαν την εικόνα της Παναγίας Άξιον Εστίν στο Ναό του Πρωτάτου οι προσκεκλημένοι μετέβησαν στην Ιερά Μονή Ιβήρων, όπου ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας έψαλε Ελληνιστί τον Ακάθιστο Ύμνο ενώπιον της εικόνας της Παναγίας Πορταϊτίσσης.
Αμέσως μετά την άφιξή τους στην Ιερά Μονή Αγίου Παντελεήμονος οι πρσκυνητές παρακολούθησαν τον Μικρό Εσπερινό και ακολούθως την αγρυπνία στο Καθολικό της Μονής.
Στις 12 Μαρτίου 2017, την Β’ Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας τέλεσε τη Θεία Λειτουργία στο Καθολικό της Μονής, συλλειτουργησάντων του Επισκόπου Μπογκορόντσκ Αντωνίου, του Καθηγουμένου της Μονής Αρχιμανδρίτου Ευλογίου, των ιερωμένων αδελφών της Μονής και των κληρικών της συνοδείας του Σεβασμιωτάτου κ. Ιλαρίωνος.
Μετά την απόλυση της Θείας Λειτουργίας ο Πρόεδρος του ΤΕΕΣ κήρυξε το θείο λόγο, όπου μεταξύ άλλων ανέφερε:
«Χαίρομαι που κατόπιν ευλογίας του Αγιωτάτου Πατριάρχου έχω τη δυνατότητα τελέσεως της Θείας Λειτουργίας εδώ την ημέρα μνήμης του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης…Ο Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς, «ο δεύτερος θεολόγος», όπως τον χαρακτηρίζει η Εκκλησία μετά από τον πρώτο, δηλαδή του Γρηγορίου του Θεολόγου, έζησε δέκα αιώνες μετά και ήταν υπέρμαχος της Εκκλησίας κατά φοβερής αιρέσεως. Διατύπωσε την πολύ σπουδαία διδασκαλία περί του Θείου Φωτός, την ουσία και τις θείες ενέργειες…
Ελάχιστοι στην εποχή μας καταλαβαίνουν την ουσία της διδασκαλίας αυτής και τη σημασία των διαμαχών του ημίσεως του 14 αι. όπως και το διατί πρέπει σήμερα να γεραίρουμε αυτό τον μεγάλο άγιο. Αυτές οι έριδες αφορούσαν τον πυρήνα του πνευματικού και θρησκευτικού βίου, αμφισβητώντας το μακραίωνο βίωμα των Αγιορειτών μοναχών, οι οποίοι μέσω προσευχής τους προφέροντας αδιαλείπτως το όνομα του Θεού, ανέβαιναν τα μεγάλη ύψη της θεωρίας των θείων, ώστε ήταν σε θέση διά των εσωτερικών τους οφθαλμών να βλέπουν το θείο φως. Θεολόγοι τινες αγωνίσθησαν να αμφισβητήσουν το βίωμα αυτό, ισχυριζόμενοι ότι οι ἐν λόγῳ μοναχοί θεωρούν το κανονικό υλικό φως…»
Ο Άγιος με τα συγγράμματά του υποστήριξε ότι οι προχωρημένοι ασκητές θεωρούν την ιδιαίτερη ενέργεια του Θεού, όπου ενυπάρχει ο Ίδιος ο Κύριος. Αναπτύσσοντας τη διδασκαλία αυτή ο Γρηγόριος προέβη σε διάκριση μεταξύ θείας ουσίας, η οποία παραμένει απρόσητος, ακατάληπτος και απερινόητος, και θείων ενεργειών, διά των οποίων ο Θεός αποκαλύπτεται στον άνθρωπο.
Ο Σεβασμιώτατος κ. Ιλαρίωνας ανέφερε ότι μέσα από τις Θείες ενέργειες αντιλαμβανόμαστε ότι ο Θεός είναι αγαθός, ελεήμων, μακρόθυμος κλπ. Εκείνα, τα οποία δυνάμεθα να είπωμεν περί του Θεού, απαριθμώντας τις ιδιότητές Του, τα μαθαίνουμε από τις ενέργειές Του έναντι του καθενός μας.
Υπάρχει και ένας ιδιαίτερος τρόπος θεογνωσίας μέσω προσευχής, όταν παρίσταται κανείς ενώπιον του Θεού κατά τη Θεία Λειτουργία, μέσω κοινωνίας των Αχράντων του Χριστού Μυστηρίων και συμμετοχής σε άλλα Μυστήρια της Εκκλησίας, όταν ο Θεός κατά τρόπον ιδιαίτερο αποκαλύπτεται στον άνθρωπο…
«Την εποχή μας, όπως και τότε εγείρονται διάφορες αιρέσεις και ψευδοδιασκαλίες. Δημιουργούνται τόσο μέσα στην Εκκλησία, όσο και εκτός. Σήμερα έχουμε ανάγκη από θεολόγους, αλλά οφείλουμε να θεολογούμε ακολουθώντας τα ίχνη των Αγίων Πατέρων, όχι με βάση την ανθρώπινη σοφία, αλλά αντλώντας τις δυνάμεις και τις γνώσεις από το πνευματικό βίωμα, την προσευχή, τη συμμεοχή στα Μυστήρια της Εκκλησίας, αντιπαραβάλλοντας εκείνα, τα οποία είμαστε ε θέση να πούμε περί του Θεού, την Παναγία Μητέρα Του και την Αγία Εκκλησία με εκείνα, τα οποία ειπώθηκαν από του Αγίους Πατέρες. Η πίστη μας δεν είναι μόνο Αποστολική και Ορθόδοξη, αλλά και Πατερική. Αυτός είναι ο λόγος, διατί γεραίρουμε και δοξάζουμε τους Αγίους Πατέρες, διότι αυτοί έβαλαν τα θεμέλια εκείνης της πίστεως, με την οποία και ζούμε και κινούμεθα», υπογράμμισε ἐν κατακλείδι ο Μητροπολίτης Ιλαρίωας και αμέσως μετά ευχήθηκε χρόνια πολλά και δυνάμεις από Θεού στο νέο Καθηγούμενο της Ιεράς Μονής Αγίου Παντελεήμονος Ευλόγιο για να συνεχίσει το έργο του από τη νέα θέση αυτή, που του εμπιστεύθηκε ο Θεός.
Ο Πρόεδρος του ΤΕΕΣ έψαλε Ιερό Τρισάγιο στον Τάφο του μακαριστού πατρός Ιερεμία, Καθηγουμένου της Ιεράς Μονής, ο οποίος απεβίωσε στις 4 Αυγούστου 2016.
Ακόμη ο Σεβασμιώτατος μετέβη στο Φωτογραφικό Εργαστήριο της Μονής, όπου ενημερώθηκε για την πορεία προετοιμασίας λευκώματος σχετικά και τα Ιερά Καθιδρύματα της Αγιωνύμου Πολιτείας.
Πριν αναχωρήσει από την Ιερά Μονή Αγίου Παντελεήμονος ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας είχε συνάντηση με τον Καθηγούμενο Αρχιμανδρίτη Ευλόγιο.
Αυθημερόν η ομάδα προσκυνητών αφίχθη στην Ιερά Μονή Σιμωνόπετρα, όπου έτυχε θερμής υποδοχής από τους αδελφούς με επικεφαλής τον Καθηγούμενο Γέροντα Ελισσαίο. Στο Καθολικό Γεννήσεως του Χριστού οι φιλοξενούμενοι ασπάσθησαν τα ιερά κειμήλια της Μονής και, ληξάσης της εσπερινής ακολουθίας, προέβησαν στην Τράπεζα της Μονής, όπου ο Αρχιμανδρίτης Ελισσαίος προσφώνησε τον Ιεράρχη, τον οποίο καλωσόρισε στη Μονή, αναφερόμενος στην αγάπη του για το Άγιον Όρος, τη θεολογική του μόρφωση και την πλούσια συγγραφική του δράση. Ο π. Ελισσαίος ζήτησε τον Μητροπολίτη Ιλαρίωνα να απευθύνει λόγο νουθεσίας προς τους αδελφούς της Μονής σχετικά με τον πνευματικό πόλεμο, «το οποίο δεχόμεθα όλοι εν όψη του Αγίου Πάσχα».
Στο λόγο του ο Πρόεδρος του ΤΕΕΣ αναφέρθηκε στην ουσία της χριστιανικής βιοτής. Για τους μεν η ουσία είναι η Εκκλησία με τα Μυστήριά της, για τους δε η ηθική διδασκαλία του Κυρίου Ιησού Χριστού. Για τον Μητροπολίτη Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνα η ουσία του χριστιανισμούείναι ο Ίδιος ο Χριστός, ο Οποίος είναι ο πυρήνας της πίστεώς μας.
Μέχρι σήμερα εκπληρώνονται τα λεγόμενα του Αγίου Συμεών του Θεοδόχου: «Οὗτος κεῖται εἰς πτῶσιν καὶ ἀνάστασιν πολλῶν ἐν τῷ Ἱσραὴλ καὶ εἰς σημεῖον ἀντιλεγόμενον» (Λκ. 2. 34), ο Χριστός παραμένει «σημεῖον ἀντιλεγόμενον» για πολλούς ανθρώπους. Κάθε χρόνο κυκλοφορούν νέες εκδόσεις για τον Χριστό με διάφορες εικασίες.
Για τους χριστιανούς τα τέσσαρα Ευαγγέλια αποτελούν πηγές γνώσεων για τη μορφή του Κυρίου Ιησού Χριστού.
Μέσα από την ανάγνωση και των τεσσάρων Ευαγγελίων ο Χριστός μας αποκαλύπτεται ὑπὸ την ίδια μορφή, όχι ὑπὸ τέσσαρες.
Προκειμένου να κατανοήσουμε το Ευαγγέλιο οφείλουμε να την αναγνώσουμε κατά τρόπον ιδιαίτερο. Το Άγιο Ευαγγέλιο ομοιάζει με χρηματοκιβώτιο με δύο κλειδιά, δηλαδή το ένα είναι η πίστη και η βεβαίωση ότι η Κύριος Ιησούς Χριστός ήταν πραγματικός άνθρωπος σας εμάς και το δεύτερο είναι ότι ο Ιησούς Χριστός ήταν συνάμα και Θεός. Κάθε ενέργεια και κάθε λέξη του Ιησού Χριστού ήταν ενέργεια και λέξη του Ανθρώπου και του Θεού ταυτοχρόνως. Γι’αυτό όσα του συνέβησαν έχει απόλυτη σημασία για εμάς.
«Θέλω να ευχηθώ ο μοναχικός μας βίος να είναι μια αδιάλειπτη και καθημερινή ανακάλυψη του Κυρίου Ιησού Χριστού, προκειμένου, ανακαλύπτοντας τον Χριστό για τον εαυτό μας, να τον ανακαλύπτουμε και για τους άλλους».
Μετά το πέρας του δείπνου ο μοναχός Μακάριος Σιμωνοπετρίτης ξενάγησε του προσκυνητές στην πλούσια βιβλιοθήκη της Μονής, η οποία, εκτός των βιβλίων στα Ελληνικά, αριθμεί περισσότερα από πέντε χιλιάδες βιβλία στα Σλαβονικά και τα Ρωσικά.
Το πρωϊ, στις 13 Μαρτίου, ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας, ο Επίσκοπος Αντώνιος με τη συνοδεία τους παρακολούθησαν το μεσονυκτικό και τον Όρθδο στο Καθολικό της Μονής. Πριν αναχωρήσουν ο Αρχιμανδρίτης Ελισσαίος ευχαρίστησε τους εκ Ρωσσίας προερχόμενους για τη μετάβαση στη Μονή και ζήτησε να μεταφερθούν τα σέβη του στον Αγιώτατο Πατριάρχη Κύριλλο.
Αφού αποχαιρέτισε θερμώς του Αγιορείτες ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας με τη συνοδεία του αναχώρησε από το Άγιον Όρος, ενώ ο Επίσκοπος Αντώνιος συνέχισε το προσκύνημά του.
