Σε παλαιότερη αναφορά μας στον κορυφαίο σήμερα, στην Ελλάδα και διεθνώς, αγιογράφο και ψηφιδογράφο της Ορθοδοξίας, τον Βλάση Τσοτσώνη, είχαμε χρησιμοποιήσει μερικά αποσπάσματα από το βιβλίο του Ι. Μ. Χατζηφώτη: «Βλάσης Τσοτσώνης ο ζωγράφος των αγγέλων», που εκδόθηκε το 1998. Σε κάποιο σημείο παρατηρούσε: «Από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της αγιογραφικής Τέχνης στις μέρες μας, καλλιτέχνης με ευρύτατους οραματισμούς και επιτεύγματα, ο Βλάσης Τσοτσώνης δεν είναι μόνο ο δημιουργός μεγάλων τοιχογραφικών συνθέσεων στα σπουδαιότερα κέντρα της Ορθοδοξίας (Ιεροσόλυμα, Μετέωρα κ.λπ.) αλλά και ο κατ’ εξοχήν ανανεωτής της, χωρίς να προδίδει ποτέ τον εκκλησιαστικό και ιερατικό της χαρακτήρα. Παρά το γεγονός ότι το βαθιά καλλιεργημένο τάλαντό του εμφανίζει δυναμικές εκρήξεις, χαλιναγωγείται και δημιουργεί αποφεύγοντας τους σκοπέλους της εκκοσμίκευσης. Ακόμη και μέσα στα αυστηρά πλαίσια της δογματικής αποτύπωσης παραμένει ένας ελεύθερος καλλιτέχνης».
Από τότε πέρασαν περί τα είκοσι χρόνια. Το έργο του Τσοτσώνη επεκτάθηκε και σε άλλα μνημεία, σε ορισμένα ολοκληρώθηκε σε άλλα συνεχίζεται. Η φήμη του απλώθηκε. Η αναγνωρισιμότητα της τέχνης του έφθασε σε πολύ μακρινές περιοχές. Ήρθε η ώρα να παρουσιασθεί σε ένα νέο λεύκωμα το παλαιό αλλά και το καινούργιο έργο. Να φανεί η ωρίμανση και το καταστάλαγμα, έως ένα σημείο βέβαια, αφού ακόμη είναι πολύ νέος, πολύ δραστήριος και περιζήτητος.
¨Ετσι κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Φοίνικα, ένας πολύτιμος από πολλές πλευρές τόμος με τίτλο “Βλάσης Τσοτσώνης: Τοιχογραφίες και ψηφιδωτά”, που περιέχει τις τοιχογραφικές και ψηφιδωτές συνθέσεις του. Η έκδοση είναι χωρισμένη σε δύο μέρη.
Στο α΄ περιλαμβάνονται προλογικό κείμενο του π. Σταμάτη Σκλήρη και εισαγωγικό κείμενο της ιστορικού Τέχνης Μίρκας Παλιούρα, όπου παρουσιάζονται τα βασικά στοιχεία που διακρίνουν τη δουλειά του Β. Τσοτσώνη και σχολιάζονται επιλεκτικά ορισμένα από τα έργα που περιλαμβάνονται στον τόμο.
Στο β΄ μέρος έχουν καταχωρηθεί οι φωτογραφικές αναπαραγωγές των έργων, τοιχογραφιών και ψηφιδωτών συνθέσεων, σε δέκα αυτοτελείς ενότητες, αντίστοιχες των μνημείων όπου φιλοτεχνήθηκαν:
1. Στον Ναό του Παναγίου Τάφου στα Ιεροσόλυμα ανέλαβε το 1987 να φιλοτέχνησει ο Β. Τσοτσώνης τον τρούλο και την ψηφιδωτή σύνθεση Αποκαθήλωση – Μυρισμός – Ενταφιασμός, που τοποθετήθηκε στην είσοδο του Καθολικού.
2. Στο σημερινό Καθολικό της Ι. Μ. Αγ. Στεφάνου, αφιερωμένο στον Άγ. Χαράλαμπο, που ανεγέρθηκε το 1798. Μετά τη γενική επισκευή του ναού, το 1972, και με την έγκριση των αρμόδιων οργάνων του υπουργείου Πολιτισμού, άρχισε νέα αγιογράφηση από τον Β. Τσοτσώνη.
3. Στην Ι. Μ. Ρουσάνου αγιογράφησε το αφιερωμένο στο Γενέσιο της Θεοτόκου που δημιουργήθηκε στις αρχές του 21ου αι. από τις μοναχές (2004).
4. Στην Ι. Μ. Μεταμορφώσεως του Σωτήρος (Μεγάλο Μετέωρο), στο παλαιό γηροκομείο-νοσοκομείο, όπου λειτουργεί το Μουσείο βυζαντινών και μεταβυζαντινών κειμηλίων και ιερών σκευών της Μονής, φιλοτέχνησε τρεις αγιογραφικές παραστάσεις. Στην Αίθουσα θεολογικής και ιστορικής Πινακοθήκης, την αναστηλωμένη παλαιά Τράπεζα της Μονής, δύο θέματα (Άγιο Μανδήλιο και Παναγία). Στον βόρειο τοίχο, εξωτερικά, τη μεγάλη παράσταση με Προφήτες και αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους και εννέα πίνακες με Νεομάρτυρες στην ανατολική πλευρά του πρώτου ορόφου του Μουσείου. Στο Λαογραφικό Μουσείο φιλοτέχνησε ζωγραφικές και ψηφιδωτές παραστάσεις σχετικές με τη βυζαντινή και την εκκλησιαστική ιστορία.
5. Στην Ι. Μ. Αγίας Ειρήνης Χρυσοβαλάντου Λυκόβρυσης Αττικής, στο πλαίσιο της αγιογράφησης του νέου Καθολικού, ο Β. Τσοτσώνης φιλοτέχνησε τον εξολοκλήρου ψηφιδωτό του διάκοσμο, με τους συνεργάτες του από τη Scuola Mosaicisti del Friuli του Σπιλιμπέργκο της Ιταλίας και με εμπνευστή του εικονογραφικού προγράμματος τον Γέροντα Γαβριήλ, μεταξύ των ετών 1983-1988.
6. Στην Ι. Μ. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Αγίου Γεωργίου Νηλείας, στη νότια πλαγιά του Πηλίου, στο Καθολικό αγιογράφησε τον τρούλο, το ιερό και τον δεξιό χορό, συμπεριλαμβάνοντας στρατιωτικούς αγίους και μάρτυρες.
7. Στον Ι. Ν. Αγίου Γεωργίου Χαλανδρίου, ο οποίος έχει συνολική έκταση 1.700 τ.μ. από το 2000 ο Β. Τσοτσώνης άρχισε την αγιογράφηση, που συνεχίζεται έως σήμερα.
8. Στον Ι. Ν. Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Γλυφάδας μεταξύ των ετών 2006-2010 πραγματοποιήθηκε ριζική ανακαίνιση στον ναό, με δαπάνες του Αθανασίου Μαρτίνου και της οικογένειάς του, στη μνήμη της κόρης τους Αθηνάς. Εκτός από τις εργασίες στήριξης και την προσθήκη σολέα, ο ναός κοσμήθηκε με τοιχογραφίες και ψηφιδωτές παραστάσεις από τον Β. Τσοτσώνη σε συνεργασία με τον ψηφοθέτη Rino Pastorutti από τη Scuola Mosaicisti del Friuli του Σπιλιμπέργκο της Ιταλίας.
9. Στον Ι. Ν. Αγίας Παρασκευής Μετσόβου, όπου συνεχίζεται η αγιογράφηση.
10. Στον Ι. Ναό-βαπτιστήριο Αγίας Λυδίας Φιλίππων, ο οποίος κοσμείται με ψηφιδωτά και τοιχογραφίες, έργα του Β. Τσοτσώνη και των συνεργατών του ψηφoθετών Rino Pastorutti και Giovanni Travisanutto. Στο εικονογραφικό πρόγραμμα που σχεδίασε παρατηρούνται ορισμένες ιδιορρυθμίες. Συγκεκριμένα, στον τρούλο του Βαπτιστηρίου, αντί του αναμενόμενου Παντοκράτορα, τοποθετείται ψηφιδωτή παράσταση της Βαπτίσεως του Κυρίου και στην κόγχη του Ιερού, αντί της Πλατυτέρας, τοποθετείται επίσης ψηφιδωτή παράσταση με την Παναγία ως Ζωοδόχο Πηγή. Ξεχωριστή είναι η ψηφιδωτή παράσταση στο δάπεδο του ναού, όπου απεικονίζεται σχεδιαστικά η περιοδεία του Αποστόλου Παύλου στον ελλαδικό χώρο. Οι υπόλοιπες τοιχογραφικές παραστάσεις εντοπίζονται στη βάση του οκταγώνου του τρούλου, στην οροφή και στον νάρθηκα. Εκτός από τον ναό, καθιερώθηκε Βαπτιστήριο σε σχήμα σταυρού, όμοιο με αντίστοιχα σωζόμενα στις παλαιοχριστιανικές βασιλικές των Φιλίππων, που λειτουργεί στην παρακείμενη όχθη του ποταμού Ζυγάκτη, τόπο βαπτίσεως της Αγίας Λυδίας.
